Dat er in onze overheidsbedrijven vaak een gebrek is aan helder denken, moeten we jou niet uitleggen. Geld van de belastingsbetaler wordt gretig rondgestrooid en geregeld gebruikt om investeringen te verantwoorden en broekzakken te spijzen. De NMBS leverde in 2023 verslechterende prestaties, minder stipte treinen en toch kreeg spoorbaas Sophie Dutordoir een loonsverhoging van 23.000 euro bruto.
Hoe kan dit, hoor ik jou denken. Zeker omdat het loon van de NMBS CEO gekoppeld is aan de prestaties van de NMBS. Hoe kan het dat een topmanager een forse loonsverhoging krijgt terwijl de dienstverlening achteruitgaat?
Achterpoortje
De lonen van overheidsmanagers blijven al jaren een heikel punt. Om dit tegen te gaan werd er sinds 2013 een wettelijk plafond ingesteld om excessieve salarissen in de publieke sector te beteugelen. Voor bedrijven zoals de NMBS ligt dit maximum dan ook op 290.000 euro bruto.
Maar toch weet Dutordoir dit te omzeilen door middel van een aanzienlijke bonus, wat haar salaris naar een totaal van 363.762 euro katapulteert. Het lijkt dan ook op dat er creatief wordt omgegaan met de regels om de top van de NMBS royaal te belonen, ongeacht de prestaties.
En prestaties zijn om te huilen. Naast de daling in stiptheid ging ook de klantentevredenheid en het aantal succesvolle aansluitingen achteruit. Daar boven op steeg het totaal aantal minuten vertraging aanzienlijk. Terwijl de dienstverlening dus verslechterde, groeide de bedrijfswinst van de NMBS naar 142 miljoen euro, wat de loonsverhoging van Dutordoir mede mogelijk maakte.
Deze week kondigde de NMBS nog aan dat er vanaf december een nieuwe snelle trein tussen Brussel en Amsterdam komt. De ‘IC-snel’ brengt je in slechts twee uur van Brussel-Zuid naar Amsterdam. De trein stopt enkel in Antwerpen, maar zou niet toegankelijk zijn voor Belgische pendelaars: er is een internationaal ticket voor nodig. De snelle trein heeft volgens TreinTramBus een impact op het treinverkeer in heel Vlaanderen. De NMBS heeft treinen immers afgeschaft of verschoven.
NMBS-woordvoerder Dimitri Temmerman verdedigt de loonsverhoging van zijn baas door te wijzen op inflatie en indexering, maar dit verklaart niet waarom slechte prestaties geen invloed lijken te hebben op de variabele bonus van de topmanager. Het lijkt dat werken voor de overheid niet gepaard gaat met een kritische blik voor prestaties in relatie met compensatie.
Vergelijking met andere topmanagers
Het verhaal heeft een dubbele kant want het salaris van Dutordoir ligt nog altijd aanzienlijk lager dan dat van topmanagers bij andere overheidsbedrijven zoals Proximus (ong. 1 miljoen) en Bpost (min. 1,2 miljoen).
De Belgische belastingsbetaler kampt met een afbrokkelend postbedrijf en een telecomprovider die systematisch zijn prijzen verhoogt en een monopoliepositie behoudt met Telenet. Het geld om deze bedrijven mee in stand te houden, en dus ook de exuberante lonen van hun topmanagers, komt uit onze zakken.
En dan moeten wij maar slikken dat deze mensen ons steeds minder service en kwaliteit aanbieden en dat onze ministers telkens weer dezelfde onzin uitkramen als ze een nieuwe CEO aanstellen: “De bonus lijkt veel maar we hebben er alle vertrouwen in dat hij/zij de perfecte persoon is voor deze positie.”
(foto's: Shutterstock, Photonews)