“En nee, er is geen logica. De ene stad rekent per bed, de andere per kamer, en sommige steden lijken gewoon op goed geluk een getal te kiezen.”
Je trekt er even tussenuit. Weg van de werkdruk, de schoonmoeder of gewoon om ergens anders te kunnen klagen over het weer. Maar of je nu in een beduimelde B&B in Brugge slaapt of in een marmeren Marriott in Milaan: aan de toeristentaks is geen ontkomen aan. En die is al lang geen habbekrats van een paar euro meer. In steeds meer steden mag je bij het inchecken meteen ook een donatie doen aan de lokale schatkist. Van Venetië tot Leopoldsburg: overal halen ze je het vel over de neus, mét de glimlach.
Welkom in Hotel Europa – hier betaal je voor de lucht die je ademt
De naam 'toeristentaks' klinkt vriendelijk, bijna aandoenlijk. Alsof je vrijwillig iets bijdraagt aan de plaatselijke fontein of de bloembakken aan het stadhuis. In werkelijkheid is het een verpakte boete op het feit dat je het lef hebt gehad om elders te overnachten dan op je eigen matras. Een verblijf in een Europese stad wordt tegenwoordig beschouwd een luxe met bijbehorende tolheffing.
Neem nu Athene. Zon, ouzo en oude stenen? Jawel, maar ook 15 euro toeristentaks. Per persoon. Per nacht. Dat is dus – hou je vast – 105 euro extra voor een weekje in een vijfsterrenhotel. Je krijgt er geen gratis fetakaas voor, geen sirtaki bij aankomst, enkel een belasting die je verblijf net iets minder zonnig maakt.
Vlaanderen doet gezellig mee
Wie denkt dat enkel de Zuid-Europeanen toeristen leegschudden, heeft het mis. Ook in Vlaanderen laat men zich niet onbetuigd. Gent? 6 euro per persoon per nacht in een Airbnb. Antwerpen? Al vanaf 12 jaar ben je oud genoeg om mee te dokken. Kortrijk en Hasselt? Die laten zelfs peuters van 3 jaar al bijdragen aan de stadsbegroting. Die eerste Chirokampen zullen nooit meer hetzelfde zijn.
En nee, er is geen logica. De ene stad rekent per bed, de andere per kamer, en sommige steden lijken gewoon op goed geluk een getal te kiezen. In Mechelen betaal je per kamer, in Brugge per persoon. Een overzicht? Vergeet het. Noch Toerisme Vlaanderen, noch de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten heeft cijfers. “Elke gemeente doet zo’n beetje wat ze wil”, klinkt het. Vrij vertaald: het is de Wet van de Sterkste.
“Toerisme moet renderen” – of: hoe de politiek je oplicht met een excuus
Steden rechtvaardigen hun toeristentaks met de klassieke riedel: infrastructuur, afvalophaling, politie voor dronken Britten. Maar de echte reden is simpeler: toeristen stemmen niet. Ze klagen, maar ze brengen wel geld mee. En dus zijn ze het ideale doelwit. Zelfs in Vlaanderen begint het besef door te sijpelen dat een buitenlandse rugzaktoerist met een krap budget net zo goed een melkkoe is. Of beter: een wandelende portemonnee zonder stemrecht.
Sommige gemeenten, zoals het heroïsche Leopoldsburg of het Bourgondisch Sint-Truiden, willen met de opbrengst hun toerisme “beter op de kaart zetten”. Oftewel: eerst innen, dan kijken wat we ermee doen.
Van kampeerder tot luxebeest: iedereen betaalt
De toeristentaks discrimineert niet. Of je nu met een tentje in de regen ligt of met champagne aan het zwembad, je betaalt. Alleen varieert de manier waarop. In Gent: 1,5 euro voor een camping, 3,5 euro voor een B&B, 6 euro voor een Airbnb. In Brugge tussen 2,12 en 3,75 euro. En wie dacht dat hij slim is door via Booking.com of Airbnb iets te boeken, komt bedrogen uit. Ook daar is de belasting ingebouwd – als die niet apart aangerekend wordt, zit die gewoon verstopt in je “schoonmaakkosten”.
Buitenland: net zo creatief met leegzuigen
Venetië, de koningin der cashcows, vraagt tegenwoordig 10 euro gewoon om er rond te lopen. In Barcelona betalen toeristen mee voor groenruimte. Of hoe ze je doen betalen voor bomen die je niet mag aanraken. Londen is voorlopig nog maagdelijk op vlak van toeristentaks, maar burgemeester Sadiq Khan kijkt met fonkelende ogen naar de rest van Europa. Nog even en ook daar betalen we een pond om over zebrapaden te wandelen.
Moraal van het verhaal: reizen is het nieuwe roken
Wat begon als een kleinigheidje, is uitgegroeid tot een structurele belasting op plezier. Steden hebben geleerd dat toeristen hun geld toch wel achterlaten. Waarom dan niet een beetje meer? Zolang je als bezoeker je mond houdt en betaalt, blijft de taks stijgen. Ach, wat is nu 6 euro per nacht voor een onvergetelijk verblijf in een muf hok zonder airco. Toch?
(Foto: Shutterstock)
