“België moet zo snel mogelijk meer investeren in defensie."
Is de wapenindustrie een vredesindustrie? Het Wereld Economisch Forum in Davos is dit jaar meer dan ooit het podium voor internationale defensiediplomatie. Te midden van panelgesprekken, netwerkmomenten en het fotogenieke pintjes tappen, riep NAVO-baas Mark Rutte België op het matje. Zijn boodschap aan zijn vriend – en premier – Alexander De Croo was onmiskenbaar: “Het is hoog tijd dat België zijn defensiebudget naar de afgesproken 2 procent van het bbp tilt.”
Een pintje en een wake-upcall
Het begon allemaal nog gezellig. Rutte tapte samen met De Croo een pint - kijk toch eens hoe sympathiek en ‘gewoon’ wij zijn - tijdens de Belgische receptie. Doch, achter die joviale Hollandse glimlach schuilde de grimas van een ijzervreter. De defensie-uitgaven van België – op dit moment amper 1,3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) – zijn volgens de NAVO-topman simpelweg onvoldoende om de veiligheid van het bondgenootschap te waarborgen.
Tijdens een panelgesprek over de oorlogsdreiging en de weerbaarheid van industrieën, wees Rutte erop dat België – samen met andere achterblijvers – dringend een tandje moet bijsteken. 23 van de 32 NAVO-lidstaten halen de 2 procent-norm en dus kan België met zijn huidige bijdrage niet langer achterblijven.
“Mag ik wel zeggen dat België grote bijdragen levert aan de NAVO? Daar is geen discussie over,” zei Rutte diplomatisch. Maar hij voegde er onmiddellijk aan toe: “Het is essentieel dat ook jullie zo snel mogelijk naar die afgesproken 2 procent gaan.” Een zachte tik op de vingers, met een harde ondertoon.
Het gevaar van Russische invloed
Dat Rutte stevig uithaalt, is niet zomaar een kwestie van cijfers. De geopolitieke realiteit maakt de kwestie prangend. Rusland blijft voor de NAVO de grote boeman, en Rutte waarschuwde met een vleugje sarcasme: “Als we niet meer investeren in defensie, kunnen we maar beter Russisch leren.”
De Nederlandse ex-premier gaf ook aan dat private investeringen in defensiebedrijven dringend opgekrikt moeten worden. Hij richtte zich zelfs rechtstreeks tot de bevolking van NAVO-landen: “Ga naar je bank, praat met je pensioenfonds en zeg hen dat je veiligheid boven alles stelt. Mooie projectjes rond duurzaamheid zijn prima, maar als de Russen op je stoep staan, helpen die je niet.” Er zijn er die voor minder de stempel van extremist kregen.
De opmerking viel niet overal in goede aarde. Premier De Croo nuanceerde en benadrukte dat defensie-investeringen hand in hand moeten gaan met investeringen in duurzame ontwikkeling. Maar Rutte bleef onverbiddelijk: zonder een robuuste verdediging is elke andere investering simpelweg een luxe.
België hinkt achterop, Polen excelleert
België blijft met 1,3 procent van zijn bbp ver onder de NAVO-norm, maar andere landen zetten indrukwekkende stappen. Polen, bijvoorbeeld, investeert bijna 5 procent van zijn bbp in defensie, en ook de Verenigde Staten halen met 3,5 procent een hoog niveau. NAVO-lidstaten hebben sinds de top van 2006 beloofd om minstens 2 procent te halen, maar België blijft koppig onder die drempel.
Volgens Rutte is dat niet alleen een kwestie van internationale verantwoordelijkheid, maar ook een van zelfbehoud: “Over een paar jaar dreigt Europa al te licht bewapend te zijn om zichzelf te beschermen.”
Belgische industrie moet mee de kar trekken
De oorlogsdreiging houdt ook bedrijfsleiders op het Wereld Economisch Forum bezig. De CEO van de haven van Antwerpen-Zeebrugge, Jacques Vandermeiren waarschuwde dat kritieke infrastructuur steeds vaker doelwit wordt van sabotage. “We zien dingen gebeuren waar we vroeger alleen maar voor gewaarschuwd werden. Vernielde datakabels, cyberaanvallen... Misschien zijn we te lang naïef geweest.”
De Vlaamse minister-president Matthias Diependaele (N-VA) ontpopte zich ook als ijzervreter. Hij benadrukte dat de traditionele weerstand tegen investeringen in wapens in Vlaanderen stilaan plaatsmaakt voor een meer pragmatische aanpak. “We moeten niet meteen bommen en granaten beginnen maken, maar Vlaanderen kan wél inzetten op innovatie in defensietechnologie,” aldus Diependaele.
De boodschap is duidelijk
Mark Rutte heeft België een onverbloemde wake-upcall gegeven. De tijd van mooie woorden en halve maatregelen is voorbij. Als België zijn NAVO-verplichtingen niet nakomt, lijden we internationaal gezichtsverlies, en worden we volgens de militaire kemphaantjes te kwetsbaar in een wereld die steeds gevaarlijker wordt. of met de Woorden van Rutte: “Investeren in veiligheid is niet langer een keuze, maar een plicht. De 2 procent is slechts het begin.”
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
