Stof tot nadenken: de belastingen fors verlagen en tegelijk de begroting in evenwicht krijgen, hoe doe je dat?
Met de recente onthulling van het Waalse regeerakkoord door MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez en Maxime Prévot van Les Engagés, lijkt Wallonië een wel heel erg ambitieus pad in te slaan. Van belastingverlagingen tot administratieve hervormingen, de plannen klinken veelbelovend, maar de grote vraag is: wie gelooft het echt?
De Vlaamse feestdag twist
Uitgerekend op de Vlaamse feestdag presenteren Bouchez en Prévot hun visie voor een beter Wallonië. De opvallende verlaging van registratierechten bij de aankoop van een eerste woning is een directe knipoog naar Vlaanderen, waar zo’n maatregel al van kracht is. Voeg daar een halvering van de successierechten aan toe en het lijkt alsof Wallonië een inhaalbeweging wil maken. Deze laatste maatregel doet zeker Vlaamse partijen zoals N-VA watertanden, want zij roepen al langer om een verlaging van de erfbelasting.
Minder ministers, minder ambtenaren
Naast de fiscale hervormingen willen Bouchez en Prévot ook het Waalse overheidsapparaat opschudden. Het aantal ministers wordt teruggebracht van dertien naar tien, vergelijkbaar met Vlaanderen. Ook het verschil tussen contractuele en statutaire ambtenaren gaat op de schop. Wallonië lijkt zich te spiegelen aan het Vlaamse model, maar voegt er een eigen twist aan toe door kabinetten met tien procent te verkleinen. De boodschap is duidelijk: minder vet op de botten.
Meer hervormingen dan Vlaanderen in een halve eeuw
Dave Sinardet, politicoloog aan de VUB, merkt in ‘Het Nieuwsblad’ op dat Wallonië met dit akkoord meer hervormingen doorvoert dan Vlaanderen ooit deed sinds haar autonomie. Zo staat de afschaffing van de provincies op de agenda, iets waar Vlaanderen al jaren van droomt maar nooit durft doorzetten. Maar er is een addertje onder het gras: voor deze afschaffing is een tweederdemeerderheid nodig, die MR en Les Engagés momenteel niet hebben. Hun oplossing? Een volksraadpleging organiseren om de druk op andere partijen op te voeren.
De grootste belastingverlaging ooit
Wat op papier de grootste belastingverlaging ooit in Wallonië moet zijn, komt neer op een verlaging van 1,5 miljard euro over tien jaar. Registratierechten op een eerste woning dalen naar drie procent vanaf 2025, en de successierechten halveren naar een niveau van vijf procent. Bouchez benadrukt graag dat successierechten in Wallonië soms oplopen tot een absurde 80 procent. Een gulden kans voor de Waal, zou je denken.
Snijden in eigen vlees
Om de begroting tegen 2034 in evenwicht te krijgen, wordt ook flink gesnoeid in het politieke apparaat. Minder ministers, minder parlements- en gemeenteraadsleden, en tien procent minder medewerkers voor de overgebleven ministers. Administratieve agentschappen worden gefuseerd en ambtenaren moeten meer digitaal gaan werken. Voor wie hoopte op specifieke besparingsdetails: die zijn er niet. Het is aan de vakministers om die uit te dokteren. Handig, toch?
Groenestroomcertificaten en digitale besparingen
De groene stroomcertificaten worden uitgefaseerd, al blijven verworven rechten behouden. De publieke omroep RTBF ziet zijn dotatie vijf jaar lang bevroren op het niveau van 2024, en moet zich focussen op informatie, cultuur en permanente educatie. Streamingplatform Auvio moet zijn digitale aanbod delen met andere spelers. Een digitale revolutie of een financiële kaalslag? De tijd zal het leren.
Onderwijs zonder smartphones
Een decretaal verbod op smartphones in lagere scholen moet de kinderen weer ouderwets laten ravotten. In middelbare scholen blijft het bij een ontmoediging. Daarnaast wordt het secundaire onderwijs hervormd met een gemeenschappelijk curriculum tot het derde middelbaar en een fusie van de officiële onderwijsnetten. Eén netwerk in plaats van meerdere, klinkt logisch.
Industrie en economie: terug naar de basis
Wallonië wil 1.500 hectare braakliggend industrieel terrein nieuw leven inblazen en minder strenge regels voor bedrijven hanteren door een einde te maken aan ‘gold plating’ – het overdrijven van Europese richtlijnen. Forem, de Waalse VDAB, moet volledig hervormd worden om werklozen sneller aan de slag te krijgen. Activering is het toverwoord, en de werkloosheidsuitkeringen willen ze tot twee jaar beperken – al is dat een federale bevoegdheid.
Kinderopvang: prioriteit voor werknemers
Werkende ouders krijgen voorrang in de kinderopvang, en er komen 5.000 extra plaatsen tegen het einde van de regeerperiode. Een vijfjarig renovatieprogramma moet crèches veilig en energiezuinig maken.
De grote vraag: kan Wallonië het waarmaken?
Met alle beloofde veranderingen rijst de vraag of Wallonië deze hervormingen echt kan realiseren. De politieke wil lijkt er te zijn, maar de uitvoering zal bepalen of deze beloftes meer zijn dan slechts luchtkastelen. Bouchez en Prévot hebben een ambitieuze visie gepresenteerd, maar het is aan de nieuwe Waalse regering om te bewijzen dat zij niet alleen grote woorden spreken, maar ook grote daden kunnen stellen.
De toekomst zal uitwijzen of Wallonië een nieuwe weg inslaat of blijft steken in het moeras van politieke beloftes. Eén ding is zeker: de lat ligt hoog en de ogen van heel België zijn gericht op het zuiden.
(Foto: Didier Lebrun/ /Photo News)
