69-jarige grootvader misbruikte zijn 4-jarige kleindochter en wordt vrijgesproken wegens een doosje pillen.
Een 69-jarige grootvader misbruikte zijn 4-jarige kleindochter, werd voor de rechtbank gedaagd en... wandelde gewoon weer naar buiten. Geen cel, geen enkelband, geen internering. Volgens de rechters was de man niet toerekeningsvatbaar op het moment van de feiten. Geen perverse geaardheid of criminele intenties, maar een doosje pillen is de schuldige. De Parkinsonmedicatie die hij slikte zou hem hebben omgetoverd in een hyperseksueel roofdier.
Vrijgesproken op basis van een pilletje
Flashback naar de Brugse rechtbank. De man, die door zijn kleindochter ooit nog ‘lievelingsopa’ werd genoemd, wordt vrijgesproken voor seksueel misbruik. De rechters geloven het meisje - dat meermaals werd betast - maar oordelen dat opa niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor zijn daden. De man - die al sinds 2012 aan Parkinson lijdt - nam jarenlang ropinirol, een middel dat helpt bij de ziekte, maar ondertussen ook bekendstaat om zijn ‘bijzondere’ bijwerkingen. En laat dat nu net de sleutel tot zijn vrijspraak zijn.
Volgens gerechtsdeskundigen zorgde de medicatie voor een volledige gedragsverandering. Opa werd een roofdier, een man zonder remmingen. De feiten waren dus niet het gevolg van een ziekelijke drang die altijd al in hem zat, maar van een pilletje dat hij braafjes slikte op doktersadvies. Geen celstraf, geen psychiatrische instelling, enkel een schadevergoeding van iets meer dan 4.000 euro voor het meisje.
Renaud Hardy all over again
De verdediging baseerde zich op het befaamde artikel 71 van het Strafwetboek: ontoerekeningsvatbaarheid door een geestesstoornis. Een tactiek die eerder al werd gebruikt door niemand minder dan seriemoordenaar Renaud Hardy. De man die twee vrouwen wurgde en nog twee andere slachtoffers probeerde te vermoorden, beweerde dat hij dat nooit zou hebben gedaan zonder zijn Parkinsonmedicatie. Hij werd uiteindelijk veroordeeld tot levenslang, maar de medicatiediscussie was geboren.
En jawel, hier zijn we dan, een paar jaar later, met een rechter die die redenering wél volgt. De man is vrij, omdat hij de bewuste medicatie niet meer neemt en dus volgens de rechtbank ‘geen risico’ meer vormt. En wat gaan we doen met alcohol en drugs? veranderen die ook niet iemands ‘persoonlijkheid’?
Waarom schrijven we dit nog voor?
Als dit soort medicatie blijkbaar kan zorgen voor oncontroleerbare seksuele driften en zelfs pedofilie, waarom blijft het dan op de markt? Professor Patrick Santens, neuroloog bij het UZ Gent nuanceert een en ander bij ‘HLN’: “Bij 20 procent van de patiënten kan het leiden tot impulsieve gedragingen zoals gokken, dwangmatig kopen of hyperseksualiteit. Maar bij de meeste patiënten zorgt het gewoon voor verlichting van hun symptomen.”
Met andere woorden: voor vier op de vijf gebruikers werkt het zoals het hoort, maar voor die ene ongelukkige twintig procent kan het resulteren in seksverslaving, pedofilie of erger. De medische wereld lijkt het risico erbij te nemen. Want Parkinson is een ellendige ziekte, en als een medicijn de levenskwaliteit kan verbeteren, dan sluiten we blijkbaar liever de ogen voor de slachtoffers die het kan maken?
Wie draagt de verantwoordelijkheid?
Volgens professor Santens wordt de opvolging wel nauwkeurig gedaan: “We vragen patiënten en hun familie om gedragsveranderingen te melden en grijpen in als dat nodig is.” Klinkt mooi, maar in de praktijk? Het is niet de dokter die thuiskomt en merkt dat opa losse pollekes heeft gekregen. Tegen de tijd dat ‘gedragsveranderingen’ worden opgemerkt, is de schade al aangericht. Een meisje van vier jaar zal daar haar hele leven de gevolgen van dragen. Als de Parkinsonpatiënt zich maar beter voelt, niet waar?
De medische wereld speelt met vuur
Wat moeten we er mee, met een medicijn dat iemand letterlijk in een crimineel kan veranderen. Dat het nog steeds zonder verpinken wordt voorgeschreven, is voor jan met de pet niet te begrijpen. Parkinsonpatiënten verdienen hulp, maar als de enige oplossing een pil is die hen potentieel in een monster verandert, dan durven wij ons daar wel vragen bij te stellen.
(Foto: Shutterstock)
