Minister blokkeert Wet op Openbaar bestuur.
De krant ‘Het Laatste Nieuws’ probeert al twee jaar lang inzage te krijgen in mails die minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) tijdens de coronacrisis verstuurde naar GEMS-voorzitter Erika Vlieghe en corona-commissaris Pedro Facon. Zij vormden het triumviraat tijdens de covidcrisis en hadden de macht om verregaande beslissingen af te dwingen. Dat daarbij de democratie werd omgeleid, de privacy werd genegeerd en het gelijkwaardigheidsbeginsel werd geschonden, mocht niet in vraag worden gesteld. Het doel heiligde de middelen. De vraag is of het doel wel zo heilig was. Het mailverkeer tussen deze drie tenoren zou de kritiek van wappies en andere domme complottheoristen kunnen wegnemen, zwart op wit. Maar er is blijkbaar een probleem.
HLN beroept zich op de Wet op Openbaarheid van Bestuur (WOB) om inzage te krijgen. Maar Minister Vandenbroucke is het daar niet mee eens. Frank staat niet bekend als een teamspeler, maar als een man van het grote gelijk die geen tegenspraak duldt. Doch, in deze lijkt er nog veel meer aan de hand te zijn.
Het zou - volgens Vandenbroucke - teveel inspanning kosten om duizenden mails op een correcte manier openbaar te maken. De minister - die niet door het volk maar door Conner Rousseau op zijn stoel is gezet - wees daarom twee keer een verzoek tot vrijgave af.
De Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten (CTB) gaf hem in oktober ongelijk. De commissie vond de argumenten van de minister niet pertinent genoeg. Dat advies is echter niet bindend en dus mocht Vandenbroucke het negeren. Wat hij in november dan ook effectief deed.
Wat er daarna volgt, tart elke verbeelding, of beter voedt de verbeelding. We citeren ‘Het Laatste Nieuws’: “HLN en uitgever DPG Media trokken naar de Raad van State. Daar boog een auditeur zich over de kwestie en ook die oordeelde dat de argumenten van de minister niet overeind bleven. Hij adviseerde de Raad van State in maart om de beslissing van Vandenbroucke te vernietigen. De minister wachtte echter niet op een arrest. Hij trok begin juni zijn oude besluit in en sprak onmiddellijk een nieuwe weigering uit. Deze keer met meer onderbouwing. Op die manier is HLN genoodzaakt in beroep te gaan. Dat kan de procedure met een jaar tot twee jaar verlengen.”
En er is meer. Want Vandenbroucke zou het verzoek van HLN niet alleen juridisch afblokken, maar ook politiek. Er is namelijk een nieuwe wet in de maak die meer macht zou geven aan de CTB, de beroepscommissie die Vandenbroucke in het najaar ongelijk gaf. Een amendement aan de wet zou ervoor zorgen dat een advies van de beroepscommissie voortaan bindend wordt. Twee keer raden wie deze wet probeert tegen te houden.
“Meer macht voor de beroepscommissie botste nergens op veel tegenstand, behalve bij Vandenbroucke”, aldus Claude Archer, van ngo Transparencia bij HLN. “Het amendement zou hem deze legislatuur nog parten kunnen spelen. Het zou HLN sneller toegang kunnen geven tot zijn mails. De beroepscommissie heeft eerder al in het nadeel van de minister geoordeeld, maar dat kon hij negeren. Als de commissie meer macht krijgt, zou dat niet meer kunnen. De minister haalt persoonlijk voordeel uit zijn verzet tegen het amendement en zit dus met een belangenconflict.”
Doch, Frank vindt niet dat er een belangenconflict is. Tijdens de besprekingen van het wetsontwerp vergat hij wel per ongeluk te vertellen over de lopende procedure. Ongewoon voor iemand die slimmer is dan alle anderen. Nu ja, vergeten, Frank vindt dat hij dat zelfs niet hoefde te doen. “Een eventuele wijziging van de manier waarop de beroepscommissie werkt, zou geen impact hebben op lopende juridische procedures. Dus ik zie geen belangenconflict.” Volgens Archer kan de minister daar niet zelf over oordelen. “Hij had zijn collega’s in de regering de kans moeten geven om te oordelen, maar die wisten van niks.”
Volgende woensdag komen de oppositie en de andere meerderheidspartijen samen om de nieuwe wet - zonder amendement over de beroepscommissie - definitief goed te keuren. De vraag is of zij straks – naar aanleiding van het artikel van ‘Het Laatste Nieuws’ – toch nog een belangenconflict zullen zien.
Mogen we ons de vraag stellen of Frank Vandenbroucke misschien iets te verbergen heeft?
Foto: screenshot YouTube