“Een school moet pas meer weerwerk geven als de uitslag met goede argumenten wordt aangevochten.”
De strijd om B- en C-attesten wordt harder. Steeds meer ouders vechten de beslissing van scholen aan, en onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) grijpt in. Met het nieuwe ‘vermoeden van deskundigheid’ verschuift de bewijslast naar de ouders. Zoals je de vaststellingen van een politieagent aanneemt, moet je nu ook het oordeel van de klassenraad voor waar aannemen. Maar hoe zit dat in de praktijk?
Recordaantal B- en C-attesten
In het secundair onderwijs staan er straks zo’n 420.000 leerlingen en hun ouders op de toppen van hun tenen. Halen ze het A-attest? Een C-attest kan een schooljaar kosten, een B-attest kan de motivatie van een leerling nog meer ondermijnen. Geen wonder dat ouders in groten getale in opstand komen tegen slechte uitslagen.
“Vanaf nu moeten ouders zelf bewijzen dat hun kind onterecht gebuisd is”, zegt Weyts. “De examenperiode die nu ingaat, is de eerste waarin de bewijslast verschoven is naar de ouders. Leerkrachten staan nu sterker als ze een B- of C-attest willen geven.”
Wat verandert er nu echt?
Volgens experts verandert er in de praktijk weinig. Sabien Lust, hoogleraar aan de Rechtsfaculteit (UGent) en lid van een interne beroepscommissie, legt in ‘Het Laatste Nieuws’ een en ander uit: “Scholen moeten nu pas meer weerwerk geven als de uitslag met goede argumenten wordt aangevochten. Dat was eigenlijk altijd al zo, maar sommige ouders dachten dat de school alles moest aantonen. Van die discussies zijn we nu af.”
Onderwijsadvocaat Myriam Van den Abeele is het daarmee eens: “In de praktijk moesten ouders altijd al bewijs leveren. Misschien ligt de drempel nu iets hoger, maar in feite verandert er niet veel.”
Proces van aanvechten
Ouders moeten eerst een brief schrijven aan de schooldirecteur voordat ze het rapport van hun kind kunnen aanvechten. Van den Abeele denkt dat deze drempel ietsje hoger ligt, nu ouders weten dat de bewijslast bij hen ligt. “Maar in feite is het altijd zo geweest. Misschien wordt het nu ietsje minder druk eind juni. Sowieso wordt het weer overuren kloppen.”
Volgens Lust moeten ouders alleen beroep aantekenen als ze zeker weten dat ze hun kind er een dienst mee bewijzen. “Want je riskeert soms niet één maar twee schooljaren kwijt te zijn.”
“Dit is geen wensfabriek voor A-attesten”
De Raad van State schorste in de herfst van 2023 slechts vijf B- en C-attesten op ruim twintig zaken. “Mensen denken vaak dat er veel meer betwistingen zijn bij de Raad van State, maar dat aantal is stabiel”, benadrukt Lust. “Dit is geen wensfabriek voor A-attesten. De vraag die finaal doorweegt is: heeft het kind voldoende bagage om over te gaan?”
Van den Abeele voegt toe: “Mensen hebben een goed rechtvaardigheidsgevoel. Ouders kunnen kritisch naar hun kind kijken. Als ze aanvoelen dat er iets niet correct is verlopen, is dat meestal zo. Mijn boodschap aan ouders is: blijf uw buikgevoel volgen.”
Advocaten als eerste rechter
“Als advocaten zijn wij de eerste rechter, om uit te maken of je een zaak wel kan bewijzen,” zegt Van den Abeele. “Ik trek alleen naar de Raad van State als ik bijna zeker weet dat we gaan winnen. Mensen moeten daar immers 200 euro rolrecht voor betalen en ons ereloon. Enkel als de zaak gewonnen wordt, is er een tussenkomst van 700 euro in de kosten van de advocaat. Maar het is aan ons om aandacht te blijven vragen voor menselijke aspecten, vaak zijn dat familiale zaken, leerstoornissen of persoonlijke moeilijkheden.”
De menselijke kant
Het nieuwe beleid mag dan wel de juridische druk op scholen verlichten, het is essentieel dat er aandacht blijft voor de menselijke kant van het verhaal. “Mogelijks uit verdediging van hun beroepsgroep, houden scholen soms te weinig rekening met menselijke aspecten,” aldus Van den Abeele. “Zoals het geval van een meisje dat zorgde voor haar moeder met kanker. Daar moet rekening mee gehouden worden.”
Kortom, de regels zijn veranderd, maar de essentie blijft: ouders moeten kritisch blijven, hun buikgevoel volgen en de menselijke kant niet uit het oog verliezen.
(foto:Pixabay)
