Vandaag verstrijkt de deadline voor de militaire junta van Niger om de afgezette president Bazoum van het land te herstellen.
Het regionale blok Ecowas van West-Afrika heeft met een militaire interventie gedreigd als dat vandaag niet zou gebeurd zijn.
WEERSTAND IN NIGERIA
In Nigeria heeft de Senaat zich zaterdag al verzet tegen dat plan van het regionale blok en drong er bij de president van Nigeria, de huidige voorzitter van Ecowas nota bene, op aan om andere opties dan het gebruik van geweld te onderzoeken.
Ecowas kan wel nog steeds doorgaan, omdat definitieve beslissingen bij consensus door de lidstaten worden genomen, maar de waarschuwing aan de vooravond van die deadline van zondag riep alvast vragen op over die interventie.
De Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Economic Community of West African States (Ecowas)) is een regionale groep van vijftien landen in West-Afrika. Haar doel is het bevorderen van de economische integratie.
FRANKRIJK
Nu die deadline vervaarlijk dichtbij komt, zegt Frankrijk achter het plan te staan van West-Afrikaanse leiders om de militaire coup in Niger terug te draaien. Een negentigtal Belgen en familieleden zijn intussen uit het West-Afrikaanse land geëvacueerd.
De klok tikt, de deadline is dus bijna verstreken. De coupplegers hebben van de Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (Ecowas) immers zeven dagen de tijd gekregen om de afgezette president Mohamed Bazoum in zijn functie te herstellen. Dat ultimatum loopt dus vandaag af. Als er niet op de eis wordt ingegaan, zou geweld tot de mogelijkheden behoren, waarschuwde Ecowas, dat een plan heeft opgesteld voor een mogelijke militaire interventie in Niger.
De Standaard: “Frankrijk, de voormalige kolonisator van het land, heeft duidelijk gemaakt steun te zullen bieden aan Ecowas, maar liet in het midden of het ook bereid is om militair te interveniëren.”
MAHAMADOU
‘De toekomst van Niger en de stabiliteit van de hele regio staan op het spel’, verklaarde de Franse minister voor Buitenlandse Zaken, Catherine Colonna. Zij ontmoette de Nigerese afgezette premier Ouhoumoudou Mahamadou in Parijs. Mahamadou was niet in Niger toen militairen daar eind juli de macht grepen en president Mohamed Bazoum gevangen zetten.
De Standaard: “De 59-jarige leider van de staatsgreep, generaal Abdourahamane Tiani, die een deel van zijn militaire training in Frankrijk heeft genoten, zei dat de junta niet zal terugdeinzen.”
Die junta die de leiding over Niger claimt, heeft een einde gemaakt aan de militaire samenwerking met Frankrijk. Frankrijk heeft zo’n 1500 militairen in Niger. Hun taak? Islamitische milities, gelinkt aan al-Qaeda en Islamitische Staat, in het Sahel-gebied bestrijden. Minister Colonna zei zaterdag tegen de Franse zender RFI dat de soldaten desondanks voorlopig in Niger blijven.
COLONNA
De krant nog: “Het stationeren van de militairen is volgens de minister afgesproken met de ‘legitieme Nigerese autoriteiten’, die door de coupplegers zijn afgezet. De afgezette regering is de enige die door Frankrijk wordt erkend, zei Colonna. De situatie van de Franse militairen die nog in het Afrikaanse land zijn, is volgens haar momenteel rustig.”
In Niger bevinden zich op dit moment ook nog een duizendtal Amerikaanse soldaten in het kader van de strijd tegen jihadistisch geweld in de Sahel.
BELGEN
Vanwege de onrust in het land zijn al ongeveer 90 Belgen en zogenoemde rechthebbenden - dat zijn familieleden van landgenoten of erkende vluchtelingen - uit het land geëvacueerd. Het grootste deel van hen kon gebruik maken van door Frankrijk georganiseerde evacuatievluchten. Buitenlandse Zaken wijst erop dat de cijfers over het aantal Belgen in Niger nog voortdurend veranderen. De Belgische ambassade blijft met hen in contact, klinkt het volgens De Standaard.
Volgens Buitenlandse Zaken is vrijdag ook het reisadvies aangepast. ‘Alle reizen worden nu afgeraden en Belgen die in Niger verblijven, wordt gevraagd om na te gaan of hun aanwezigheid noodzakelijk is. Als dat niet het geval is, moeten ze gebruikmaken van de eerstkomende mogelijkheid om het land te verlaten’, zegt woordvoerder Nicolas Fierens Gevaert in De Standaard.
SAHEL
De militaire machtsovername van Niger, de zevende in West- en Centraal-Afrika in drie jaar tijd, heeft de westelijke Sahelregio, een van de armste ter wereld en van strategisch belang voor de wereldmachten, op zijn grondvesten doen daveren.
Als de militaire staatsgreep in Niger slaagt, dan heeft dat ‘verwoestende gevolgen voor ons land, onze regio en de hele wereld’. Dat zei de ten val gebrachte president van het Afrikaanse land, Mohamed Bazoum, in een open brief in de Amerikaanse krant The Washington Post, die hij schreef ‘als gijzelaar’.
De Standaard: “Onder meer vanwege zijn rijkdom aan uranium en olie is Niger van belang voor de Verenigde Staten, China, Europa en Rusland. Bazoum waarschuwt ook dat terreurorganisaties als Boko Haram en andere jihadistische groeperingen misbruik zullen maken van de instabiliteit in Niger.”
MALI EN BURKINA FASO
De staatsgreep in Niger is de laatste in een serie coups in de regio. Frankrijk moest recentelijk ook al troepen terugtrekken na de militaire staatsgrepen in de buurlanden Mali en Burkina Faso. Niger werd beschouwd als de laatste bondgenoot van het Westen in de regio en de vrees bestaat dat het land nu naar Rusland zal neigen. De Standaard: “De coupplegers zouden steun van het huurlingenleger Wagner krijgen.”
Anti-westerse sentimenten worden zeker verder opgepookt in Niger, dat bleek volgens De Standaard onder meer vorige week op een demonstratie pro coupplegers, waar Russische vlaggen en spandoeken met anti-Franse leuzen waren te zien.
Algerije en Tsjaad, niet-ECOWAS-buren met sterke legers in de regio, hebben beide gezegd dat ze tegen het gebruik van geweld zijn of niet militair zullen ingrijpen, en buurlanden Mali en Burkina Faso - beide gerund door junta's - hebben gezegd dat een interventie ook een "oorlogsverklaring" tegen hen zou zijn. (zie kaartje onder)
ALGERIJE
Algerije is dus fel gekant tegen een militaire interventie in zijn buurland Niger. Een militaire operatie zou “een directe bedreiging voor Algerije” vormen, heeft president Abdelmadjid Tebboune zaterdagavond verklaard in een tv-interview.
“We weigeren categorisch elke militaire tussenkomst”, zo zegt de Algerijnse president. Hij beklemtoont dat Algerije betrokken partij is, omdat het land een grens van bijna duizend kilometer met zijn zuiderbuur Niger deelt.
Tebboune vreest dat een interventie “de hele Sahel in brand zal zetten”. Verschillende West-Afrikaanse landen, onder meer Senegal en Ivoorkust, hebben al aangegeven dat ze soldaten willen sturen. Maar de president wijst erop dat twee andere landen – Mali en Burkina Faso – solidair zijn met Niger. “In welke toestand verkeren de landen die een militaire interventie hebben gekend?”, klinkt het nog. “Kijk waar Libië en Syrië nu staan.”
foto: screenshot verslag Euronews