Wordt geldgebrek strak de gevaarlijkste vijand van Oekraïne?
Een oorlog kost wansmakelijk veel geld. Eén Russische soldaat kost zo’n 200 euro per dag. Een Russiche raket, Kh-101, de duurste, kost 12,2 miljoen euro. Aan een Caliber-raket, die de Russen ook veel gebruiken, hangt een prijskaartje van 6,1 miljoen. Andere mogelijkheden: een Iskander (2,8 miljoen), Onyx (1,2 miljoen), Kh-22 (0,9 miljoen) of een Totsjka-U (0,3 miljoen). Eigenlijk vertelt dit genoeg over het prijskaartje van een zinloze oorlog. Dat geldt voor beide partijen overigens, én voor de rest van de wereld.
De buurlanden van Oekraïne geven relatief gezien het meeste geld. Waar de VS tot nu 0,1 procent van het bruto nationaal product spendeerde aan hulp, ligt dat voor Estland (1,3 procent) en Letland (1,1 procent) een stuk hoger. Het geeft aan hoe bedreigd deze landen zich voelen door Rusland. In totaal, dus inclusief militaire, financiële en humanitaire hulp, heeft de Europese Unie, na één jaar oorlog volgens het IfW bijna 52 miljard euro geschonken of beloofd en de VS iets minder dan 48 miljard. Dat is bij elkaar zo’n 100 miljard.
Maar het is niet genoeg. De Oekraïense onderminister van Buitenlandse Zaken meldde gisteren dat het land minstens tien keer meer steun nodig van zijn westerse bondgenoten.
"We zijn onze bondgenoten dankbaar voor hun militaire hulp. Maar: het is niet genoeg. Oekraïne heeft tien keer meer nodig om de Russische agressie dit jaar te beëindigen", schreef Melnyk zaterdag op Twitter.
We are thankful to our allies for their military help. But: it is not enough. Ukraine needs 10 times more to finish russian aggression this year. Thus we call upon our partners to cross all artificial red lines & devote 1% of GDP for ??weapons deliveries??https://t.co/SkLyB8RQ6j pic.twitter.com/q62UTa9lSg
— Andrij Melnyk (@MelnykAndrij) April 22, 2023
Maar Europa steunt niet alleen Oekraïne, maar ook de landen die - rechtstreeks en onrechtstreeks- schade ondervinden van de oorlog Eind mei, werden de lidstaten het eens over een eerste pakket van 56 miljoen euro om Polen, Bulgarije en Roemenië te helpen. Dat geld werd gefinancierd via het landbouwreservefonds van het landbouwsubsidieprogramma van de EU, het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).
Volgens een hoge ambtenaar van de Commissie klaagden sommige lidstaten op de laatste EU-top dat het eerste pakket niet goed gericht was om boeren volledig te compenseren voor de potentiële verliezen die ze hebben geleden, eraan toevoegend dat ook boeren uit andere 'frontlinielanden' leden. En dus besloot Europese Commissie nog eens 100 miljoen euro aan steunpakketten te verstrekken aan vijf EU-landen in de 'frontlinie' in een poging de druk op hun boeren te verlichten, die worden getroffen door een toestroom van landbouwproducten uit Oekraïne.
De vraag is hoeveel iedereen nog voor hoe lang wil besteden. Tijd wordt straks een wapen, geld was dat al heel lang.
Er is een nijpend munitietekort aan het front in Oekraïne. Oekraïense soldaten kunnen er maar twee granaten per dag afvuren, in plaats van de 20 tot 30 die ze normaal afvuren. Ondertussen laat de beloofde levering van één miljoen 155 millimetergranaten van Europa op zich wachten. Het ziet er bovendien niet naar uit dat die munitie er snel zal komen.
Op 20 maart 2023 bereikten de ministers van Buitenlandse Zaken en de ministers van Defensie van de Europese Unie een akkoord: de Unie zou voor 2 miljard euro investeren in de Europese oorlogsindustrie. Een grote hap uit dat bedrag moet dienen om de broodnodige munitie te leveren aan Oekraïne, een ander deel wordt gebruikt om de eigen munitiereserves opnieuw aan te vullen en de productie van munitie op te schalen.
