Maandag 3 mei 1971. Het is iets na middernacht. Twee motorrijders van de Knokse gemeentepolitie – Paul Demare en Rigobert De Voogt – controleren de autoparking van het Zwin. Op de parking treffen ze een zilvergrijze Corvair aan.
De agenten vragen de bestuurder om zijn ‘papieren’, maar ze krijgen een verwarde uitleg….
Rigo De Voogt later aan een journalist: “Het leek ons eerst zo een braaf ventje! Ik vatte echter meteen dat het een gestolen auto was. De namen op zijn Nederlands rijbewijs en paspoort klopten niet met de boordpapieren van de Belgische auto.”
Wanneer de bestuurder achteruit probeert te rijden, is voor de motorrijders de maat vol. Rigo De Voogt: "Terwijl Paul bij de bestuurder bleef staan, heb ik via de boordradio van onze politiewagen om versterking gevraagd. Daarna heb ik mij achter het stuur van de Corvair geplaatst. Om geen last te krijgen met de bestuurder heb ik hem een knevelboei omgedaan. Hij was zenuwachtig en zei: laat me toch vrij, laat me gaan... Ik heb de auto geleend."
De tweede politiewagen – met Willy De Bree en André Maenhout – komt aan. En dan gaat het allemaal vliegensvlug. Met de woorden "Ik heb hier nog andere papieren, ik zal ze u tonen" graait de bestuurder met zijn vrije rechterhand in een reistas die aan zijn voeten staat. Hij haalt er geen papieren uit, maar een schietklaar Uzimachinepistool.
De bestuurder schiet meteen, door het dak van de Corvair en in de hand van Rigo die de knevelboei vasthoudt. Daarna richt de kogelregen zich op Paul Demare en – de uit hun voertuig stappende – Willy De Bree en André Maenhout. Er volgt een hulpkreet over de radio. Rigobert De Voogt en André Maenhout zijn zwaar gewond. Willy De Bree en Paul Demare worden zelfs dodelijk getroffen.
De dader, de amper 21-jarige deserteur Robert ‘Rob’ Van Sprang (links op de foto), vlucht te voet weg in het Zwin. Zijn pad kruist nog dit van Norbert Trio – de opzichter van het Zwin – maar ondanks zijn verwondingen slaagt Van Sprang er in te ontsnappen.
De Nederlander wordt gezocht: hij is 1.68 meter klein, heeft blauwe ogen en sproeten, is dik, en heeft kort haar. Iets later worden in Antwerpen bebloede kleren van de Nederlander gevonden.
Enkele dagen later wordt de dader opgepakt in een Nederlandse kazerne. Yvan Deloddere – een collega van de 4 slachtoffers – vertelde het volgende: “Na enkele dagen – we reden ’s nachts rond 3.00uur met de auto in de Meerlaan – kregen we een bericht van de postoverste: ona 357 tot alle posten. Opzoekingen naar de genaamde Van Sprang staken. De betrokkene heeft zich aangemeld in zijn kazerne in Nederland, over en stop.”
Voor veel leden van de Knokse gemeentepolitie ‘stopte’ het nooit. Yvan: “Over en stop? Vergeet dat maar! Geen dag gaat voorbij zonder even te denken aan de 2 vrienden die we toen verloren. We weten tot vandaag nog niet wat die kerel hier kwam doen en waarom hij zo ‘paniekerig’ reageerde."
Slachtoffers Willy De Bree (39) en Paul Demare (28) krijgen een nationale begrafenis. Het land is in rouw.
De woede en verontwaardiging zullen nog toenemen. Van Sprang krijgt van de krijgsraad in Nederland in 1972 slechts 12 jaar voor de dubbele moord. In de praktijk wordt dat slechts 10 jaar (deels wegens het voorarrest). Vijf jaar per mensenleven dus.
De Belgische politie is boos over lichte straf. Ook in Nederland wordt verontwaardigd gereageerd. Nederlandse burgers sturen massaal brieven naar ons land. Er wordt ook een verklaring gezocht voor de lichte straf. Gedacht wordt aan internationale spionage of wapensmokkel. Dat wordt nooit uitgeklaard.
In 1974 heeft Van Sprang al 'proefverlof' wegens goed gedrag. Er is geen herhaling mogelijk volgens het rapport. Later loopt het spoor dood.
De politie Damme/Knokke-Heist zal de twee agenten jaarlijks herdenken die op 3 mei 1971 om het leven kwamen bij het Zwindrama. In het politiecentrum van Knokke-Heist is al geruime tijd een herdenkingssteen voorzien. Ook op sociale media wordt een mooi eerbetoon gehouden aan Willy en Paul.
