We moesten, en we zouden allemaal zonnepanelen op ons dak hebben, toch?
Waar men gaat langs Vlaamse wegen, komt men zonnepanelen tegen. Met meer dan 10 gigawatt aan geïnstalleerd vermogen in België lijkt de zon een gouden toekomst voor energieopwekking te beloven. Doch terwijl jij met je lelijke dak lekker zonne-energie opwekt, zit Elia, de beheerder van ons hoogspanningsnet, steeds vaker met de handen in het haar. Het net dreigt namelijk aan zijn limiet te zitten, zeker tijdens zonnige zomerdagen waarop de energievraag lager ligt. De federale energieregulator Creg waarschuwt zelfs voor “ernstige problemen”.
Te veel van het goede?
Hoewel zonnepanelen dé hit van het moment zijn, brengen ze een onverwacht probleem met zich mee: te veel zonnestroom op momenten dat niemand erom vraagt. Het netwerk wordt dan letterlijk overspoeld met energie die nergens naartoe kan, en dat leidt tot spanningspieken waar Elia niet op zat te wachten. Neem zondag 9 juni als voorbeeld. Terwijl jij rustig op het terras van je pint genoot en bedrijven het werk hadden neergelegd voor het weekend, was daar de zomerse zon. Elia had de grootste moeite om de stroomtoevoer in toom te houden. Het ging zelfs zo ver dat de netfrequentie boven de veilige grens van 50,05 hertz uitkwam, en dat kan leiden tot schade aan de infrastructuur.
Zo’n energieoverschot serieuze gevolgen hebben voor bijvoorbeeld energiecentrales, die in extreme gevallen schade kunnen oplopen. Je soepmixer blijft veilig, want apparaten thuis zijn gelukkig goed beveiligd. Toch blijft de vraag: hoe we een en ander vermijden dat het net straks helemaal in de soep draait?
Oplossingen gezocht
Als de zon zich volgende zomer opnieuw van haar beste kant laat zien, moet Elia klaarstaan om actie te ondernemen. En daar wringt het schoentje. Hoewel Elia op 9 juni alles nog nét onder controle had, kijken zowel zij als de Creg bezorgd naar de toekomst. Het net moet flexibeler worden om die pieken aan zonne-energie op te vangen.
Een mogelijke oplossing zouden gigantische batterijparken. Die zouden overtollige zonne-energie kunnen opslaan voor momenten waarop de zon even niet van de partij is. Ook het massaal omarmen van elektrische wagens en warmtepompen zou kunnen helpen om de zonnestroom beter te benutten. Verbruiken, verbruiken, verbruiken is de boodschap, en dat in een maatschappij die wordt ingelepeld dat je met duurzaamheid en zuinigheid een plek in de hemel verdiend.
De toekomst van de zonnestroom
Op lange termijn zal de Belg met zonnepanelen ook zijn steentje moeten bijdragen. Het staat in de sterren geschreven dat gezinnen binnenkort door middel van dynamische prijzen geprikkeld zullen worden om hun verbruik beter af te stemmen op de productie van hun zonnepanelen. Met andere woorden: als er te veel zonnestroom op het net wordt geïnjecteerd, zou je daar straks zelfs voor moeten betalen. Oeps. Slim afstemmen tussen opwekken en verbruiken wordt dus de nieuwe uitdaging voor iedereen die een stukje van de zon in zijn bezit heeft.
De zon mag dan wel gratis energie leveren, maar zonder de nodige voorzorgsmaatregelen dreigt ons stroomnet op zonnige dagen in het rood te gaan en is het met ‘gratis’ gedaan.
(Foto: Shutterstock)
