Begin 2002 is er op een kleine honderd dagen van de eerste ronde nog geen duidelijke overwinnaar. President Chirac en premier Jospin liggen dan in een nek-aan-nekrace om het Elysée.
In de politiek kunnen de kaarten snel wijzigen en niet de linkse Jospin, maar Jean-Marie Le Pen zal het in de tweede ronde opnemen tegen Chirac. Op 21 april 2002 trekken de Fransen een eerste keer naar de stembus om een nieuwe president aan te duiden.
In 2002 komt Le Pen ook hij het dichtst in de buurt van een overwinning toen hij in de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen 16,86% van de stemmen kreeg. Hiermee kon hij doorgaan naar de tweede ronde van de verkiezingen. Frankrijk stond in rep en roer.
De socialistische kandidaat en vicepremier Lionel Jospin haalde immers onverwacht minder stemmen dan Le Pen en was uitgeschakeld. Hierdoor kwamen Le Pen en zittend president Jacques Chirac lijnrecht tegenover elkaar te staan in die tweede ronde.
Jospin deed het bij de eerste ronde op 21 april bijzonder slecht: hij kreeg maar 16,18% van de stemmen. Beter deed Chirac het: hij kreeg 19,88% van de stemmen en won de eerste ronde. Verrassend was echter het resultaat voor Le Pen die 16,86% van de stemmen kreeg. De kansloos geachte extreem-rechtse kandidaat had meer stemmen gekregen dan de socialist Jospin. Le Pen was tweede geworden in de eerste ronde. De opkomst was 72%. De uitslag betekende het einde van de politieke carrière van Jospin, die direct zijn ontslag aanbood als premier.
Aangezien het de eerste keer was dat een extreem-rechtse kandidaat de tweede ronde van de Franse presidentsverkiezingen gehaald had, kregen deze bijzonder veel internationale media-aandacht. Er volgden demonstraties tegen de ideeën van Le Pen in grote en middelgrote Franse steden.
In aanloop naar de tweede ronde, voerden Chirac en Le Pen een felle campagne en probeerden de kiezers voor hun standpunten te winnen. Op 24, 25 en 27 april 2002 vonden er massale anti-Le Pen demonstraties plaats. Aan de demonstratie van 25 april namen 250.000 mensen deel. Op 1 mei vond, tijdens de jaarlijkse Front National (FN) bijeenkomst in Parijs, een grote Le Pen-gezinde demonstratie plaats waaraan 20.000 mensen deelnamen. Ruim 1.300.000 mensen gingen die dag in heel Frankrijk de straat op om tegen Le Pen en extreemrechts te demonstreren.
Verschillende kranten en bladen riepen op "voor de oplichter te stemmen, niet voor de fascist." Dat was inderdaad het dilemma waarvoor veel stemmers zich geplaatst zagen, want Chirac had zich door verscheidene fraudeaffaires gecompromitteerd.
“Onkruid vergaat niet”, schrijft HBVL dan over Le Pen. “ Het spreekwoord zou voor het geval Jean-Marie Le Pen uitgevonden kunnen zijn. Koloniale oorlogen, jaren van marginaliteit en bittere armoede, politieke nederlagen: ze hebben de 73-jarige leider van het Front National niet klein gekregen. Altijd was er weer een moment van glorieuze heropstanding - maar nooit zo'n triomf als na die eerste stemronde. Of zoals hij het vorige week aan de krant Le Figaro zei: ‘Ik ben Zorro, ik kom Chirac pakken’.”
De tweede ronde liep uit op een winst van 82% voor Chirac. Begin mei schreef De Tijd: “Nooit haalde een zittende Franse president zoveel stemmen in een tweede ronde, maar evenmin is een staatshoofd ooit zo ongeloofwaardig geweest. De Franse kiezer koos massaal tegen de extreem-rechtse leider Jean-Marie Le Pen en dat betekende kiezen voor Jacques Chirac. Maar een groot deel van de kiezers deed dat met de dood in het hart. Jacques Chirac had zich ongetwijfeld een ander einde van zijn politieke carrière voorgesteld.”
Ook de Franse socialisten zijn verliezer. De Tijd begin 2003: “De PS is de weg kwijt en kan als grootste oppositiepartij geen deuk in een pakje boter slaan. De partijtop gaat rollebollend over straat en kiezers wenden zich massaal af.” Wat vandaag nog steeds opvalt, is dat de klassieke media zich toen niet objectief opstelden, maar massaal Chirac steunden. Kortom, ze vielen uit hun rol.
