Francken’s militaire missie: van budgettair goochelen tot strategisch spierballengerol.
We hebben Theo Francken zelden zo zien glunderen. Zelfgenoegzaam weliswaar, alsof hij er plezier in vindt om soldaatje te spelen. Theo Francken is ervan overtuigd dat wapens de sleutel naar de vrede zijn en heeft alzo een missie: een wapenwedloop met de rekenmachine. Onze kersverse minister van Defensie (N-VA) wil koste wat het kost de NAVO-norm van 2 procent halen. Zoals we dat van Theo gewend zijn, trekt hij daarvoor alle registers open: van extra straaljagers tot creatieve boekhoudkunde.
Doch, terwijl Francken met zijn begroting jongleert wordt er in de wandelgangen gefluisterd dat de NAVO die 2 procent al passé te vinden. De nieuwe lat ligt mogelijk 3, misschien zelfs 5 procent. Oeps.
De rekenmachine ratelt
Defensie is het enige departement waar deze regering voluit investeert. Logisch - zo wil het narratief - want terwijl de eurocrisis nog een verre herinnering is, staat Poetin intussen met z’n laarzen in Oekraïne. België heeft jarenlang geknipt en geschoren in z’n legerbudget, en Francken wil dat rechtzetten. De NAVO vraagt minstens 2 procent van het BBP. België zit nu op een schamele 1,3 procent en staat daarmee ergens achteraan in de klas met Luxemburg en IJsland. Niet meteen een club waar je als militair serieus genomen wordt.
De oplossing is geld, en veel ervan. Jaarlijks 4 miljard extra, waarvan 1 miljard al op de begroting staat. De rest moet uit een speciaal defensiefonds komen. Belfius, BNP Paribas en Ethias? Die mogen zich al mentaal voorbereiden op een financiële aderlating.
Van straaljagers tot bruggen
Francken is niet van plan om enkel de staatskas te plunderen. Hij zoekt ook uit waar er budgettair creatief geboekstaafd kan worden. Zijn nieuwste vondst: investeringen in infrastructuur meetellen als defensie-uitgaven. “Als België straks een transitland wordt bij een Russisch conflict, dan moeten onze havens en bruggen daarop voorbereid zijn,” klinkt het. Met andere woorden: nieuwe havenkaaien en versterkte bruggen? Dat is plots Defensie!
Sven Biscop, professor defensiebeleid, is niet onder de indruk. “De NAVO heeft een duidelijke methode om uitgaven te berekenen. Dit is gewoon een budgettaire truc,” roept hij in ‘Het Nieuwsblad’. Maar Francken heeft voorlopig de regering achter zich. “Als we strategisch belangrijk willen blijven, moeten we ook investeren in onze logistieke slagkracht,” zegt maatje Axel Weydts (Vooruit).
Wat als 2 procent niet genoeg is?
Francken’s hele plan draait rond die magische 2 procent, maar net nu hij de cijfers in de juiste richting probeert te duwen, dreigt de NAVO de lat te verhogen. Secretaris-generaal Mark Rutte fluistert al iets over 3 procent. De Amerikanen gaan nog verder: 5 procent.
“Vijf procent? Compleet absurd,” vindt Biscop. “Maar de kans dat het meer wordt dan 2 procent is wél groot.” En dus wordt er in de Wetstraat al zenuwachtig gerekend. Francken houdt voorlopig zijn kaarten tegen de borst, maar laat subtiel vallen dat hij een stijging verwacht. “De internationale druk op West-Europese landen zal serieus toenemen,” voorspelt hij.
En dan rest er nog een geopolitiek vraagstuk. Als er straks een staakt-het-vuren komt tussen Oekraïne en Rusland, moet België dan troepen sturen om de vrede te bewaren? Francken twijfelt niet. “Onder NAVO of VN-vlag? Het lijkt mij evident.” Dan moeten we misschien wel eerst uitgenodigd worden door Macron.
(Foto: Didier Lebrun/Photo News)
