Column door Steven Arrazola de Oñate.
Net over onze huidige zuidelijke grens ontstond bijna 250 jaar geleden een omwenteling die de geschiedenis zou veranderen. Het was een tijd van onrust en ongelijkheid waar mislukte oogsten en stijgende voedselprijzen het volk tot het uiterste dreven. In 1789 was een brood een luxe die 80 procent van het dagloon van een arbeider opslokte. De Franse samenleving, gebeiteld in klassen, was een broeinest van verdeeldheid. Maar uit die ongelijkheid ontstond een vuur dat de natie in een revolutionaire draaikolk trok. De gevolgen waren verstrekkend, niet alleen voor Frankrijk maar voor heel Europa. De revolutie toonde vooral aan dat als een bevolking te hard wordt misbruikt, ze gelukkig altijd zal reageren. Uiteindelijk werden in het Congres van Wenen in 1815 de gevolgen van de Franse Revolutie teruggedraaid en werd het Ancien Régime hersteld. Toch bleek de Franse Revolutie een keerpunt en kwamen er in heel Europa liberale democratieën waar burgers geleidelijk aan meer zeggenschap kregen. Nu, eeuwen later, rijst de vraag of de problemen van toen nog steeds resoneren in onze hedendaagse wereld. Mijn overtuiging is dat dit zeker nog het geval is.
Vrijheid?
Eerst en vooral is het belangrijk om aan te stippen dat we in West-Europa eigenlijk een gigantisch goed leven hebben. Ondanks de stijgende voedselprijzen en een schatkist die zelfs leger is dan ten tijde van de Franse Revolutie, ervaren de meeste burgers in onze regio over het algemeen een goede levensstandaard. We hebben het voorrecht van een redelijk goed functionerende rechtsstaat te hebben, hoewel deze de laatste jaren naar mijn mening steeds meer onder druk staat. Gelukkig leven we niet in een dictatuur zoals in bijvoorbeeld China, Cuba, Eritrea, Laos, Noord-Korea, Syrië, Turkmenistan of Vietnam. Hoewel ik geen expert ben, lijkt het er sterk op dat Rusland ook in dit rijtje past. Het is bekend dat Poetin geen ruimte laat voor tegenstand en protesten meedogenloos de kop indrukt. De exacte omstandigheden van de dood van Navalny deze week zijn niet met zekerheid bekend, maar ook ik acht het waarschijnlijk dat Poetin een rol heeft gespeeld in zijn overlijden. Zelfs als Navalny een natuurlijke dood zou zijn gestorven, is het onaanvaardbaar dat een politieke tegenstander gevangen werd gezet. Poetin heeft eerder ook andere tegenstanders uitgeschakeld zoals Tsjetsjeense warlords, dissidente intellectuelen en journalisten. Hij laat zien wie de touwtjes in handen heeft en wat er gebeurt met degenen die hem durven uitdagen. Een dergelijk gedrag mag nooit vergoelijkt worden. Nooit.
Toch heb ik me de afgelopen dagen ook enorm verbaasd over de hypocrisie van onze westerse leiders. Zij maakten van Navalny een held. Ik vraag me oprecht af of ze wel beseffen dat deze man zelf niet helemaal zuiver op de graat is. Mocht Navalny president zijn geweest in Rusland had hij immers exact hetzelfde beleid gevoerd, hij was misschien zelfs nog erger geweest dan Poetin. Hij is zeker niet de democratische held zoals hij nu wordt voorgesteld. Hij was bijvoorbeeld ook een voorstander van de annexatie van de Krim, hij vergeleek moslims met kakkerlakken en vliegen die moeten uitgeroeid worden (dit is te zien en horen in verscheidene video’s die online circuleren) en hij was een nog groter etnisch-Russisch nationalist dan Poetin. Er is overigens ook genoeg beeldmateriaal voorhanden waaruit blijkt dat Navalny heel nauw samenwerkte met de Amerikanen die hem zeer graag steunden in de hoop Poetin omver te kunnen werpen. Het is dan ook op zijn minst vreemd dat politiek correcte links-liberalen hem nu portretteren als een democratische held.
Onze westerse leiders herhaalden de laatste dagen dat het nu duidelijk is waarom we nog steeds wapens en geld naar Oekraïne moeten blijven sturen. Helaas vergeten ze dat Zelensky een even grote dictator is dan zijn Russische buurman. Zijn we al vergeten dat hij alle oppositiepartijen in zijn land heeft verboden? Ook van folteren en doden van mensen in gevangenschap is Zelensky niet vies. Het kwam helaas amper in de media, maar ongeveer een maand geleden werd de Amerikaans journalist Gonzalo Lira vermoord tijdens zijn gevangenschap in Oekraïne. Hij werd vervolgd voor het uiten van standpunten die afwijken van die van het regime. Hij bekritiseerde onder andere de NAVO, de regering Biden en president Zelensky. Tijdens zijn gevangenschap werd hij gemarteld en geïsoleerd. Toen hij vrijkwam probeerde hij naar Hongarije te vluchten, maar hij werd dicht bij de grens opgepakt door de politie en opnieuw opgesloten. Hij had al hartproblemen, maar in de gevangenis deed hij ook nog een longontsteking op met complicaties en kreeg hij oedeem over het hele lichaam. Als gevolg van verwaarlozing overleed hij uiteindelijk aan deze complicaties. Dit kan alleen maar worden beschouwd als moord door nalatigheid.
Helaas moeten we ook onderstrepen dat dood in gevangenschap niet enkel een patent is van Poetin of Zelensky. Hoeveel politieke tegenstanders van de Amerikanen zijn er al gestorven in gevangenschap? Zijn we vergeten hoeveel mensen er al zijn omgekomen in Guantanamo Bay? Hebben de mensen die daar werden opgesloten een eerlijk proces gehad? De gevangenis in Guantanamo is al jaren hét symbool van foltering door de Amerikaanse overheid, maar daar hoor je onze westerse leiders niet over natuurlijk. En wat dan gezegd van de omstreden Amerikaanse multimiljonair Jeffrey Epstein? Ik denk dat er nog weinig mensen geloven dat hij zelfmoord pleegde in zijn cel. Wat er daar echt is gebeurd weten we niet zeker, maar wat we wel zeker weten is dat iemand zoals Julian Assange al jaren geen leven meer heeft omdat hij een strijd voert voor waarheid en democratie. Zijn lijdensweg duurt nu al meer dan 11 jaar. Hij moet blijkbaar boeten omdat hij het vieze gezicht van oorlog en macht heeft ontbloot. Hij hielp mee bewijzen te openbaren over wanpraktijken en oorlogsmisdaden in Irak en Afghanistan, over folteringen en het jarenlang vastzetten van onschuldigen in Guantanamo en over spionagepraktijken van VS-inlichtingendiensten tegen de Verenigde Naties en verschillende wereldleiders.
Toen Yannick Verdyck, een goudhandelaar zonder strafblad, ongeveer anderhalf jaar geleden genadeloos werd afgeknald in zijn bed door een Waals doodseskader bleven onze politici en media immers verdacht stil.
Gelijkheid?
Maar ook in België moeten we volgens mij niet te hoog van de toren blazen. Toen Yannick Verdyck, een goudhandelaar zonder strafblad, ongeveer anderhalf jaar geleden genadeloos werd afgeknald in zijn bed door een Waals doodseskader bleven onze politici en media immers verdacht stil. Yannick kreeg zelfs geen proces en zat geen dag in de gevangenis. Tot op vandaag blijft de familie wachten op nieuws en excuses voor deze tragische fout. Dit staat nogal in schril contrast met hoe de pedofiele acteur Nicolas Caeyers deze week werd behandeld. Hij moet niet naar de cel. Hij kreeg een straf met probatie-uitstel voor de verkrachting van twee minderjarige jongens en aanranding van een derde. De drie jongens waren tussen de 13 en 15 jaar. Alle feiten werden bewezen verklaard door de rechtbank. Als je de recente zaken van seksueel kindermisbruik bekijkt dan hebben zij helaas één ding aangetoond namelijk dat je als slachtoffer best geen klacht indient. De daders worden toch niet gestraft. De Belgische staat lijkt steeds meer een facilitator voor kindermisbruik. Alle Belgen zijn gelijk voor de wet, maar sommigen zijn blijkbaar toch iets gelijker.
Broederlijkheid?
Dat we niet bepaald gelijk zijn voor de wet zal de volgende jaren trouwens nog meer pijnlijk duidelijk worden. Steeds meer wordt duidelijk dat onze huidige regering er werkelijk een financiële puinhoop van gemaakt heeft. Lodewijk XVI van Frankrijk zijn schatkist was zo goed als leeg en dit was een belangrijke oorzaak van de revolutie. De uitdaging waar we in ons land voorstaan is op financieel gebied helaas veel zwaarder dan waar de Franse koning tegenaan keek. Op 21 januari 1793 werd Lodewijk XVI in Parijs onthoofd. Die terechtstelling werd door duizenden mensen bijgewoond. Gelukkig grijpen we in Westerse landen niet meer terug naar deze barbaarse praktijk, maar het wordt wel stilaan tijd dat we onze regering ook spreekwoordelijk onthoofden. We gaan weldra immers naar een jaarlijks begrotingstekort van maar liefst 39 miljard euro. Europa heeft ons opgelegd dat we maar een tekort mogen hebben van 1,5% van het BBP en dat wil concreet zeggen dat we de volgende jaren minstens 27 miljard zullen moeten besparen. Dat komt gemiddeld neer op meer dan €5000 per gezin, en dat elk jaar opnieuw. Ik denk dat nog weinig mensen beseffen wat dit teweeg zal brengen. Wie gaat het allemaal weer mogen betalen? De krimpende actieve klasse die nu al meer dan de helft van zijn of haar loon moet afdragen aan onze veel te vette overheid. De harde realiteit is dat de afgelopen twintig jaar de welvaart van de Belgen is verkwanseld. Helaas is er geen enkele politieke partij die hierop een antwoord formuleert. De traditionele partijen hebben getoond hoe onbekwaam en ongeloofwaardig te zijn. Extreemlinks en extreemrechts gaan dit probleem zeker ook niet oplossen. Hoe deze knoop kan worden ontrafeld weet ik eerlijk gezegd ook niet. Zelfs wanneer we Europa volgen en elk jaar 27 miljard euro gaan besparen, zadelen we de generaties die na ons komen nog steeds verder op met een gigantische schuld. We kunnen dus niet stellen dat we solidair zijn met onze kinderen en kleinkinderen.
Te midden van deze tumultueuze gebeurtenissen blijft gelukkig één fundamentele zekerheid overeind: de erfenis van de Franse Revolutie brandt nog steeds als een vuur van verandering in onze moderne wereld. Onze samenleving, gekneed door idealen van vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid, wordt voortdurend geconfronteerd met uitdagingen en een strijd die deze kernprincipes testen. Het is verleidelijk om te verzinken in pessimisme, om te worden overweldigd door de schaduw van onrechtvaardigheid en hypocrisie die onze tijd lijkt te beheersen. Maar laten we niet vergeten dat in de duisternis van onrechtvaardigheid altijd een sprankje hoop brandt, een vonk die ons herinnert aan onze collectieve kracht om verandering teweeg te brengen. We hoeven niet terug te grijpen naar de guillotine van de Franse Revolutie om verandering te bewerkstelligen. Integendeel, het is onze taak om onze leiders en instellingen te dwingen de democratische waarden opnieuw te omarmen binnen ons democratisch bestel. We moeten opkomen voor de rechten van allen, ongeacht hun status of achtergrond, en streven naar een eerlijke en rechtvaardige samenleving voor de generaties die komen. Het pad naar vooruitgang zal niet eenvoudig zijn. Het zal gepaard gaan met strijd, compromissen en moeilijke beslissingen. Maar laten we niet vergeten dat de geschiedenis ons leert dat de menselijke geest zelfs in de donkerste tijden veerkrachtig is en in staat tot grote daden van vrijheid en gerechtigheid. Dus gaan we ons niet laten ontmoedigen door de uitdagingen die voor ons liggen. Laten we onze stem verheffen, onze idealen hoog houden en samenwerken aan een samenleving die trouw is aan de geest van de Franse Revolutie - een wereld waarin vrijheid, gelijkheid en broederlijkheid niet alleen woorden zijn, maar levende realiteiten voor iedereen.
