Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO, heeft aangekondigd dat er nieuwe onderhandelingen komen over de defensie-uitgaven. Hij verklaarde dat sommige leden het huidige minimumdoel willen verhogen.
"Sommige bondgenoten zijn er voorstander van om de 2 procent-doelstelling (van het bbp) om te zetten in een minimumdoelstelling", verklaarde Stoltenberg aan dpa volgens Belga.
Als voorzitter van de Noord-Atlantische Raad (NAC) zal Stoltenberg de onderhandelingen leiden. "We zullen bijeenkomen, we zullen ministeriële bijeenkomsten houden en we zullen besprekingen voeren in de hoofdsteden", zei hij. Bedoeling is op om de NAVO-top op 11 en 12 juli in de Litouwse hoofdstad Vilnius een akkoord te bereiken.
Belga: “Op de NAVO-top van Wales in 2014 zijn de lidstaten het engagement aangegaan om tegen 2024 de uitgaven aan defensie op te trekken tot 2 procent van het bbp. Dat werd besloten vlak nadat Rusland het Oekraïense schiereiland de Krim in de Zwarte Zee had geannexeerd.”
Stoltenberg verklaarde niet welke landen de uitgaven willen verhogen, maar volgens diplomaten zijn Polen, Litouwen en Groot-Brittannië alvast voorstander, zeker in het kader van de oorlog in Oekraïne.
Negen lidstaten halen momenteel het streefdoel van 2 procent, maar volgens de huidige plannen zullen tegen 2024 negentien NAVO-landen daaraan voldoen. Vijf andere lidstaten hebben plannen om dat budget op een later tijdstip te halen. (zie onder)
België is van plan om die doelstelling van 2 procent pas te halen tegen 2035. Dat staat in een brief van de Belgische NAVO-ambassadeur aan Stoltenberg.
Stoltenberg wil ook dat de productie van wapens binnen het militaire bondgenootschap wordt opgevoerd. Dat heeft hij zondag aan de Britse radiozender BBC 4 verklaard, in een gesprek over de aanhoudende oorlog in Oekraïne.
“We hebben bijvoorbeeld een enorme hoeveelheid munitie nodig voor de artillerie. We hebben reserveonderdelen nodig”, zegt Stoltenberg. “De productie moet worden opgevoerd en dat is ook exact wat de lidstaten aan het doen zijn.” Maar het onderhoud van de reeds aan Oekraïne geleverde wapensystemen is minstens even belangrijk als het debat over meer wapens, zo wordt nog beklemtoond.
De NAVO-landen moeten zich instellen op een langdurige steun aan Oekraïne, waarschuwt de NAVO-topman nog. “De Oekraïense strijdkrachten hebben maandenlang de bovenhand gehand. Maar we weten ook dat Rusland veel extra soldaten heeft gemobiliseerd. Velen van hen worden nu opgeleid’, klinkt het. “Dat wijst erop dat ze bereid zijn om de oorlog voort te zetten en mogelijk proberen een nieuw offensief op te starten.”
Volgens Stoltenberg is het erg waarschijnlijk dat de oorlog uiteindelijk aan de onderhandelingstafel zal worden beëindigd. Maar de sterkte van Oekraïne op het slagveld, zal van cruciaal belang zijn voor het resultaat van die gesprekken, zo stelt hij.