Crisis aan KU Leuven: Verbiest Instituut in storm na beschuldigingen over de losse polletjes van pater H. (92).
Het prestigieuze Verbiest Instituut, verbonden aan de KU Leuven, bevindt zich in het oog van een storm. Vrijwel het volledige bestuur stapte recent op na beschuldigingen van machtsmisbruik en seksueel grensoverschrijdend gedrag door medeoprichter pater H., een 92-jarige spilfiguur binnen het instituut. De pater ontkent alle beschuldigingen, terwijl de KU Leuven zich beraadt op juridische stappen.
Een vergadering vol spanningen
De bom barstte afgelopen donderdag tijdens een bestuursvergadering in Leuven. Op de agenda stond de mogelijke afzetting van pater H., die al meer dan veertig jaar verbonden is aan het instituut. Een onderzoeker beschuldigde hem van ongewenste aanrakingen en psychologische druk. Hoewel de feiten in oktober al gemeld werden, koos het bestuur pas recent voor een drastische confrontatie.
Pater H. was aanwezig met zijn advocaat, die fel uithaalde naar het gebrek aan transparantie over de aantijgingen. "Mijn cliënt wordt aan de schandpaal genageld zonder dat hij weet waarover het gaat," aldus advocaat Bert Beelen. Het bestuur bleef echter standvastig: de identiteit van het slachtoffer moest geheim blijven om verdere intimidatie te voorkomen. Deze patstelling leidde uiteindelijk tot een massaal ontslag van de bestuursleden, waardoor de pater en een enkele scheutist – lid van dezelfde congregatie – nu de enigen zijn die de scepter zwaaien.
Donkere schaduwen uit het verleden
Het is niet de eerste keer dat pater H. onder vuur ligt. Documenten tonen aan dat er in 2016 al klachten waren tegen de pater. Toen ging het om meldingen van ongewenst gedrag tegenover een werkneemster. De zaak werd toen onderzocht door Idewe, een preventiedienst voor welzijn op het werk, maar verdween in de doofpot. Pater H. beweert dat hij zich niets van dat onderzoek herinnert.
Nu lijkt de situatie anders. Het slachtoffer – een buitenlandse onderzoeker die financieel en administratief afhankelijk is van het instituut – durft geen officiële klacht in te dienen uit angst voor represailles en verlies van zijn verblijfsvergunning. Het slachtoffer kampt ondertussen met ernstige stressklachten en moet regelmatig medicatie nemen.
Een machtige figuur in een gevoelige positie
Het Verbiest Instituut is een cruciale schakel in de relaties tussen de KU Leuven, China en het Vaticaan. Pater H., die zijn tijd verdeelt tussen Leuven en China, geniet aanzien in kerkelijke kringen en is een vertrouweling van de pauselijke strategie om de kerk in Azië uit te breiden. Binnen het instituut combineert hij academische invloed met financiële macht: hij beheert zowel de onderzoekstak als de stichting die studiebeurzen verleent.
Deze machtige positie maakt hem moeilijk te vervangen, maar vergroot ook de complexiteit van de huidige zaak. De KU Leuven, die officieel toezicht houdt op het instituut, is hierdoor in een lastig parket beland.
De schijn van interne afhandeling
Na de eerste melding werd het slachtoffer tijdelijk overgeplaatst naar de bibliotheek van de scheutisten, ver weg van het Chinese College waar de pater actief is. Toch bleek dit een schijnoplossing, aangezien de pater zelf scheutist is en nog steeds een vinger in de pap heeft binnen de congregatie.
Achter de schermen werden alternatieven besproken, waaronder een kerkelijke procedure in plaats van een juridische. Een confrater van de pater stelde zelfs voor om hem naar een ander klooster te verhuizen, zodat de zaak zonder veel rumoer kon worden afgehandeld. Maar H. lijkt niet van plan zijn positie op te geven, en zijn advocaat benadrukt dat de pater een fundamentele ontkenning volhoudt.
KU Leuven: tussen recht en reputatie
De KU Leuven lijkt zich nu bewust van de reputatieschade en overweegt juridische stappen. “We nemen dit uiterst serieus,” luidt het in een officiële reactie. De universiteit wil vermijden dat de zaak uitgroeit tot een groot publiek schandaal, maar wordt tegelijkertijd geconfronteerd met kritische vragen over waarom eerdere signalen genegeerd werden.
Het meldpunt voor kerkelijk misbruik gaf aan dat het geen volledige toegang heeft tot de klacht, wat hen belet om actie te ondernemen. “We dringen aan op meer informatie, maar lopen tegen muren van geheimhouding,” zegt Mia De Schamphelaere, coördinator van het Nederlandstalige meldpunt.
Een onzekere toekomst
Met een vrijwel leeggelopen bestuur, een diep verdeeld instituut en een universiteit die worstelt met haar rol, hangt er een zware schaduw over het Verbiest Instituut. De zaak is niet alleen een test voor de interne structuren van de KU Leuven, maar ook een waarschuwing voor de bredere academische wereld over hoe machtsverhoudingen misbruikt kunnen worden.
(Foto: Shutterstock)
