Volgens de persruiters van De Standaard boezemt Poetins kerndreiging steeds minder angst in. Is dat wel zo? De Amerikaanse militaire geheime dienst ziet dat wel enigzins anders. En hier in Europa zouden we de zaken beter ook goed in de gaten houden. Zeker de Iskanders.
Jeroen Akkermans op RTL: “De Iskander-raket is geen onbekende in Europa. Ze zijn al vier jaar in de Russische exclave Kaliningrad gestationeerd, aan de Poolse EU-grens. Maar plotseling breekt de Duitsers het klamme zweet uit. Generaal Eberhard Zorn roept nu dat zijn land overweegt een kant-en-klaar raketschild uit Israël of Amerika in huis te halen juist vanwege die duivelse Iskander-raket.”
Militaire waarnemers geven toe dat Rusland tot nu toe geen directe nucleaire stappen heeft gezet, maar ze houden de eenheden met nucleair potentieel nauwlettend in de gaten. Dat omvat Tu-160 Blackjack en Tu-95 Bear-bommenwerpers die al zijn gebruikt om Oekraïense doelen aan te vallen, en uiteraard die Iskander-M (NAVO-aanduiding SS-26 Stone) ballistische raketten voor de korte afstand, die op grote schaal worden gebruikt. Iskander of Iskandar is overigens een variant van de voornaam Alexander.
De Iskander werd in het verleden al eens vruchteloos als pasmunt gebruikt door de Russen tijdens onderhandelingen met het Westen.
Waar ze in de VS en bij NAVO volgens insiders vandaag mee worstelen is de vraag wat de reactie kan zijn indien Rusland een tactisch nucleair wapen inzet. Het is immers wel goed om te stellen dat de inzet van nucleaire wapens de 'rode lijn' is, wat gebeurt er dan concreet als Rusland die rode lijn overschrijdt?
Een expert maakt zich volgens Newsweek zorgen dat het vandaag onduidelijk is wat de Verenigde Staten zullen doen als Rusland kernwapens zou gebruiken. "Er zijn nu twee rode lijnen aan het ontstaan - de ene gaat over het gebruik van kernwapens", zegt de waarnemer. Volgens hem was CIA-directeur Burns vaag. Maar allicht is dat ook de bedoeling.
Iskander-raketten - zowel de standaard hoog-explosieve ballistische raket als een kruisraketvariant - worden op grote schaal gebruikt sinds het begin van de oorlog in Oekraïne en raakten vliegvelden, commandocentra en hoofdkwartieren. Na enkele dagen waren ongeveer 100 Iskanders afgevuurd, volgens de Generale Staf van Oekraïne. Daarna hield het plots op.
De Amerikaanse inlichtingendienst houdt dus nauwlettend in de gaten of de Russische strijdkrachten zich voorbereiden op elke vorm van nucleaire aanval, vertellen Amerikaanse militaire en inlichtingenbronnen aan Newsweek.
Een senior official bij het Defense Intelligence Agency geeft het verrassend grif toe: “Er is een escalatie van onze kant, zowel in de toenemende aantallen (van troepen) in Europa – inclusief de Scandinaviërs – als in de miljarden aan wapens die worden geleverd, waaronder voor het eerst offensieve wapens."
Volgens Hans Kristensen van de Federation of American Scientists, een van 's werelds toonaangevende experts op het gebied van nucleaire arsenalen en inzet, bezit Rusland 1.000 tot 2.000 niet-strategische kernkoppen, waarvan de meerderheid lucht- en marinewapens zijn. Kristensen schat dat er ongeveer 100 kernkoppen zijn toegewezen aan legereenheden, een handvol voor nucleair capabele artilleriekanonnen met de meerderheid van de rest toegewezen aan Iskander-brigades (er zijn 12 brigades, waarvan er drie worden ingezet in Wit-Rusland).
Drie brigades, of in totaal 36 Iskander-draagraketten (elk twee raketten plus twee bevoorradingsraketten per draagraket) werden dus in Wit-Rusland ingezet als onderdeel van de aanloop naar de oorlog in Oekraïne. Twee extra brigades (12 draagraketten) werden ook toegewezen aan het zuidelijke militaire district van Rusland en trokken vooruit in het gebied van Belgorod nabij de Russische grens en naar het gebied van Krasnodar, ten zuiden van Oekraïne.
De Iskander-raket met een bereik van 310 mijl werd eind 2010 geïntroduceerd bij de Russische grondtroepen, waarmee het proces van vervanging van de oudere en kortere afstand Tochka-U (NAVO SS-21 Scarab) begon. Die Tochka-U werd gebruikt bij de aanval op het station van Kramatorsk wat sommigen - terecht of onterecht - deed stellen dat de raket niet van de Russen kon komen. In november 2019 zei kolonel generaal Oleg Salyukov, het hoofd van de grondtroepen, dat de Iskander-inzet was voltooid.
Een hoge Amerikaanse luchtmachtofficier die aan kernwapens werkt, vertelt Newsweek dat het enige wapen dat de inlichtingengemeenschap serieus neemt als een bedreiging in de Oekraïne-oorlog die Iskander-raket is. Kruisraketten die in Oekraïne worden afgeschoten, zijn kwetsbaar om te worden neergeschoten en artillerie is te kort en onbetrouwbaar, zegt de bron. "Alleen de Iskander heeft een hoge penetratiegraad en heeft verrassend goed gepresteerd." De militaire campagne in Rusland is ds niet helemaal geflopt zoals sommigen te kort door de bocht stellen. De strijd is zelfs nog geen twee maanden bezig, wat in militaire termen kort is.
Volgens Kristensen kunnen "de verlammende sancties Poetin mogelijk doen concluderen dat de toekomst van Rusland, zo niet in gevaar is, dan toch zeker op een veel fundamenteler niveau wordt bedreigd." De Russische president heeft dat gezegd en noemt sancties 'vergelijkbaar met het verklaren van de oorlog'. Dan is het risico reëel dat een nucleair wapen wordt ingezet. Dat Poetins kerndreiging steeds minder angst zou inboemen, is dus gewoon een verkeerde analyse.