“Mijnheer de president, welterusten.Slaap maar lekker in je mooie witte huis. Denk maar niet aan al die mensen die verrekken, hoeveel vrouwen, hoeveel kinderen zijn vermoord. Droom maar dat u aan het langste eind zult trekken en geloof van al die tegenstand geen woord.”
Dat was Boudewijn de groot in 1966. Toen er nog protestsongs werden geschreven. Het enige protest dat we vandaag van artiesten horen, is waneer er wat fout loopt met hun ‘paycheque’.
“Nooit meer oorlog”, is een holle slogan. In Oekraïne schieten ze mekaar al bijna drie jaar het graf in en in Gaza vechten twee goden met mekaar voor beloofde grond. Dat de vechtende partijen het niet zou nauw nemen met de ‘oorlogswetten’ is wellicht eigen aan oorlog. Maar er zijn grenzen. En daar trekt vooral Israël zich niets van aan. Voor de zoveelste keer trekt een humanitaire organisatie aan de alarmbel. Deze keer is het Human Rights Watch die Israël beschuldigt van genocide.
Human Rights Watch: “Israël ontzegt Gaza doelbewust water – een daad van genocide”
Water is leven. Maar in de verwoeste Gazastrook, waar meer dan 2 miljoen Palestijnen in een uitzichtloze belegering gevangen zitten, bestaat zelfs dat basisrecht niet meer. Volgens een alarmerend nieuw rapport van Human Rights Watch (HRW) gebruikt Israël de toegang tot water als een wapen. De mensenrechtenorganisatie stelt onomwonden dat dit neerkomt op genocide.
Eerst water, de rest komt later
Sinds de escalatie van het conflict in oktober 2023 voert Israël een genadeloze campagne tegen de Palestijnse bevolking in Gaza. Naast bombardementen en blokkades, richt de Israëlische strategie zich ook op iets dat onmisbaar is voor overleven: drinkwater. Het HRW-rapport beschrijft hoe Israël de toegang tot zuiver water systematisch heeft afgesneden. Het resultaat is een humanitaire ramp van ongeziene proporties.
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie heeft elke persoon dagelijks minstens 15 liter water nodig om in basale behoeften te voorzien, zoals drinken, koken en minimale hygiëne. In normale omstandigheden ligt die grens tussen de 50 en 100 liter. Maar in Gaza, zo stelt HRW, halen velen niet eens dat absolute minimum.
Mensen vertellen hoe ze in wanhoop hun toevlucht nemen tot zeewater of verontreinigd water om te overleven. "We drinken water dat niet geschikt is voor dieren, laat staan voor mensen," getuigt een inwoner in het rapport.
Doelgerichte vernietiging van infrastructuur
De situatie in Gaza is volgens HRW niet louter een neveneffect van het conflict. Israël voert een bewuste en gecoördineerde strategie uit om waterinfrastructuur te vernietigen. Satellietbeelden en beelden op sociale media tonen de schade aan waterzuiveringsinstallaties en rioleringssystemen, die het gevolg zijn van Israëlische aanvallen.
Een opvallend voorbeeld is een verklaring van voormalig minister van Defensie Yoav Gallant op 9 oktober 2023. “We zullen een complete belegering van Gaza starten,” zei hij. “Geen elektriciteit, geen voedsel, geen water.” Het zijn woorden die in het HRW-rapport worden aangehaald als bewijs van een doelbewuste strategie om de Palestijnse bevolking tot de rand van uitsterving te drijven.
Internationale veroordeling groeit
De internationale gemeenschap heeft Israël herhaaldelijk opgeroepen om de humanitaire situatie in Gaza te verlichten, maar veel meer dan woorden zijn die oproepen niet gebleken. Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) beval in januari 2024 dat Israël onmiddellijk toegang moest verlenen tot basisvoorzieningen zoals water en elektriciteit. Maar dat bevel werd genegeerd.
In een zeldzaam krachtig signaal vaardigde het Internationaal Strafhof (ICC) zelfs een internationaal aanhoudingsbevel uit tegen premier Benjamin Netanyahu en voormalig minister Gallant wegens vermoedelijke oorlogsmisdaden. Maar die juridische stappen maken geen indruk op de grote heren van het beloofde land.
Een daad van genocide
HRW verwijst expliciet naar de Genocide-conventie en het Statuut van Rome om haar conclusies te ondersteunen. Het onthouden van water en het vernietigen van infrastructuur die essentieel is voor overleven, vallen volgens die statuten onder de definitie van genocide.
Het rapport waarschuwt dat zonder dringende actie de gevolgen catastrofaal zullen zijn. “Uitdroging, ziekten door vervuild water en infecties verergerd door een gebrek aan hygiëne zullen blijven eisen maken onder de bevolking. Het is niet de vraag óf mensen zullen sterven, maar hoe veel.”
Een hardnekkig patroon
De beschuldigingen van genocide zijn niet nieuw. Human Rights Watch heeft Israël in het verleden al vaker aangeklaagd wegens oorlogsmisdaden en etnische zuivering in de Gazastrook. In een eerder rapport werd de gedwongen ontheemding van Palestijnen ook gelabeld als onderdeel van een beleid dat gericht is op permanente onderdrukking. Maar de honden blaffen en de karavaan trekt voorbij.
Hoe lang kan de wereld blijven toekijken? Ondanks internationale druk lijkt Israël zijn beleid niet bij te sturen. Politici vergaderen en leggen verklaringen afleggen, maar het levert geen water op voor de Gazanen die geen kant uit kunnen.
Wat we in Gaza zien, is meer dan een humanitaire crisis. Het is een politieke keuze, een strategie die water verandert in een wapen. En zelfs als we dat weten, blijft de wereld vooral zwijgen.
