Onze redactie kreeg de laatste dagen enkele goede vragen van lezers binnen. Die vragen kwamen steevast neer op de (correcte) vaststelling dat het mRNA-vaccin van Pfizer voorlopig nog steeds gebaseerd is op een compleet verouderde stam van het coronavaccin uit 2019. Ondertussen is dat virus al diverse malen gemuteerd. En dan de vragen waarom dat vaccin niet aangepast is aan de Delta-variant zoals ook het griepvaccin elk jaar aangepast wordt.
Dat zijn goede vragen die we nog niet vaak gezien hebben in de mainstream media (en de antwoorden nog minder). Dus proberen we die vragen dan maar zelf op te lossen.
Op basis van wat we gelezen hebben, heeft BioNTech het mRNA-vaccin vrij snel na het uitlezen van de volledige code van het coronvaccin ontwikkeld. Dat duurde volgens de toplui van het bedrijf enkele weken. In het voorjaar van 2020 was die klus dus al geklaard. Vervolgens werd de productie met Pfizer opgestart. Na enkele maanden was er dan al een versie die getest kon worden op mensen.
Aangezien we geen berichten gezien hebben die iets anders zouden uitwijzen, gaan we ervan uit dat het mRNA-vaccin van Pfizer vandaag identiek is als dat van eind 2020.
BioNTech zou een nieuwe versie - bijvoorbeeld op basis van de Delta-variant - op enkele weken klaar kunnen hebben en Pfizer heeft naar eigen zeggen 3 maanden nodig voor de productie. Vraag is dan wat hen tegenhoudt aangezien net Delta voor de problemen zorgt. Volgens de FT is die Delta-versie wel al ontwikkeld en waren er in augustus van dit jaar zelfs al testen. Van de resultaten hebben we niets gezien. Ook op de website van BioNTech lezen we er niets over.
Een mogelijke verklaring voor de terughoudendheid is dat het spike-eiwit van de deltavariant qua vorm en uiterlijk niet zo veel verschilt van het oudere coronavirus. Een andere verklaring is psychologisch. Als de farmaceut een nieuwe versie zou aankondigen, dan zouden mensen aannemen dat de vorige versie minder goed is. Dat is ook zo, maar dat willen de farmaceuten niet.
Er zijn ook economische overwegingen die het tegenhouden van een nieuw vaccin kunnen verklaren. Er zijn momenteel vele miljoenen COVID-19-vaccindoses die ongebruikt blijven. Die vaccins hebben ook een vervaldatum. Plotseling overschakelen naar een nieuwe versie van het vaccin kan de kans vergroten dat die doses verloren gaan, zegt Dr. Benjamin Linas, een epidemioloog aan de Universiteit van Boston.
Een andere expert: "Gezien de huidige vaccins nog steeds werken en het stimuleren ervan met een booster ook lijkt te helpen, kan het logischer zijn om met die vogel in de hand te blijven werken en mogelijk de herprogrammeerbaarheid van het mRNA [vaccin] te benutten voor toekomstige bedreigingen."
De mogelijkheid om de vaccins te hercoderen blijft immers aanwezig, benadrukt die expert. Als er een andere variant opduikt die de huidige vaccins echt overbodig zou maken, is het misschien beter om dan de kosten te maken van het vernieuwen van het vaccin voor dat nieuwe gevaar. Het is een beetje een vreemde redenering. Het is alsof je een technische installatie nu nog niet wil verbeteren omdat er morgen misschien een nog betere technologie is.
Ter verdediging van de farmaceuten moeten we meegeven dat Delta pas in het late voorjaar de markt heeft overgenomen en een blijvertje gebleken is. Stel dat de farmaceuten een vaccin op basis van Delta maken, dan kan er tegen dan opnieuw een nieuwe variant opgedoken zijn die Delta op zijn beurt verdrongen heeft. En als dat een gevaarlijke variant is, dan heeft die expert wel gelijk.
Waar de farmaceuten ondertussen mee bezig zijn, is de goedkeuring vragen vragen voor boosters en het prikken van kinderen of nieuwe samenstellingen van het vaccin.
Het blijft tot slot wel een merkwaardige vaststelling dat de bevolking massaal geprikt wordt met een vaccin gebaseerd op een verouderde versie van het virus. Maar zoals uitgelegd zijn er wel een paar excuses, waarvan de economische niet de minst belangrijke is.