Begin november 2019 oreert Frans president Macron dat de NAVO hersendood is en dat Europa aan de rand van de afgrond staat. Die pittige uitspraken doet de Franse president Emmanuel Macron in het Britse magazine The Economist. De nieuwe strategische positie van de VS is voor Macron overigens al onder president Obama begonnen, toen die meer naar China en de Pacific ging kijken.
Nu heeft Frankrijk een complexe relatie met de NAVO, maar het is toch een zware uitspraak. Macron constateert in het interview dat de Verenigde Staten (onder Trump) hun Europese bondgenoten de rug toekeren, bijvoorbeeld door zonder consultatie hun troepen uit Noord-Syrië terug te trekken. Gevraagd of hij nog gelooft in artikel 5 van het Noord-Atlantisch Verdrag - een aanval op één bondgenoot is een aanval op alle bondgenoten - zegt Macron het niet meer te weten. De Duitse bondskanselier Angela Merkel liet daarop weten die “radicale visie” niet te delen.
Ook krijgen we met Trump volgens Macron voor het eerst te maken met een Amerikaanse president die “ons idee van het Europese project niet deelt”. Europa moet niet langer rekenen op de VS maar zichzelf als geopolitieke macht gedragen. “Anders zal het niet langer zijn lot in eigen handen hebben”, aldus Macron. Iets later ontsnapt een Chinees coronavirus uit Wuhan en dompelt de wereld ruim twee jaar onder in een gigantische gezondheidscrisis. Tot ene Mad Vlad Oekraïne binnenvalt. De NAVO krijgt hierdoor een stroomstoot en is plots springlevend, met dank ook aan Biden.
Robert D. Kaplan in Knack: "Ik geloof niet dat de NAVO dood is. Integendeel. De NAVO heeft tot nu toe zeer indrukwekkend gehandeld door zo verenigd te blijven. Vandaag begint een nieuwe periode in de geschiedenis: Europa neemt het opnieuw op tegen Rusland. Dat blaast de NAVO nieuw leven in.'
"De Europese Unie zal het overleven. Het zal afhangen van de mate waarin de Europese landen verenigd blijven. Deze oorlog kan instellingen als de Europese Unie en de NAVO zelfs versterken. Vergeet niet dat die precies ontworpen zijn om Russische agressie te voorkomen. Vandaag zijn we weer op het punt beland dat Rusland als agressor de grootste dreiging vormt. En net dat is de situatie waar de Europese instellingen voor gemaakt zijn."
Moskou baarde eind vorig jaar overigens nog opzien met een eisenpakket aan de Navo. Die mocht geen enkel nieuw lid meer accepteren. Dat druist echter lijnrecht in tegen het 'open-deur'-beleid van de organisatie. Als een land lid wil worden, en het heeft zijn zaakjes intern op orde, mag het erbij komen.
Trouw: "Dat Rusland zich als een potige uitsmijter bij de hoofdingang van de Navo posteerde, viel slecht in Kiev, Helsinki en Stockholm. Daardoor is het Navo-enthousiasme bij Finland en Zweden (nu) juist toegenomen. Beide landen werken al intensief samen met de verdragsorganisatie, maar staan nu helemaal op de drempel. Poetins eis lijkt dus een averechts effect te hebben."
Wat Oekraïne betreft, kon het land gewoon geen lid worden door de toestand in de Donbas en de Krim. Het was wel eerlijker geweest van de NAVO om hierover open kaart te spelen, en Kiev niet eindeloos te laten hopen.
