De Russische president Poetin zou op 9 mei een algemene mobilisatie aankondigen. Het politieke probleem in Rusland is dat dit opschalen naar een oorlog in tegenspraak zou zijn met de informatie die sinds het begin van de invasie aan de Russen is verstrekt. Dat maakt het ook een enorm politiek risico.
Een klokkenluider van de FSB hierover begin april al: “Ik wil dat thema van de mobilisatie bespreken – het wordt nu bijna een hoeksteen vanuit het oogpunt van de hogere echelons.” De term mobilisatie wordt gebruikt om de overgangssituatie tussen vrede en oorlog aan te duiden. Hiertoe behoort ook het oproepen van de militairen die met verlof zijn, het veiligstellen van strategische plekken en het vorderen van voertuigen en voorraden. De belangrijkste regio’s in Rusland voor een dergelijke mobilisatie zijn Krasnodar, Perm, Dagestan, Ingoesjetië en Kalmukkië.
Experts van de Amerikaanse denktank CEPA (Centre for European Political Analysis) voorspellen in een rapport dat Rusland op 9 mei zal overgaan tot een algehele mobilisatie voor de oorlog. “Het Russische leger gelooft dat het een vergissing was om de oorspronkelijke doelen van de oorlog te beperken. De legerleiding beweert namelijk dat Rusland inmiddels niet alleen Oekraïne bekampt, maar de hele NAVO”, luidt de analyse.
Deskundigen van het Britse Royal United Services Institute (RUSI) zijn dezelfde mening toegedaan. “9 mei is veranderd van een deadline voor de overwinning naar de start van een enorme mobilisatie”, zo klinkt in de meest recente studie.
Sommige experts twijfelen over die datum. Een bron van een veiligheidsdienst die anoniem wenst te blijven: “Het zou me verbazen dat Poetin net die dag zou uitkiezen om die beslissing aan te kondigen.”
In een analyse van een klokkenluider van de FSB werd begin april dus al die algemene mobilisatie besproken. De klokkenluider van de geheime dienst: “Als Poetin ervoor kiest om de staat van oorlog uit te roepen en nationale mobilisatie uit te voeren, dan wordt de situatie een stuk ingewikkelder. In dat geval zouden de beschikbaarheid van Russische militaire krachten en materieel aan een heel andere reeks berekeningen worden onderworpen.” Volgens die klokkenluider werden die berekeningen begin april al uitgevoerd wat wijst op de hypothese dat Poetin wel degelijk ernstig nadenkt om die ‘speciale militaire operatie’ effectief op te schalen tot een full scale oorlog.
De klokkenluider wijst wel op de interne problemen in Rusland: “De overgang naar totale oorlogsvoering zal de economie helemaal doden. Het zal zijn als het opleggen van sancties van binnenuit tegen jezelf. Het zal ook lang duren om te mobiliseren: het is onmogelijk om iemand zomaar mee te nemen, aan te kleden en weg te sturen. Zelfs als hij ooit diende. Het duurt minstens 2 tot 3 maanden om je voor te bereiden, en dat is echt het minimum.”
De klokkenluider wijst ook op technische moeilijkheden. “Mobilisatie is een ingewikkeld proces, vooral op deze geschatte schaal. Er heerst nu al scepticisme bij de bevolking, en nu wordt geprobeerd de bereidheid van het land voor zo’n grootschalige mobilisatie zo geheim mogelijk in te schatten. Het is een enorme beheerslast voor alle diensten (van de FSB en andere), waarbij een storing in één richting het hele systeem zal doen falen. (…) Over het algemeen is nog niet duidelijk hoe voorbereid we zijn. En het is heel goed mogelijk dat je er niet achter zult komen totdat het proces begint.” In Rusland proberen steeds meer burgers naar het buitenland te vluchten aangezien ze beseffen dat ze opgeroepen zouden kunnen worden voor die oorlog.
De klokkenluider: “De overgang naar de definitief verlengde aard van de oorlog vereist een volledige verandering van de economische en politieke benadering in het land. Het ging al niet erg goed met de gebruikelijke hervormingen, maar zo is het een onmogelijke taak om de gehele Russische economie in fundamenteel nieuwe omstandigheden te transformeren in enkele dagen en weken. Ik weet niet of er een adequaat project is, maar zelfs als dat zo is, dan is het onmogelijk om alles in korte tijd gepland te krijgen zonder kritieke fouten te maken. Ik weet niet eens wat ik moet vergelijken – dit is de bouw van een nieuw economisch systeem van het land. Dit kunnen we nog niet aan. Alleen een dwaas kan geloven dat ‘het niet erger kan worden'.”
De klokkenluider: “Als we overstappen op volledige mobilisatie en langdurige oorlog, dan zal een militaire overwinning op Oekraïne (hypothetisch) niets opleveren. (…) Het is ook niet helemaal duidelijk wat er precies nodig is voor een gewaarborgde overwinning van onze (Russische) kant. Wat moeten we vandaag precies gebruiken om de situatie te doorbreken? Wat kunnen we nu gebruiken wat niet eerder gebruikt is? Het aantal grondtroepen zonder goede training lijkt niet zo betrouwbaar. Over het algemeen is mobilisatie onder zulke omstandigheden verre van een oplossing.”
Samengevat lijkt de medewerker van de FSB de mobilisatie niet de verstandigste oplossing te vinden.
