“Er zullen gesloten centra bij komen. We gaan ervoor zorgen dat mensen die op het einde van een procedure te horen krijgen dat ze niet kunnen blijven, indien dat moet, via gesloten centra uiteindelijk uit het land gestuurd worden.” Dat zei Sammy Mahdi (CD&V), de nieuwe staatssecretaris voor Asiel en Migratie, zondag bij VTM Nieuws.
In de formatienota van eind september - die als basis diende voor regeerakkoord - staat hierover niets. Wat er wel staat, zal voer zijn voor conflicten met de vakbonden en de werknemers van Fedasil en DVZ.
Zo staat er dit: “De Belgische asiel- en migratiediensten, inclusief de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) ondergaan een externe audit en worden geoptimaliseerd met het oog op een performante organisatie, met onder andere een doorgedreven digitalisering van de interne administratieve processen. Wie asiel of verblijf aanvraagt moet op een transparante manier worden geholpen en geïnformeerd en moet snel (in principe binnen zes maanden voor asiel) een definitief antwoord krijgen. Dit vereist contingency planning en een flexibel personeelsbeleid voor de asiel- en migratieketen om onvermijdelijke pieken op te vangen.”
Of de vakbonden die flexibiliteit zullen lusten, is verre van zeker.
Nog in de formatienota van 30 september: "De federale regering zal pilootprojecten financieren, met als doel om personen zonder wettig verblijf in de humanitaire opvang van de eerste lijn sneller en gerichter te begeleiden naar bestaande verblijfsprocedures of terugkeer in samenwerking met Fedasil, DVZ, grote steden, sociale voorzieningen en niet-gouvernementele organisaties."
De grote winnaars van dergelijke pilootprojecten zijn uiteraard de ngo's of andere organisaties die deze mogen uitvoeren. Doorgaans komt er niets van dergelijke "pilootprojecten".
Nog in de nota: “Om de rechtszekerheid te vrijwaren, incongruenties binnen de vreemdelingenwetgeving te vermijden, en de leesbaarheid ervan te verhogen, is er nood aan een nieuw asiel- en migratiewetboek, na een breed gedragen debat met deskundigen en stakeholders.” Benieuwd of dat er van zal komen.
“Een menselijk, gecontroleerd en correct asielbeleid begint met een correcte procedure en de nodige kwaliteitsvolle opvang. De asiel- en opvangketen zal in zijn geheel worden gemonitord en geanalyseerd om tijdig schommelingen in zowel in- als uitstroom te voorspellen en efficiënt te beheren."
Dat klinkt goed, maar in de praktijk zijn dergelijke "schommelingen" net zeer moeilijk te voorspellen aangezien ze afhankelijk zijn van externe en onvoorspelbare factoren.
Nog in de nota: "Het opvangnetwerk wordt flexibel georganiseerd, zodat soepel ingespeeld kan worden op fluctuerende omstandigheden (o.a bufferplaatsen)." De creatie van bufferplaatsen is duur. Het betekent immers dat er capaciteit voorzien wordt die tijdelijk niet gebruikt wordt. Die capaciteit moet op een of andere manier vergoed worden, bijvoorbeeld aan de externe partner die deze capaciteit aanbiedt.
"In het netwerk wordt een evenwicht tussen individuele en collectieve opvang nagestreefd. Kwetsbare personen met bijzondere noden, gezinnen met kinderen en personen met een hoge kans op erkenning vangen we op in kleinschalige opvang.”
En verder: “Bij het openen van nieuwe opvangcentra waakt de regering erover om tijdig te communiceren en proactief samen te werken met de lokale gemeenschap en het lokale bestuur, en te waken over de veiligheid van werknemers en bewoners van het nieuwe centrum. Hiertoe wordt een draaiboek opgesteld en worden goede praktijken in binnen- en buitenland geïnventariseerd.”
Vandaag is die transparantie inderdaad ver te zoeken. Fedasil onderhandelt vandaag met de Regie der Gebouwen over diverse nieuwe asielcentra, maar voorlopig mogen de burgers nog niets weten.
Het venijn zit uiteraard in de staart van de nota: “In samenwerking met de deelstaten trekt de regering via arbeids- en studiemigratie buitenlands talent en werkkracht aan en gaan we braindrain tegen.” Meer migratie dus...
Voor de volledigheid. Er staat wel een passage in over de gesloten centra in de nota. “Nieuwe plaatsen in gesloten centra zullen prioritair ingevuld worden door personen die misdrijven plegen, een gevaar vormen voor de openbare orde, of overlast veroorzaken.” Maar dat is uiteraard evident, en dat gebeurt vandaag ook al. Maar nogmaals: niets over de creatie van extra gesloten centra. Alsof dat trouwens de oplossing zou zijn.