Vooruit boycot Arizona-akkoord: De Wever zit in politieke spreidstand.
Conner Rousseau (Vooruit) laat de onderhandelingstafel van Bart De Wever voorlopig links liggen. Het fameuze ‘Arizona-plan’ begint meer op een strohalm te lijken dan op een werkbaar akkoord. Twee weken kregen De Wever en zijn ploeg van de koning om de zaak vlot te trekken, maar nog voor de deadline nadert, staat de boel weer muurvast. Volgens insiders heeft De Wever z’n zinnen gezet op een nieuwe poging om Vooruit erbij te slepen, maar Conner Rousseau en zijn socialistische team vinden de voorstellen simpelweg te rechts. En dus gaat de politieke tang verder dicht.
Vooruit op de reservebank
Een nieuw voorstel wordt deze week verwacht in de inbox van Vooruit. Doch, de kans dat de socialisten zich nog laten ompraten, lijkt miniem. "Het probleem zit niet in de vorm, maar in de inhoud," schiet Melissa Depraetere scherp. De jonge dame ‘van bij ons’ is ondertussen viceminister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Wonen, Energie en Klimaat, Toerisme en Jeugd.
MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez maakt ondertussen weinig vorderingen om de plooien glad te strijken. “Wij willen geen hogere belastingen,” benadrukt een bron binnen de MR. Daarmee is voor hen de kous af, maar bij Vooruit begint het steeds meer aan te voelen als een ‘take it or leave it’-deal. Volgens hen zit het voorstel vol rechtse knelpunten die tegen hun kernwaarden indruisen.
Blufpoker of tijdverlies?
In de wandelgangen van Vooruit klinken de geruchten dat deze verzoeningspoging weinig waard is. “We hebben zelf al het signaal gekregen dat we niet veel meer moeten verwachten. Waarom zouden we terug aan tafel komen om te praten over iets waar we ons niet in kunnen vinden?” vraagt een socialist zich in ‘Het Nieuwsblad’ hardop af. "Wat er nu op tafel ligt, is gewoon te rechts. Kerncentrales blijven open, en Theo Francken krijgt zijn zin met een strenger migratiebeleid. Wat blijft er voor ons dan nog over? Wij willen sociale accenten, en als zelfs daar niet over te onderhandelen valt, dan spelen we dit spel niet mee.”
Met andere woorden, Vooruit wil geen twee weken tijd verliezen aan wat zij zien als een rondje "Vooruit-pesten." Rousseau en zijn team laten De Wever dan ook in een politieke houdgreep achter: beweegt hij naar links, dan verliest hij rechts; blijft hij bij zijn huidige plannen, dan blijven de socialisten buiten schot. Of hoe een kleine partij die federaal 8,1 procent van de stemmen haalde, bepaalt wat er kan en niet kan.
Formateur gevangen in politieke patstelling
Voor De Wever begint een politieke spreidstand. Wie hij ook probeert te paaien, hij riskeert steeds een andere partij van zich te vervreemden. Lang stond de Arizona-coalitie als ‘de enige werkbare’ in de politieke boeken, maar nu die kaarten op tafel liggen, blijken ze vooral wrang te smaken voor Vooruit.
De MR zit daarentegen stevig in het zadel, met Bouchez die maar al te graag aanstuurt op een vervanging van Vooruit door Open VLD. Zo’n coalitie – een remake van het beruchte Zweedse model – zou echter een flinterdunne meerderheid van 76 zetels in het parlement opleveren. Dit zou in feite betekenen dat elke individuele zetelhouder, inclusief de onafhankelijke Jean-Marie Dedecker, zo’n beetje zijn vetorecht zou krijgen bij elke belangrijke stemming. Een scenario dat het politieke spel een wel heel scherpe rand zou geven.
Een mini-kabinet als noodgreep?
De Wever lijkt dan ook het zekere voor het onzekere te nemen. Als Vooruit zijn eisen niet bijstelt, heeft de N-VA-leider zijn plan B al klaar. In een interview met Terzake liet hij doorschemeren dat hij een tijdelijke "noodregering" met Open VLD overweegt, een soort mini-kabinet om de financiële schade te beperken en het budget op orde te krijgen. Daarna? Dat kan volgens De Wever leiden tot een bredere coalitie of – als het echt niet anders kan – nieuwe verkiezingen.
Bij MR lijkt Bouchez niet afwijzend tegenover dit mini-kabinet, maar de vraag is of CD&V in dit plan wil meegaan. Sammy Mahdi, de voorzitter van CD&V, blijft tot nu toe pal staan tegen een coalitie met Open VLD. Zijn partij is niet bereid om deel uit te maken van zo’n krappe rechtse regering en vreest dat die constructie te wankel is om echt iets voor elkaar te krijgen.
Twee weken om het ‘onmogelijk’ mogelijk te maken
In de ogen van de politieke analisten krijgt De Wever daarmee een laatste kans: twee weken om vast te stellen dat de socialisten echt niet meewillen en twee weken om Mahdi te overtuigen van een draai richting Zweeds-bis. Iedereen weet dat het politieke getouwtrek nu bij CD&V zal komen te liggen. Mahdi houdt zich vooralsnog sterk, maar als de druk toeneemt, kan er wellicht iets veranderen.
Wat De Wever ook doet, de klok ‘tiktokt’ genadeloos verder.
(Foto: Philip Reynaers / Photonews)