De Sint zal dieper in zijn buidel moeten graaien voor de appeltjes van oranje.
Een zondvloed aan de zuidkust van Spanje, vergezeld van harde regen, hagel en wind, heeft de vruchtbare gronden van Europa’s ‘groentetuin’ zwaar geteisterd. Gewassen staan onder water, en serres zijn doorboord door de hagel. Vooral in El Ejido, een van de zwaarst getroffen gebieden, gingen duizenden hectaren aan serres verloren, goed voor miljoenen euro's aan schade. De gevolgen voor de groente- en fruitaanvoer naar België lijken dan ook onvermijdelijk. Worden onze komkommers, tomaten en paprika’s deze winter duurder? Of kunnen we uitwijken naar andere landen en op binnenlandse teelt rekenen?
Groenten onder druk: hoeveel voelen we in de portemonnee?
El Ejido en andere Spaanse regio’s als Murcia leveren ons grootschalig groenten zoals courgettes, komkommers, paprika’s en tomaten, een aanbod dat cruciaal is om aan de wintervraag van heel Europa te voldoen. Nu dat gebied in puin ligt, verwacht men tekorten en hogere prijzen. Volgens Fresh Trade Belgium kan de precieze schade nog niet worden ingeschat. De gevolgen zullen pas echt duidelijk worden als de schade opgemeten is.
Supermarkten, zoals Carrefour, geven aan dat hun strategie om producten uit diverse landen in te kopen enigszins de klappen opvangt, maar door de schaal van de schade aan de Spaanse zuidkust wordt verwacht dat de prijzen zullen stijgen. België haalt jaarlijks zo’n 23.000 ton Spaanse tomaten binnen, aangevuld met courgettes, paprika’s en andere groenten, waardoor de impact hier allicht voelbaar zal zijn. De markt zal zich herpositioneren, maar we kunnen ons aan hogere prijzen verwachten.
Ravage
Alleen al in El Ejido, een van de zwaarst getroffen gemeenten, werden de voorbije dagen 4.500 hectaren aan plastic serres met vooral komkommers, courgettes en aubergines door de hagel doorboord. Dat is een oppervlakte van bijna 8.000 voetbalvelden groot. Naar schatting meer dan 20 procent van de paprika’s. Ook de streek rond Murcia, waar in deze tijd van het jaar onder meer ook heel wat van onze sla, koolsoorten en prei vandaan komen, kent zware wateroverlast.
Het hart van ‘de groentetuin van Europa’ is echter de zuidelijkere provincie Almería, waar een gigantisch serregebied van meer dan 30.000 hectare is getroffen. Dat is een gebied van zowat 50.000 voetbalvelden groot. 60 procent van de geëxporteerde Spaanse tomaten, 75 procent van de paprika’s en komkommers en meer dan 80 procent van de Spaanse courgettes en aubergines komen uit deze ‘plastic zee aan de Costa de Almería’, verwijzend naar de enorme hoeveelheid plastic serres die er staan. De streek maakt Spanje tot de grootste producent van groenten en fruit in Europa.
Binnenlandse kassen en Europese alternatieven als redding?
De Belgische en Nederlandse veilingen zitten momenteel niet stil. Dankzij moderne, belichte serres kunnen ook hier tomaten en paprika’s geteeld worden. Veilingmanager Jan Engelen van Coöperatie Hoogstraten verwacht een stijgende vraag naar Belgische groenten, nu de Spaanse oogst door het slechte weer in de problemen komt. “Dat kan de prijzen opdrijven, zeker op de dagmarkt", klinkt het in ‘Het Nieuwsblad’. Toch blijkt de eigen productie niet genoeg om aan de volledige wintervraag te voldoen. Door het warme klimaat produceert Spanje namelijk op grote schaal en relatief goedkoop, een voorsprong die niet zomaar ingehaald wordt door andere landen.
Bovendien betekent dit voor het Verenigd Koninkrijk, een grote afnemer van Spaanse groenten, dat ze elders in Europa aankopen zullen moeten doen, wat extra druk op de markt zet. Experten verwachten dat we de schokken minstens tot Kerstmis zullen voelen,. De algehele prijsstijging zal dus mogelijk op heel Europa voelbaar zijn.
Clementines voor de Sint: wordt het ook duurdere mandarijntjes?
Niet alleen onze komkommers en paprika’s, maar ook de geliefde citrusvruchten lijken getroffen door het noodweer. Spanje exporteert jaarlijks duizenden tonnen mandarijntjes en sinaasappelen naar België, en zeker rond Sinterklaas zijn deze ‘appeltjes van oranje’ populair. Valencia, de regio waar een groot deel van onze sinaasappelen en mandarijntjes vandaan komt, kreeg eveneens te maken met zware regenval.
Groothandelaar Jurgen De Witte van Group ADW, specialist in citrusvruchten, verzekert dat er voorlopig geen ernstig tekort verwacht wordt. "Hoewel sommige plantages in Valencia schade opliepen, kunnen we rekenen op voldoende aanbod voor 6 december. De prijs zal echter mogelijk tot 30 procent hoger liggen door de verstoorde oogst en verpakkingsproblemen, nu personeel regelmatig naar huis gestuurd wordt door nieuwe noodwaarschuwingen.” Die rekening is wel verdacht snel gemaakt.
Spaanse wateroverlast, Europese prijsgolf
De winteraanvoer van Spaanse groenten en citrus is grondig verstoord, en de gevolgen zullen naar verwachting de hele keten treffen. België kan profiteren van binnenlandse serreteelt, maar als Spanje niet tijdig herstelt van de schade, wordt de internationale markt onvermijdelijk onder druk gezet. Supermarkten anticiperen voorzichtig op mogelijke prijsstijgingen, en de Belgische consument zal wellicht vanaf de kerstperiode dieper in de buidel moeten tasten voor een simpele tomaat of mandarijn. En zo woedt er straks een nieuwe storm, niet over land, maar in onze portemonnee.
