Vandaag staat de opsporingsfoto van Herman Van Hiel nog steeds in het lijstje van langdurig vermiste personen.
Op vrijdag 7 mei 1982 vertrok aalmoezenier Herman Van Hiel (toen 44) met de trein van Gent naar Leuven om zijn colleges criminologie te volgen. Hij verliet de cursus eerder dan voorzien. De speurders weten dat hij die middag nog 3.000 BF (75 euro) afhaalde op de bank wat voor die tijd wel een behoorlijke som geld was.
Er zijn aanwijzingen dat de priester kort voor zijn verdwijning voelde dat zijn leven in gevaar was. Hij voelde zich bedreigd. Hij belde die dag met een advocaat. Die had geen tijd. De advocaat? Jef Vermassen. “Hij belde me in paniek op”, zegt Vermassen later. “Maar ik moest dringend naar een zitting en ik heb hem gevraagd 's anderendaags langs te komen. Hij is nooit opgedaagd. Ik heb er vaak spijt van gehad dat ik hem niet gesproken heb.” Er kwam volgens de media zelfs een strafrechtelijk onderzoek naar dat telefoontje. (lees verder onder de foto)
Herman van Hiel was zeker een late roeping. Geboren in 1937 in een zeer vroom gezin in de kleine Wase grensgemeente De Klinge werkte hij eerst als ontvanger op een buslijn toen hij bij de dood van zijn vader plots besliste om priester te worden. Terwijl hij overdag werkte, nam hij 'savonds privélessen Latijn en studeerde theologie. In '66 werd hij tot priester gewijd in Velzeke. Daarna was hij acht jaar onderpastoor in Destelbergen en twee jaar in Geraardsbergen.
Op 1 juli 1981 werd Herman Van Hiel aangesteld tot aalmoezenier in de Nieuwe Wandeling. Hij gooide zich volledig in zijn nieuwe functie en ging zelfs criminologie studeren aan de KUL.
Zijn nicht Christel in de media: ‘Zijn werk was zijn passie, hij bezocht soms wel twintig gevangenen per dag. Herman was een vurig idealist, maar misschien te goedaardig en te naïef om dagelijks zware criminelen in vertrouwen te nemen. Hij besefte dat ook wel een beetje. Zo vroeg hij zich af of het wel slim was geweest om zijn eigen thuisadres te geven aan gevangenen.’
'Kort voor Van Hiels verdwijning vond in de gevangenis een feestje plaats ter ere van zijn voorganger', aldus een anonieme bron in een artikel van Panorama. 'Bij die gelegenheid heeft Van Hiel somber gezucht: ‘Misschien heb ik nog minder dagen te leven dan mijn voorganger hier die jaren heeft gewerkt!’
Toen Van Hiel voor zijn verdwijning in 1982 meereed in de auto van een priester-leraar, viel het die laatste op dat de aalmoezenier de hele rit tussen de universiteit van Leuven en Gent zat te wenen. Hij had duidelijk een probleem maar wou niet zeggen wat.
Herman Van Hiel had een afspraak die avond met een cipier Arthur Dellaert die aan de Voorhavenlaan in Gent woonde. De aalmoezenier is daar nooit geweest want de fles whisky die hij had gekocht stond nog op tafel en zijn routeplannetje lag verscheurd in de vuilbak.
Vermassen was in die dagen de advocaat van moordenaar Freddy Horion, die zes dagen voor de verdwijning ontsnapt was uit Leuven-Centraal. Horion werd pas in juni weer opgepakt in Nederland. “Daar hebben we toen vaak aan gedacht”, zegt nicht Christel in de media. “Oom Herman had ons verteld dat hij Horion ging opzoeken. Waarvoor weten we niet.” Horion ontkent later elke betrokkenheid.
Horion is niet het enige denkspoor. Enkele maanden na de verdwijning liet het weekblad Panorama een anonieme bron aan het woord, die beweerde dat Van Hiel doodsbedreigingen had gekregen van Jozef D., een Nederlander uit de Gentse gevangenis. De man was razend omdat Van Hiel geweigerd had een pakje binnen te smokkelen.
“Wist onze oom te veel nadat een gevangene bij hem gebiecht had? Heeft iemand buiten de muren wraak willen nemen na een ruzie?”
Zo is er een man die bij hoog en laag beweert dat hij door zijn raam heeft gezien hoe Van Hiel op de dag van zijn verdwijning, 7 mei1982, achtervolgd werd door enkele Moluks ogende mannen met een wapen. Dat was aan de R4-brug over de N9 in Mariakerke, die toen nog in aanbouw was.
De hypothese luidt dat Jozef D. iemand inschakelde om Herman te liquideren omdat hij anders misschien zou klikken. In ieder geval reageerde de priester erg opgelucht toen D. in april 1982 werd overgebracht naar een andere gevangenis.
Er zou een verband kunnen zijn tussen de verdwijning van de Gentse gevangenisaalmoezenier Herman Van Hiel en de vermiste kloosterzuster Germaine Robberechts uit Dendermonde. Dat zegt de schrijfster Kathelijne De Brauwer, uit Hofstade, die een boek over de kloosterzuster schreef. Beide geestelijken verdwenen in 1982. “Nadat ik mijn boek publiceerde, heeft een dame van het Gentse bisdom me verteld dat er een verband tussen de twee was. Ze is ondertussen al overleden”, zegt De Brauwer in de media. “Nog andere bronnen hebben me daarna op het verband gewezen. Ik hoop ze binnenkort opnieuw te spreken.”
Het parket van Dendermonde kon de verdwijning van de kloosterzuster nooit ophelderen, maar zegt dat alle sporen wezen naar een lokale kanunnik. De familie van Van Hiel herinnert zich niet dat de aalmoezenier de kloosterzuster ooit ontmoet heeft.
Zuster Gabriëlle, wier echte naam Germaine Robberechts was, was 56 jaar op het moment van haar verdwijning in maart 1982, amper drie maanden voor Herman. Volgens het opzoekwerk van Kathelijne werd zij geliquideerd omdat ze te veel wist over de schandalen binnen de christelijke beweging. Er is sprake van illegale partijfinanciering van de toenmalige CVP en van seksfeestjes waar een geestelijke nogal enthousiast aan deelnam. 'Ik kreeg destijds telefoon van iemand van het bisdom die beweerde dat er een verband bestaat tussen de verdwijning van zuster Gabriëlle en die van Herman', vertelt Kathelijne. ‘Zuster Gabriëlle zou met haar informatie naar Van Hiel zijn gestapt, mogelijk omdat hij criminologie studeerde. Waren ze allebei op de hoogte van bepaalde praktijken en moesten ze daarom verdwijnen?’ Die geestelijke? Gaston M. bijgenaamd De Chinees.
Werd De Chinees beschermd door hooggeplaatsten die in de jaren tachtig gelinkt werden aan de roze balletten? Werd het onderzoek daardoor gedwarsboomd in analogie met die naar de Bende Van Nijvel?
Karin Descendre is de zus van de Gentse commissaris Rico Descendre. Haar boek 'Verlos ons van het kwade' is opgebouwd rond de hypothese dat zuster Gabriëlle en Herman Van Hiel door dezelfde daders werden omgebracht. 'Ik heb beide dossiers bestudeerd en de kans lijkt mij groot dat er een verband is', bevestigt Karin.
En dan is er Regine S., een sociaal assistente van de gevangenis die gekend was om haar toegewijde inzet voor de gevangenen. Een beetje te toegewijd, want ze had meerdere relaties met zware jongens - ook binnen de gevangenismuren. Van een van hen, de latere Joegoslavische huurling en oorlogsmisdadiger Arkan, heeft ze zelfs een dochter.
Regine S. kende Van Hiel goed - ze woonde in Destelbergen toen Van Hiel daar onderpastoor was - en kreeg zelfs zijn agenda in haar bezit na zijn verdwijning, maar de vrouw gaf geen kik bij de politie. Een speurder later: “Bij haar hadden we echt het gevoel dat ze niet het achterste van haar tong liet zien. Vreemd, want de zaak is verjaard, zodat er niemand nog kan vervolgd worden.”
Een bewuste verdwijning dan? Sommigen ‘zagen’ Van Hiel met een vrouw in Knokke en Londen. De politie: ‘Een andere tip kwam van een vrouw die iemand kent die de aalmoezenier na de verdwijning nog meent gezien te hebben in Destelbergen, de gemeente waar hij een tijd priester was.’
Na zovele jaren zijn natuurlijk veel sporen gewist, maar de speurders houden nog steeds 3 pistes open. Het zou zelfmoord, moord of een bewuste verdwijning kunnen zijn. Er werd een verouderingsfoto van de aalmoezenier opgesteld.
foto’s: politie
