De Marokkaanse autoriteiten hebben tussen juli en september 2018 al opvangcentra ontmanteld en meer dan 6.500 migranten gearresteerd, waardoor duizenden migranten gedwongen werden om steeds meer naar steden te verhuizen, en weg van geïmproviseerde schuilplaatsen in Ouled Ziane, waar ze wachtten om de Middellandse Zee over te steken om Europa te bereiken.
Vandaag is de situatie nog ernstiger. Nu de grens in het noorden van Marokko streng wordt bewaakt, zijn er in de grote steden Rabat en Casablanca steeds meer migranten die "tussen wal en schip" zijn geraakt. Dat meldt de NOS.
De migranten zijn vooral afkomstig uit landen als Soedan, Tsjaad en Djibouti (zie kaart) en leven in Marokko zonder sanitaire en medische voorzieningen. De situatie lijkt een beetje op de toestand in Tunesië, maar er zijn ook verschillen. Aangezien de Sahara ook door Soedan en Tsjaad loopt, worden die landen wel niet echt als landen van sub-Sahara (onder de Sahara) beschouwd.
“In Marokko kunnen ze zich niet vestigen en naar Europa afreizen is onmogelijk. Onder de Marokkaanse bevolking groeit de onvrede en wordt de oproep aan de autoriteiten om het probleem op te lossen steeds luider”, schrijft de NOS.
Beyeth Gueck van hulporganisatie Banque de Solidarité helpt de migranten in Casablanca voornamelijk met medische zorg. "Er wordt ieder keer met de vinger naar de EU gewezen, maar hoe zit het met de Afrikaanse Unie waar de migranten vandaan komen? Zij moeten ook hun verantwoordelijkheid nemen", zegt Gueck terecht aan de NOS.
Samira Jadir, correspondent Marokko, aan NOS: “In de wijk Ouled Ziane in de miljoenenstad Casablanca bivakkeren honderden mensen uit sub-Sahara-Afrika in een provisorisch kamp, midden op een tramlijn in aanbouw. Van tijd tot tijd probeert de Marokkaanse politie het kamp te ontruimen en komt het tot gewelddadige confrontaties. Maar het kamp bestaat nog steeds.”
In 2017 zagen de inwoners van Ouled Ziane de eerste kampen ontstaan in de buurt van het grote busstation waarom de wijk bekendstaat.
De omslag in het sentiment over de migranten in Marokko is niet uniek in Noord-Afrika. Begin februari stelde de Tunesische president Saied dat de toestroom van Afrikaanse migranten naar zijn land een samenzwering is om het Arabische karakter van de Tunesische bevolking om zeep te helpen.
NOS: “Hoewel Marokko in vergelijking tot Tunesië een stuk beter uit de pandemie is gekomen, zucht ook de Marokkaanse bevolking onder de stijgende prijzen.” In de Marokkaanse politiek wordt vooral over migratie gesproken in de context van de samenwerking met de EU op dit gebied. NOS: "Maar dat er ook in Marokko racistische denkbeelden bestaan over sub-Sahara-migranten, blijkt wel uit een online haatcampagne die enkele weken na de uitspraken van de Tunesische president werd gelanceerd." Het is nog altijd niet duidelijk door wie deze campagne in het leven is geroepen.
De vicepresident van mensenrechtenorganisatie AMDH, Khadija Ainini, heeft van dichtbij meegemaakt hoe het sentiment onder de Marokkanen is veranderd. "De Marokkaanse autoriteiten hebben de migranten uit het noorden gehaald en gebracht naar de grote steden van Marokko, waar mensen al in een gemarginaliseerde toestand leven. Eerst waren de Marokkanen heel behulpzaam. Brachten ze de mensen couscous, maar nu de groep migranten steeds groter begint te worden heerst er meer onvrede", legt Ainini aan de NOS uit. Ze vindt het vooral kwalijk dat de migranten alleen verplaatst worden en dat ze niet worden voorzien in hun basisbehoeften.
Ook heeft hij wel begrip voor de boosheid van de buurtbewoners in Ouled Ziane: "Als je ziet dat er mensen in je buurt op straat leven zonder sanitaire voorzieningen, is het logisch dat de mensen boos zijn. De autoriteiten moeten iets aan het probleem doen. Of moeten we wachten totdat we in dezelfde situatie zitten als Tunesië?"
Lang niet alle migranten die in Marokko zijn gestrand, koesteren nog de droom om naar Europa te gaan. De 23-jarige Nordin uit Kameroen woont al zes jaar in Marokko en heeft een bescheiden leven voor zichzelf opgebouwd in Rabat. Hij werkt als straatartiest en heeft veel Marokkaanse vrienden. "Sommige Marokkanen behandelen ons zwarte Afrikanen als dieren, maar racisme is voor mij niet eens het grootste probleem. Het is vooral de uitzichtloosheid. Omdat Kameroen mij geen geboorteakte kan geven, kan ik hier ook geen verblijfsvergunning aanvragen", vertelt Nordin aan de NOS.
