De NASA wil mensen op de maan brengen. Hiervoor werd het Artemis-programma ontwikkeld.
Het Space Launch System (SLS), letterlijk "ruimtelanceersysteem", is een cruciaal onderdeel van dat programma. Het is een serie Amerikaanse draagraketten van NASA voor lanceringen van zowel zware vrachtladingen als bemande ruimtevaartmissies naar andere planeten, manen en planetoïden.
Probleem: het SLS is zwaar over het budget en zit ook ver achter op het oorspronkelijke schema, volgens een vernietigende nieuwe audit van NASA's inspecteur-generaal. Bovendien voorziet het rapport "extra kosten en andere verhogingen (schedule increases)" die mogelijk de hele Artemis-missie in gevaar kunnen brengen als de problemen niet worden aangepakt.
NASA's uitgaven aan het Artemis-programma zullen naar verwachting in 2025 al 93 miljard dollar bedragen, inclusief 23,8 miljard dollar die al tot 2022 aan het SLS-systeem zijn uitgegeven. Dat bedrag vertegenwoordigt "6 miljard dollar aan kostenstijgingen en meer dan zes jaar aan vertragingen in het schema boven de oorspronkelijke projecties van NASA", aldus het rapport.
De SLS, die uiteindelijk voor het eerst werd gelanceerd in november 2022, gebruikt vier RS-25-motoren per lancering, waaronder 16 geborgen van gepensioneerde Space Shuttles. Zodra die op zijn (alle motoren op SLS zijn vervangbaar), zal NASA overschakelen op RS-25E-motoren die worden gebouwd door Aerojet Rocketdyne, die 30 procent goedkoper en 11 procent krachtiger zouden moeten zijn. Het maakt ook gebruik van solide raketboosters van Northrop Grumman.
De oudere technologie helpt niet met het budget zoals NASA had verwacht. Het rapport: "Deze stijgingen worden veroorzaakt door onderling gerelateerde problemen, zoals aannames dat het gebruik van erfgoedtechnologieën van de Space Shuttle en Constellation Programs naar verwachting zou resulteren in aanzienlijke kosten- en planningsbesparingen in vergelijking met het ontwikkelen van nieuwe systemen voor de SLS De complexiteit van het ontwikkelen, bijwerken en integreren van nieuwe systemen samen met erfgoedcomponenten bleek echter veel groter te zijn dan verwacht."
Artemis I was een onbemande testvlucht van SLS-block 1 met een Orion-capsule die om de maan leidde en verder ging dan enig voor bemanning ontwikkeld ruimteschip ooit is geweest. De raket werd op 16 november 2022 met succes gelanceerd. De missie duurde 26 dagen. Twee eerdere lanceerpogingen in augustus en september moesten door "kinderziektes" in het ontwerp nog worden afgeblazen. Artemis II staat gepland voor 2024 (aanvankelijk 2023) en zal een bemande testvlucht met een soortgelijk traject als Artemis I zijn. Rond dezelfde tijd moet ook een prototype van Starship HLS een onbemande maanlanding uitvoeren. Aan boord zullen drie Amerikanen en een Canadees zijn.
foto: Aubrey Gemignani - flickr - wikipedia
