“De taal spreken, of erkenning verliezen.”
Code rood in het gezondheidslandschap. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) – bekend om zijn directe aanpak - werkt aan een strakkere regelgeving die artsen verplicht om de taal van hun patiënten te spreken. Want, zo stelt hij, er is al wetgeving, en die kan nog wel een paar strakke spieren gebruiken.
Vanwaar deze plotse taalkwestie? Wel, het nieuws verspreidt zich als een lopend vuurtje dat er nu voor het eerst een indrukwekkende 10.000 buitenlandse artsen actief zijn in ons land. Een feit dat een dubbel gevoel oproept bij Dirk Devroey, professor in huisartsengeneeskunde aan de VUB. Devroey vindt het an sich goed dat we medische troepen importeren gezien ons tekort, maar vindt het zorgwekkend wanneer ze de lokale talen niet machtig zijn.
Hier komt minister Vandenbroucke op het toneel, als de zelfbenoemde taalbewaker van de gezondheidszorg. "Ik wil dat artsen met hun patiënten kunnen praten, en ik werk aan een ijzersterk voorstel om dat te bereiken," verklaart de minister. Hij benadrukt dat het recht van elke patiënt is om in hun eigen taal te worden behandeld. Hij heeft zijn mensen aan het werk gezet om reglementaire aanpassingen voor te bereiden.
Het gaat niet langer enkel om woorden, deze strijd gaat over daden. De minister overweegt om artsen die niet voldoen aan de eisen te confronteren met intrekking van hun erkenning. En het is niet slechts een dreiging: het is een boodschap. Vandenbroucke voorspelt dat zodra de nieuwe wetten strakker zitten, het klachten zal regenen als de artsen het niet serieus nemen. Hij denkt ook dat ziekenhuizen nu op hun tenen zullen lopen om ervoor te zorgen dat artsen voldoende taalvaardigheid hebben, of op zijn minst bijscholingen aanbieden.
Maar wanneer we denken aan een examen om taalvaardigheid te beoordelen, schudt de minister zijn hoofd. "Nee, dat is niet aan de orde," zegt hij met zelfvertrouwen. "Enkel nieuwkomers screenen lost het probleem niet op. Deze strikte wetten moeten van toepassing zijn op iedereen die reeds actiefis."
Vandenbroucke herinnert ons er vriendelijk aan dat de Europese regels nog steeds van kracht zijn. En dat betekent dat het gaat over drie landstalen, met een vleugje proportionaliteit. Met andere woorden, niet elke zorgverlener zal dezelfde taaleisen moeten trotseren. Maar, zoals de minister met een knipoog opmerkt, zelfs een topexpert zal zijn taalvaardigheid moeten aanscherpen als hij tijdelijk aan boord komt.