Een middelvinger naar de consument.
Het leven is (te) duur geworden, maar wie er over klaagt, moet stoppen met neuten. Nochtans betaalden we volgens ‘Knack’ in maart gemiddeld 17 procent meer voor onze boodschappen in de supermarkt dan een jaar geleden. Bedrijven vinden meer dan genoeg excuses om de prijzen te verhogen. Corona, de opwarming van de aarde, de oorlog in Oekraïne. Met als gevolg: inflatie? Of is dat niet zo, en bezondigen bedrijven zich aan graaiflatie? Noteren deze bedrijven ondertussen dan geen torenhoge winsten? Volgens economen is graaiflatie verantwoordelijk voor twee derde van de prijsstijgingen.
Juist, “graaiflatie”: een nieuw woord is geboren. Het is een samentrekking van "graaien" en "inflatie". Bedrijven verhogen hun prijzen meer dan nodig is om gestegen kosten te kunnen dekken. Prijzen van bijvoorbeeld grondstoffen en energie zijn omhooggegaan, wat wordt doorgerekend in de prijzen van goederen en diensten. Inflatie dus. Maar bedrijven profiteren er dan van om nog een extra verhoging door te voeren. Graaiflatie, noemen economen het, inflatie door hebzucht. Met de morele verontwaardiging laait de discussie op.
De Europese Centrale Bank (ECB) stelt in een recent rapport dat 60 procent van de inflatie te wijten is aan die graaiflatie, die winsthonger van de bedrijven. Maar daar zijn niet alle economen het over eens.
Niet neuten, roepen tegenstanders. We leven in een markteconomie. Je bent niet verplicht iets te kopen of bij een bepaalde leverancier te kopen, tenzij sprake is van een monopolie, klinkt het. Sterker nog, de consument ziet het grotere geheel niet. De consument merkt de hoge inflatie uiteraard dagelijks bij de boodschappen. Wellicht is het daarom niet verbazingwekkend dat vooral bedrijven die dicht bij de consument staan zich de morele verontwaardiging moeten laten welgevallen.
Albert Edwards ziet dat anders. "Enough is enough. No more tears”, schrijft hij op Twitter. Edwards is een vooraanstaand analist bij de Société Générale. Hij gebruikt de ballade Donna Summer voor zijn verzet tegen de graaiflatie van bedrijven. Als die zich doorzet, klaagt hij, zal het kapitalisme sterven.
Enough is enough with corporate #greedflation.
The 1979 Donna Summer & Barbra Streisand, "No More Tears (Enough Is Enough)" hit came out in my second year at uni as inflation was peaking. The title summed up how we felt in 1979 about inflation but now sums up #greedflation https://t.co/zfcXXeOqM8
— Albert Edwards (@albertedwards99) April 13, 2023
Bedrijven misbruiken volgens Edwards de pandemie en de oorlog in Oekraïne. Ze hanteren de stijgende levensduurte als excuus om hun prijzen op te pompen. Hij vreest dat regeringen en nationale banken de crisis verkeerd aanpakken en waarschuwt voor sociale onrust.
We vinden het erg om te zeggen, maar was dat tot voor kort niet de taal/boodschap van wappies?