Wij zijn de meest gefotografeerde generatie ooit.
Alles wat we doen, moet en zal gefotografeerd worden: wat we eten, waar we feesten en zelfs wanneer we (en met wie we) gaan slapen.
Frustrerend voor inspirerende fotografen die graag een beetje centjes willen verdien aan hun hobby: hoe val je op tussen al die miljoenen foto's die dagelijks online geplaatst worden?
Wel, de waarde en uiteindelijke prijs van een foto worden meestal niet bepaald door de fotograaf zelf, maar door de mensen die er interesse in hebben. Zo zijn maar liefst negen van de tien duurste foto's ooit, verkocht geweest op een veiling. Er wordt vaak niet alleen gekeken naar de foto zelf, maar ook naar het verhaal erachter.
Dus het kan zeker geen kwaad om dat filmrolletje uit grootvaders camera eindelijk eens te laten ontwikkelen, want wie weet...
#10 Cindy Sherman, Untitled Film Still 48 - 2.669.512 euro
Cindy Sherman was een Amerikaanse kunstenares geboren in 1954. Ze vormde steeds zelf het hoofdonderwerp van haar kunst: ze was tegelijkertijd fotograaf en model. Toch noemt ze haar foto’s nooit zelfportretten. Sherman gaat juist haar eigen identiteit uit de weg, door zichzelf keer op keer in een volstrekt andere gedaante te fotograferen, als in een film-still. Ze onderzoekt de veranderende verschijningsvormen en speelt ermee.
"Soms denk ik wel eens dat mensen kunst verzamelen omdat iemand ze gezegd heeft dat ze dat moeten doen. Ik wilde verzamelaars en musea uitdagen: ze moeten echt heel goed nadenken voordat ze een puistenkont aan de muur hangen", aldus deze straffe madame.
#9 Richard Prince, Untitled (Cowboy) - 2.770.375 euro
Het werk van de Amerikaanse kunstenaar Richard Prince (1949) wordt beschouwd als de beginselen van de publieke discussie over authenticiteit en auteursrechten in de fotografie. Hij gebruikte namelijk veel beeldarchief van de populaire cultuur, zoals cartoons, en de reclamewereld. Het meeste bekende werk van Prince is The Marlboro man. Van reclamebeelden voor verschillende sigarettenmerken heeft hij in 1989 de foto Untitled (Cowboy) opgebouwd, dat voor een aardig bedrag werd geveild bij Christies in New York.
Hij liet graag de kijker vraagtekens zetten bij het concept van mannelijkheid zoals dat in de stoere cowboy portretten op billboards getoond werd.
#8 Andreas Gursky, Chicago Board of Trade II - 2.970.139 euro
Dit is de derde en duurste foto uit deze serie van de Duitse fotograaf Andreas Gursky. Hij wou een beeld geven over onze moderne wereld. Een wereld van 'High-tech industry, international markets, big-time sports, fast-paced tourism, and slick commerce'. Twee foto's uit dezelfde serie hebben hem tevens ook nog een paar miljoen euro opgebracht.
Deze foto werd genomen in 1999 en toont een aanblik op de handelsvloer. Met zo'n mensenmassa en een hoeveelheid aan taferelen, wil Gurksy ons doen nadenken of de wereldhandel wel echt zo georganiseerd is, als men beweert.
#7 Andreas Gursky, 99 Cent II Diptychon - 3.013.020 euro
Opnieuw een werk van de Duitser en deze keer van een totaal andere orde. Het is een foto die evengoed jij of ik genomen zou kunnen hebben in onze lokale supermarkt, maar toch telde in 2006 een anonieme koper er maar liefst drie miljoen euro voor neer. Volgens de koper gaat het hier om niet zomaar een foto:
"Gursky provides viewers with a new visual vocabulary in which to comprehend the massive changes that have been brought on through globalization and commercialism."
Dure grap om dit duidelijk te maken, maar de buit is binnen.
#6 Jeff Wall, Dead Troops Talk - 3.305.208 euro
Deze foto werd in 2012 verkocht bij veilinghuis Christie's, maar werd al in 1992 gemaakt. De Canadese fotograaf Jeff Wall staat erom bekend dat hij zijn foto's in scène zet en deze is geen uitzondering. De foto bestaat uit verschillende scènes die allemaal een eigen verhaal vertellen, zoals de inval van het Russische Rode Leger in Afghanistan destijds.
De geconstrueerde scène bevat artiesten als slachtoffers van de Sovjet-Afghaanse oorlog, die betrokken zijn bij wat Wall heeft omschreven als 'een dialoog van de doden' en refereert aan zowel moderne oorlogsfotografie als de vechtscènes van de Spaanse meester-schilder Francisco Goya.
#5 Gilbert & George, To Her Majesty - 3.392.630 euro
Gilbert & George is een Engels-Italiaans kunstenaarsduo, bestaande uit Gilbert Prousch (1943) en George Passmore (1942). Hun carrière begon in de late jaren zestig en duurt nog altijd voort. Sinds 1968 presenteerden Gilbert & George zich als 'Human Sculptors'. Hierbij werden ook alledaagse rituelen als wandelen, roken en drinken tot kunst verheven. Hun foto's, schilderijen en tekeningen hebben meestal een alledaags karakter.
#4 Cindy Sherman, Untitled 96 - 3.506.503 euro
Opnieuw een zelfportret van Cindy Sherman, maar deze keer eentje in kleur. Deze afbeelding uit 1981 is in feite een parodie op de weergaven van vrouwen op tv, in film en tijdschriften. Hier zien we Sherman als als een jonge tiener in een huiselijk tafereel. Klinkt banaal, maar dankzij deze foto heeft ze haar plaats in de kunstgeschiedenis opgeëist als de bestverkopende vrouwelijke fotografische artiest ooit.
#3 Richard Prince, Spiritual America - 3.579.763 euro
Dit is de meest controversiële foto in de lijst. Want deze kinderfoto van de Amerikaanse actrice Brooke Shields werd in 2009 op vraag van de politie uit Tate Modern - het Londense museum voor moderne kunst - verwijderd. Op de afbeelding is de nu 56-jarige actrice naakt te zien als tiener. De autoriteiten vreesden dat bezoekers zich zouden storen aan het blote meisje. Nochtans had de moeder van Shields, Richard Prince, toestemming gegeven om haar 10-jarige dochter zonder kleren, geolied en zwaar opgemaakt op de foto te zetten.
Niettemin werd de foto in 2014 voor een immense som geveild.
#2 Andreas Gursky, Rhein II - 3.909.474 euro
In tegenstelling tot de twee andere foto's in deze lijst van Gursky, valt er nu weinig te zien. Misschien gaat het om de Duitser zelf, met een bepaalde reputatie, wat eerder te maken heeft met miljoenen dan met de aantrekkelijkheid van zijn werk. Hoewel dat zeker een rol zal spelen, kan dit niet het hele verhaal zijn. De fotograaf moet toch iets doen waardoor mensen bereid zijn miljoenen voor een digitaal oneindig reproduceerbaar beeld te betalen?
Want zeg nu zelf, bijna vier miljoen euro voor een saaie mengeling van grijs en grauwgroen nog niet goed genoeg om te dienen als wallpaper? En toch. Rhein II is een foto gemaakt in 1999 en geveild in 2011. De foto werd geproduceerd als de tweede (en grootste) van een set van zes afbeeldingen van de rivier de Rijn. In het beeld stroomt de Rijn horizontaal tussen de groene velden, onder een bewolkte hemel. That's it. Je moet het maar kunnen.
#1 Peter Lik, Phantom - 5.200.000 euro
Deze foto van de Australische fotograaf Peter Lik werd genomen in 2011 en geveild in 2014. De zwart-witfoto toont een lichtstraal in de Antelope Canyon in de Amerikaanse staat Arizona. Ondanks dat het de duurste foto ooit is, wordt het niet gesmaakt door de meeste kunstexperts. ‘Iemand is dom met zijn geld omgesprongen en heeft een pittoresk plaatje verward met grote kunst’, aldus het oordeel van een bekende Britse criticus.
Tijdens de veilig van Phantom verkocht Lik nog twee foto's aan dezelfde koper. De werken Illusion en Eternal Moods werden respectievelijk voor 2,1 en 1 miljoen dollar verkocht aan dezelfde koper.
Dat is pas wat wij noemen, lik op stuk geven!
