Het is pas voorbij, als het voorbij is.
De Medista-affaire krijgt een juridisch staartje. Het parket van Brussel zet een opsporingsonderzoek op na het inkijken van de audit van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit). Topambtenaar V.H. en de Franse gigant Movianto worden nu grondig onder de loep genomen.. Zijn er politieke gevolgen voor Vandenbroucke? "Er is sprake van belangenvermenging."
Hoe het allemaal begon
In 2022 schreef de FOD Volksgezondheid een openbare aanbesteding uit voor de distributie van de coronavaccins. Medista, de Belgische logistieke speler die het contract sinds 2020 had, greep naast de nieuwe deal en beweert dat er geknoeid is. Een topambtenaar zou hebben samengewerkt met een directeur van Movianto om hen het lucratieve contract te bezorgen. Beide partijen ontkennen.
Dan maar naar het parket
De Medista-affaire is nu ook in het juridische vaarwater beland. Het parket van Brussel heeft aan HLN bevestigd dat er een opsporingsonderzoek loopt, gebaseerd op een audit die in opdracht van Vandenbroucke werd uitgevoerd. De minister gaf het rapport enkele weken geleden door aan het parket. Meer details wil het parket niet kwijt.
Parket op scherp
Hoewel de minister aanvankelijk achter zijn ambtenaar stond, moest hij uiteindelijk toegeven dat er inbreuken waren. De Federale Interne Audit (FIA) adviseerde Vandenbroucke het rapport door te spelen naar het parket. Dat heeft hij gedaan. "Op basis van het auditrapport zijn we een onderzoek gestart", luidt het bij het parket.
In het auditrapport is al vastgesteld dat topambtenaar V.H. minstens één keer de wet heeft overtreden. Ze heeft Movianto naar een advocaat geleid om hen te assisteren bij het winnen van de aanbesteding, wat een ambtenaar niet mag doen. Deze actie werd ondernomen na overleg met Deloitte, de consultancyfirma die nauw betrokken was bij het opstellen van de aanbesteding. Dit riekt naar belangenvermenging.
Er hangt een geurtje aan, maar is er gesjoemeld?
De FIA kon de overtreding vaststellen, maar kon niet met zekerheid zeggen of V.H. de wet bewust heeft overtreden. Er is geen bewijs van kwaad opzet, maar het kan ook niet worden uitgesloten, vooral omdat dezelfde ambtenaar ook bij een andere aanbesteding fouten heeft gemaakt. Deze opdracht ter waarde van 1,4 miljoen euro voor het uitvoeren van donaties aan Oekraïne ging ook naar Movianto in 2022, eveneens zonder correcte procedure. "Dat kan wijzen op een patroon", concludeerden de auditeurs. Het parket en de politie zullen nu verder graven om te bepalen of er echt sprake is van gesjoemel.
Parket en politie kunnen verder gaan
De auditeurs hebben slechts een deel van de videobeelden bekeken en zich beperkt tot de rol van de ambtenaren. Het parket en de politie kunnen een veel breder onderzoek voeren. Op de overige beelden worden belastende verklaringen afgelegd door een directeur van Movianto. Hij beweert dat er informele vergaderingen waren met de topambtenaar en dat zij gevoelige informatie deelde die hen hielp om de aanbesteding te winnen.
Onderzoek naar Vandenbroucke
Voor het Brusselse parket komt de Medista-affaire niet als een verrassing. Ze volgen de zaak al langer in verband met een andere klacht van ngo Transparencia uit de zomer van 2022. Die klacht, gericht tegen de FOD Volksgezondheid én minister Vandenbroucke, beschuldigt hen van het achterhouden van cruciale informatie over het coronabeleid, waaronder de Medista-affaire. "Er is sprake van een belangenconflict", aldus Transparencia. De klacht heeft ervoor gezorgd dat de Medista-affaire onder de aandacht van het parket kwam. De eerste 'Medista-tapes' werden in december 2023 aan dit dossier toegevoegd. Nu wordt er een versnelling hoger geschakeld en duikt het parket dieper in de zaak.
De afloop blijft onvoorspelbaar. Maar als Medista een strafklacht indient, kan dat de zaak helemaal openbreken. De timing is slecht nieuws voor Vandenbroucke. Zo vlak voor de verkiezingen moeten afrekenen met een zoveelste schandaaltje is lastig als je als ‘bitch’ wil terugkeren.
