In 1997 schreef journalist Marc Reynebeau een stukje. Hij werkte toen voor Knack. “Een getuige heeft de reus van de Bende van Nijvel formeel herkend. Het was Patrick Haemers. Naam en adres van de getuige zijn bij de redactie bekend. (Humo)” Alleen: Reynebeau gaf toen met collega's Jan Braet en Piet Piryns een overzicht van de aprilgrappen van dat jaar.
De fictiereeks ‘1985’ dan volgens de journalist. Die “kent de waarheid over de Bende van Nijvel niet, maar komt er dicht bij”, volgens Reynebeau van De Standaard en duidelijk buiten zijn ‘comfortzone’ aan het schrijven.
De realiteit: het dossier over de Bende is een gigantische ijsberg geworden, maar we zien niet eens het deel boven het water. Van die ijsberg ligt uiteraard slechts een vijfde tot een zevende boven water. Je zou dus mogen hopen dat dit het gedeelte is van het Bendedossier dat journalisten - die per definitie buitenstaanders zijn en dus geen toegang hebben tot dat dossier - kennen. Niets is minder waar.
Laten we aannemen dat het Bendedossier ondertussen een paar honderdduizenden tot een paar miljoen bladzijden dik is. Uit dat dossier zijn enkele honderden documenten gelekt: rapporten, verslagen, analyses, pv’s. Het laat journalisten toe om via een kiertje in een donkere kamer te kijken. Er zijn ook de zeer waardevolle notities van de onberispelijke Bendespeurder Willy Acke. Die notities laten toe om na te gaan in welke richting het onderzoek toen ging.
En er waren uiteraard ook de zogeheten Bendecommissies: de eerste en de tweede. De linkse maker van de fictiereeks Wallyn baseerde zich naar eigen zeggen op die verslagen van die commissies om zijn flutverhaaltje te schrijven. Hij beweerde bovendien meermaals dat de verslagen van die commissies in het Staatsblad verschenen zijn, maar dat klopt niet. Het toont aan dat hij die verslagen toch niet al te grondig gelezen heeft. Trouwens, Wallyn was ooit de advocaat van een terrorist. Zeer toevallig allemaal.
Terug naar onze figuurlijke en spreekwoordelijke ijsberg. Wat journalisten dus zien van het Bendedossier is niet eens de top van die ijsberg, maar slechts een piepklein onderdeel van de top van die top. Een duizendste van een percent of zo. Of nog minder. Bovendien en nog belangrijker: wat mogen we zien? Misschien wel die stukken die een bepaalde richting aangeven wég van de waarheid.
Een concreet voorbeeld: de ‘hold-up’ van de supermarkt Delhaize in Overijse in 1985. In de fictiereeks mee uitgevoerd door rijkswachter Franky. Volgens Marc Reynebeau dus ‘dicht bij die waarheid’ die we nochtans niet eens kennen.
De échte waarheid is dat buitenstaanders zoals Reynebeau én ondergetekende niet eens kunnen weten hoe die ‘hold-up’ daar precies verlopen is. We kennen de details niet, wat logisch is aangezien het dossier nog niet afgesloten is.
Als we de redenering van De Standaard doortrekken, is de zaak dus ook integraal toe te schrijven aan de rijkswacht aangezien rijkswachters toen de kuip van nachtclub Jonathan met confituur vulden. Case closed.
Samengevat zijn volgens de makers van de fictiereeks 1985 de Bende en de CCC dus creaties van de VSSE in samenwerking met de rijkswacht om een onbestemde ‘Strategie van de Spanning’ te creëren om meer middelen aan de rijkswacht te geven. Dicht bij een waarheid die we niet eens kennen volgens De Standaard.
Het is allicht binnen dat extreem-rechtse kader van die Strategie van de Spanning om de rijkswacht beter te bewapenen dat de Bende op zaterdag 14 augustus 1982 om 03u25 ‘s nachts in Maubeuge (Frankrijk) een banale diefstal pleegde bij kruideniersinkel Piot en er voedingsmiddelen, wijn, champagne en ganzenlever stelen. Zonder twijfel om de Belgen, neen Fransen bang te maken binnen dat vage kader van de Strategie van de Spanning.
Nu we toch aan het fabuleren zijn: misschien meten ze bij De Standaard eens op deze uiteraard fictieve verhaallijn kauwen. Misschien is het wel een volgende aprilgrap. Die 'linkse' terreurgroep CCC (opgericht door de VSSE volgens de makers van 1985) handelt uiteraard niet in een vacuüm en is ook betrokken bij de verkoop van wapens aan de PLO en andere terreurorganizaties in het Midden-Oosten. Buitenlandse inlichtingendiensten zien dat ook. Ik schrijf maar wat hé.
In Larnaca (Cyprus) is er zelfs een ontmoeting tussen een lid van die Belgische CCC, die een vals Brits paspoort op naam van Jason B. op zak heeft. Die CCC'er krijgt van een spion van een buitenlandse geheime dienst de sleutels van een in Brussel geparkeerde en met explosieven volgeladen wagen. In ruil ontvangt de spion het bewijs dat er geld gestort is op een Zwitserse bankrekening. Donnant-donnant of quid pro quo: terrorisme kost geld. Zoals Peter Van den Begin (officier Vernaillen) in de fictiereeks zei: “De Bende is zich aan het financieren”, nadat Francis Zwarts werd neergekogeld.
Uiteraard: de onmoeting op Cyprus is een valstrik. Op het ogenblik dat een ander lid van die CCC de auto in Brussel zal oppikken, zullen de Belgische ordediensten en de VSSE, die door die buitenlandse dienst werd getipt, de CCC'er aanhouden.
Genoeg gefantaseerd. Mijn oprechte hypothese: die fictiereeks 1985 past net in de strategie om de burger zo ver als mogelijk van de waarheid te houden. Wat is de waarheid? Zeker niet de extreemlinkse dagdroom dat 'extreemrechtse' rijkswachters zoals Franky burgers van vlees en bloed neerschoten op de parking van supermarkten binnen dat vage kader van de ‘Strategie van de spanning’. Italië is België niet.
Trouwens, in 1997 mag Reynebeau, dan nog steeds aan het werk voor weekblad Knack, een bespreking schrijven van het uitstekende boek van Cyrille Fijnaut en Raf Verstraeten over het strafrechtelijk onderzoek inzake de 'bende van Nijvel'. De journalist dan: “Het is licht onthutsend, maar tegelijk geruststellend om bij Fijnaut en Verstraeten te lezen dat veel van die hypothesen (vooral die over het extreem-rechtse complot) op weinig berusten.” Geen aprilgrap dat laatste trouwens.
foto screenshot 1985 VRT afl 2
