Toptijdschrift Science Immunology gaat dieper in op twee recente wetenschappelijke studies die het fenomeen vinden waarvoor sommige kritische geesten al vanaf begin 2020 hebben gewaarschuwd: de oorspronkelijke antigene zonde of antigene erfzonde, ook bekend als antigene imprinting of het Hoskins-effect.
Het fenomeen is al langer gekend bij griep. Eos: “In de immunologische versie is het lichaam zo gekenmerkt door zijn eerste succesvolle tegenaanval tegen een griepvirus dat elke volgende infectie deze originele antistoffen opnieuw activeert. Het lichaam maakt deze antilichamen zelfs aan wanneer het een pathogeen tegenkomt met een lichtjes andere antigenenreeks, waardoor ons immuunsysteem geen voorraad andere antistoffen aanmaakt die de infectie efficiënter kunnen bestrijden.”
Het fenomeen van de antigene erfzonde verwijst dus naar de neiging van het immuunsysteem van het lichaam om bij voorkeur immunologisch geheugen te gebruiken op basis van een eerdere infectie wanneer een tweede iets andere versie van die vreemde ziekteverwekker (bijvoorbeeld een virus of bacterie) wordt aangetroffen. Die eerste ziekteverwekker is bijvoorbeeld de Wuhanstam en de tweede Omikron.
Dat fenomeen is zeer belangrijk bij de vaccinatiecampagne aangezien in het najaar bivalente coronavaccins (Wuhanstam en Omikron) worden aangeboden. Concreet zou dit fenomeen van de originele erfzonde de capaciteit van ons lichaam om te reageren op nieuwe varianten (zoals Omikron) beperken in plaats van uit te breiden, wat uiteraard het doel zou zijn geweest van dat laatste.
Theoretisch heeft een variantspecifiek vaccin de capaciteit om een optimaler immuungeheugen te genereren voor zowel bewaarde (oude) als nieuwe epitopen. Als dit vaccin echter wordt geleverd als een booster bovenop eerdere Wuhan-vaccinaties, dan zouden de nieuwe specificiteiten moeten worden afgeleid van naïeve B-cellen, die zouden concurreren met bestaande B-geheugencellen (Bmem-cellen) tegen geconserveerde epitopen.
Eos: “Immunoloog Joshy Jacob en collega’s linkten de antigene erfzonde aan (die) B-geheugencellen. Deze cellen vormen een onderdeel van het immuunsysteem: tijdens een infectie zijn ze geprogrammeerd om een specifieke bedreiging te herkennen en antistoffen daartegen te produceren. Sommige B-geheugencellen blijven in het lichaam na de ziekte, klaar om meer antilichamen uit te spuwen mocht dezelfde bedreiging terugkomen. Volgens Jacob en zijn collega’s kunnen infecties met levende griepvirussen eerder bestaande geheugencellen tot actie aanzetten dan nieuwe B-geheugencellen aan te maken. Als je vorig jaar met de griep besmet raakte en dit jaar een lichtjes ander virus oppikt, kunnen de B-geheugencellen, omdat ze vorig jaar al het gelijkaardige virus zagen, van de griep af geraken voordat het lichaam tijd heeft om nieuwe B-geheugencellen te ontwikkelen die specifiek de stam van dit jaar kunnen aanpakken – en ze dus beter kunnen herinneren. Het lijkt alsof het immuunsysteem er meer op vertrouwt oude verdedigingen te stutten dan nieuwe te genereren, zeker als de oude strategie redelijk goed werkt en sneller is.”
Bij het coronavirus SARS-CoV-2 speelt nu hetzelfde fenomeen. Analyse van geheugen B-celreacties op het spike-antigeen na Omikron BA.1 doorbraakinfecties suggereert dat die "oorspronkelijke antigene zonde" wel degelijk in het spel is. De gegevens van Kaku et al. geven dus de eerste aanwijzing dat de oorspronkelijke antigene zonde optreedt na een Omikron-infectie in die zin dat ze geen unieke Omikron-specifieke antilichamen hebben gevonden. En dat is geen goed nieuws, maar sinds de vaccinatiecampagne hebben kritische geesten wel al vaker gelijk gekregen. Dat is nu opnieuw gebeurd.
