Een koningsdroom in duigen: de Belgische politieke komedie.
Dat koning Filip in zijn 21 julispeech riep dat er een "coherent project" in de steigers staat, was pure fictie. Noch federaal, noch Vlaams is er sprake van een samenhangend regeringsplan. Na de verkiezingen leek het erop dat alles snel geregeld zou worden. "Dwaasheid," aldus Kamervoorzitter Peter De Roover (N-VA).
De Wevers vakantieklucht
Formateur Bart De Wever (N-VA) wilde nog snel een slag slaan voor de vakantie, maar vergiste zich. Ondanks Vooruits fiat voor federale onderhandelingen met N-VA, MR, CD&V en Les Engagés, bleken de ideologische kloven te groot voor grote hervormingen.
De grote kloof
Met een weekje vakantie voor de deur wilde De Wever een doorbraak forceren, maar botste op harde realiteit. De ideologische clash tussen N-VA, MR, Vooruit, CD&V en Les Engagés maakte duidelijk dat een coherente hervormingsagenda een verre droom is. "Iedereen wil resultaten boeken, maar onpopulaire maatregelen nemen vlak voor de lokale verkiezingen in oktober is een moeilijke zaak," klinkt het.
Een supernota zonder superkrachten
Een uitgebreide supernota met hervormingsvoorstellen voor meer jobs, betaalbare pensioenen en lonende arbeid - rechtstreeks uit het verkiezingsboekje van N-VA - bleek onvoldoende zonder gedetailleerde budgettaire plannen. De Wever moest gas terugnemen.
Politiek theater en semantiek
Politieke spelers maken zich op voor een tweede acte. "Saneren en hervormen", "een sociaal-economische relanceregering" - de termen vliegen je om de oren, maar de kern blijft dat de ideologische verschillen groot zijn. De Vlaamse onderhandelingen zijn nog gecompliceerder door de klassieke links-rechtstegenstellingen en de discussie over de rol van de overheid.
Financiële realiteit
De financiële realiteit hangt als een zwaard van Damocles boven de onderhandelingen. De begroting moet gesaneerd worden, maar wie heeft de moed om de pijnlijke maatregelen door te voeren? Bart Van Craeynest van Voka wijst op de kwetsbaarheid van de overheidsfinanciën. "Het begrotingstekort is te groot. Onze overheid wordt extra kwetsbaar voor toekomstige schokken."
Stilstand of doorgaan?
Of de onderhandelingen succesvol zullen zijn, blijft een gok. De onderhandelende partijen beseffen dat falen hen electoraal kan kosten, maar de ideologische en financiële obstakels zijn gigantisch. De komende maanden zullen uitwijzen of België een coherente regering krijgt of blijft steken in politieke stilstand.