“Genoeg is genoeg, anders moeten we terug naar de kiezer.”
In november 2023 koos het Nederlandse volk voor Geert Wilders. De man met grote vlotte bek moest zijn woorden maar een keer omzetten in daden en de Nederlandse samenleving verschonen. In zijn campagne beloofde de radicaal-rechtse partij het "strengste asielregime ooit". Die belofte wil hij nu nakomen.
Doch, ook in Nederland staan er tussen droom en daad wetten in de weg en praktische bezwaren. In Den Haag loopt het voor geen meter. Wilders heeft het gehad met het neuten. Hij dreigt er nu openlijk mee om uit de regering te stappen als er ook maar iets wordt veranderd aan de strengere asielplannen van zijn partij. Wilders is duidelijk: geen concessies meer, geen onderhandelingen. “Anders gaan we terug naar de kiezer.”
Een belofte is een belofte
“Genoeg is genoeg,” zei Wilders gisteren in een bijzonder uitgesproken boodschap aan zijn coalitiepartners NSC, VVD en BBB. De PVV-leider heeft geen zin meer om compromissen te sluiten over het asielbeleid. “Ik heb al water bij de wijn gedaan, maar dit is waar de grens ligt,” benadrukte hij. “We hebben de verkiezingen gewonnen op het meest strenge asielregime ooit, en dat gaan we ook uitvoeren. Als dat niet lukt, dan moeten we terug naar de kiezer.”
Met deze harde taal zet Wilders de druk maximaal op de coalitie. Vrijdag worden de nieuwe asielmaatregelen besproken in de ministerraad, maar Wilders waarschuwt nu al: als de plannen niet ongewijzigd worden goedgekeurd, dreigt het kabinet te vallen. “Ik duld geen tegengewicht, want anders is het kabinet niet langer levensvatbaar.”
Asielnoodwet sneuvelt, noodmaatregelenwet moet scoren
De spanningen rond het asielbeleid zijn al maanden aan het sudderen. Wilders en zijn partij kregen het eerder dit jaar niet voor elkaar om hun controversiële asielnoodwet door de Tweede Kamer te loodsen. De wet stelde onder andere dat gezinshereniging voor asielzoekers volledig moest worden afgeschaft, maar stuitte op hevig verzet van coalitiepartner NSC. Dat leidde uiteindelijk tot een compromis: de asielnoodmaatregelenwet. Het kind moet een naam hebben, toch?
Niet genoeg, is niet genoeg
Hoewel die nieuwe wet al strenger is dan ooit, is het voor Wilders niet genoeg. Onder de huidige voorstellen worden asielvergunningen teruggebracht van vijf naar drie jaar, mogen meerderjarige kinderen en ongehuwde partners niet nareizen, en worden bepaalde regio’s in Syrië als veilig verklaard. Bovendien zijn er grenscontroles ingevoerd aan de grens met België en Duitsland, waarmee Nederland asielstromen verder wil indammen. Maar Wilders benadrukt dat elke wijziging aan de wet – hoe klein ook – voor hem onaanvaardbaar is.
Coalitiepartners botsen met Wilders: rotzooi opruimen
De uitlatingen van Wilders zorgen voor spanningen binnen de coalitie. NSC-voorzitter Pieter Omtzigt noemt de dreigementen van Wilders “vreemd” en benadrukt dat het parlement altijd het recht heeft om wetsvoorstellen aan te passen. “Het gaat tenslotte om het verbeteren van wetgeving, zodat die juridisch standhoudt,” aldus Omtzigt. VVD en BBB lijken voorlopig niet te willen reageren, maar volgens ingewijden zijn ook zij niet happig op een nieuwe verkiezingsronde.
Toch lijkt Wilders geen krimp te geven. Volgens hem is dit een cruciaal moment om de “rotzooi” van het oude asielsysteem op te ruimen. “De Nederlandse bevolking heeft ons een duidelijk mandaat gegeven om dit probleem aan te pakken. Als we dat niet kunnen leveren, hebben we niets meer te zoeken in het kabinet.”
Grenscontroles en strengere regels: is het genoeg?
De huidige asielnoodmaatregelenwet is op papier al behoorlijk streng. De plannen om Syrische vluchtelingen terug te sturen naar “veilige zones” en de aanscherping van nareisregels roepen veel vragen op, zowel binnen als buiten Nederland. Mensenrechtenorganisaties hebben al hun zorgen geuit over de legaliteit en uitvoerbaarheid van sommige maatregelen, zeker wat betreft de grenscontroles en het beperken van gezinshereniging.
Nederland is vorige week begonnen met intensieve grenscontroles aan de grenzen met België en Duitsland, een maatregel die bedoeld is om illegale migranten tegen te houden. Hoewel het kabinet deze controles als een “noodzakelijke stap” presenteert, waarschuwen experts dat dit beleid de relatie met de buurlanden onder druk kan zetten. Bovendien is het de vraag of de maatregelen op lange termijn effectief zullen zijn, of dat ze vooral symbolisch zijn.
Een regering op de rand van de afgrond
De harde opstelling van Wilders plaatst de coalitie in wankel evenwicht. Aan de ene kant is er de druk om zijn asielplannen door te voeren, en aan de andere kant zijn er de spanningen binnen de coalitie, waar vooral NSC blijft aandringen op juridische waterdichtheid en humane oplossingen.
Nu goed, als Wilders zijn dreigementen doorzet, zou dat - slechts een paar maanden na de verkiezigen -de val van het kabinet betekenen. In dat geval lijkt een nieuwe stembusgang onvermijdelijk. Voor Wilders zou dat echter geen ramp zijn. Hij gokt erop dat zijn harde lijn opnieuw veel kiezers zal aantrekken, vooral gezien de brede steun voor een strenger asielbeleid onder de Nederlandse bevolking.
Leve de democratie?
(Foto: Shutterstock)
