Na de films over de Lhermitte- of Hissel-affaire en de moordpartijen in Brabant inspireert een ander groot drama een van onze filmmakers. Eén zekerheid: Maldoror zal daarom vanaf 22 januari 2025 breed besproken worden.
Maldoror is een Belgisch-Franse dramafilm uit 2024, geregisseerd en mede geschreven door Fabrice Du Welz en geïnspireerd door het juridische schandaal rond de Belgische seriemoordenaar en kindermisbruiker Marc Dutroux. De hoofdrol wordt vertolkt door Anthony Bajon.
DH: “De Belgische cinema heeft jarenlang moeite gehad om een groot publiek naar onze theaters te lokken. Maar misschien heeft hij de juiste weg gevonden om deze trend te keren: hij heeft zich laten inspireren door de grote rechtszaken die ons land hebben gekenmerkt. In de Verenigde Staten is het gemeengoed geworden: soms zijn misdaden en aanslagen die in de publiciteit komen, soms pas een paar maanden later het onderwerp van een serie of verfilming. Met enorm succes, zoals onlangs bleek uit de Netflix-serie Monsters, gewijd aan de gebroeders Menendez.”
In ons land werden deze onderwerpen lange tijd als taboe beschouwd. Joachim Lafosse betaalde in 2012 ook de prijs met A perdre la raison een verhaal geïnspireerd op de vijfvoudige kindermoord gepleegd door Geneviève Lhermitte. Zelfs vóór de release veroorzaakte de film controverse en was er sprake van oproepen tot een boycot. “Het is niet omdat datgene waar ik vrijelijk inspiratie uit put dichtbij huis gebeurde, niet betekent dat we er niet over moeten praten”, legde hij ons destijds uit. We moeten films maken over kindermoord, moederdepressie en de moeilijkheid om een alleenstaande moeder te zijn met veel kinderen. Maar het is heel belangrijk: we willen mensen niet choqueren, niet schandalig zijn. Ik denk echt dat de controverse alleen te wijten is aan het onderwerp. Dat is voor ieder van ons diep ontroerend. Het doel hier is om je aan het denken te zetten.” Het publiek reageerde massaal: ruim 180.000 kijkers in Frankrijk en 40.000 in België.
Zonder volledig afwezig te zijn, hadden de critici hun stem al gedempt toen hij de Hissel-affaire, genoemd naar de ex-advocaat van de ouders van Julie en Melissa, verfilmde in A Silence. Of toen Stijn Coninx in Niet schieten van de Brabantse moorden wilde ontrafelen.
Een trauma
DH nog: “Met Maldoror, een fictie die op 22 januari 2025 in de bioscoop wordt verwacht en ‘vrij en gedeeltelijk geïnspireerd’ door de werkelijkheid, gaat Fabrice du Welz nog verder door de grootste Belgische criminele shock aller tijden te ontleden: de Dutroux-affaire. Bijna dertig jaar na de ontdekking van de lichamen van Julie en Mélissa, die van de honger omkwamen in een kelder in Marcinelle, blijft het trauma zeer aanwezig. Het zet van meet af aan de toon: het waren de disfuncties en het gebrek aan communicatie tussen de gerechtelijke politie, de lokale politie en de rijkswacht die ervoor zorgden dat het onderzoek geen voortgang kon vinden, met de dramatische gevolgen die we kennen.”
Onderzoeker Paul Chartier is ervan overtuigd: de verdwijning van Cécile en Elina houdt verband met de handel in Marcel Dedieu, een perverse recidivist die door de hele politie van het land in de gaten wordt gehouden, zonder dat zij informatie uitwisselen. Het dossier is delicaat, iedereen zit vast en zijn superieur zet een geheime operatie op, Maldoror genaamd, om hem in het nauw te drijven. Terwijl ook niet de informatie wordt gecommuniceerd die de onderzoeksrechter in staat zou stellen het onderzoek vooruit te helpen. De tijd dringt echter om de twee kleine meisjes levend te vinden.
Sla de slachtoffers niet
“Deze affaire is ons, Belgen, lange tijd bijgebleven: het was een beerput waarin de burgers werden gegooid, die met afgrijzen getuige waren van de hulpeloosheid van de ouders van de kleine slachtoffers tegenover de excessen en de ‘absurditeit van de gerechtigheid’, legt Fabrice du Welz uit in de persmap. Later werd ontdekt dat het onderzoek werd belemmerd door rivaliteit tussen de politie, die meerdere storingen en onherstelbare schade veroorzaakte. In België, net als elders in de wereld, vroegen we ons allemaal af: hoe zijn we zover gekomen? In mijn achterhoofd had ik altijd tegen mezelf gezegd dat ik graag een film aan deze tragedie zou willen wijden. Omdat het verhaal bijzonder smerig is, was het moeilijk om er grip op te krijgen, vooral in België, waar het nog steeds gespannen is. En toen ik het idee begon op te brengen van een film ‘geïnspireerd’ door de Dutroux-affaire, werd ik geconfronteerd met een blok vijandigheid. Ik moest de juiste as vinden, de juiste blik, de juiste afstand, zonder ooit de slachtoffers te raken. Bovenal besefte ik dat het essentieel was om het verhaal te verankeren in Charleroi, waar de affaire de bevolking blijft besmetten.”
Het is een zekerheid: er zal veel over Maldoror gesproken worden vanaf 22 januari 2025, de datum van de bioscoopvertoning. En dit zal het imago van ons land niet verbeteren. Maar de debatten en controverses (“de vijandigheid” waarmee het project te maken krijgt, zijn symptomatisch…) die eruit zullen voortvloeien, zouden veel moeten zeggen over de gevolgen van de Dutroux-affaire en de perceptie van onze instellingen.
Productie
In september 2021, kort na de première van Inexorable, werd aangekondigd dat Fabrice Du Welz bezig was met het afronden van een scenario voor een film met de titel Maldoror, waarvan de opnames naar verwachting in 2022 zouden beginnen. Du Welz schreef het scenario samen met Domenico La Porta en zou voor het project opnieuw samenwerken met producent Jean-Yves Roubin. De film werd geproduceerd door Jean-Yves Roubin en Cassandre Warnauts voor het Belgische bedrijf Frakas Productions, en door Manuel Chiche voor het Franse bedrijf The Jokers Films, die de film ook in Frankrijk zal distribueren. De film ontving ook steun van verschillende overheidsinitiatieven zoals de Fédération Wallonie-Bruxelles, RTBF, VOO en Be Tv, Proximus, Wallimage, screen.brussels en de Tax shelter in België, en Canal+, France 2 Cinéma en SofiTVCiné in Frankrijk. De internationale verkoop wordt afgehandeld door WTFilms.
De filmopnames gingen op 4 mei 2023 van start in België en werden afgerond op 28 juni. De opnames vonden onder andere plaats in het stadhuis van Marchienne-au-Pont vanaf 8 mei 2023. De cameraman was Manuel Dacosse, die eerder met Du Welz werkte aan drie vorige films.
De muziek werd gecomponeerd door Vincent Cahay die eerder al meewerkte met Du Welz aan Calvaire (2004), Alleluia (2014), Adoration (2019) en Inexorable (2021).