Nog twee weken en dan zal Donald Trump terug op zijn ivoren troon zitten in het Witte Huis. Europese en Chinese beleidsmakers houden hun hart vast, maar Amerikaanse bedrijven staan te trappelen. Het economische protectionisme dat Trump belooft, staat echter in contrast met enkele progressieve ideologieën. Zo stappen Amerikaanse banken nu uit de globale klimaatclub uit vrees voor republikeinse vergelding.
Trump belooft veel, héél veel, voor zijn volgende ambtstermijn. Bedrijven in de VS zijn enthousiast en dat zien we aan de beurzen. Oorspronkelijk hadden de Amerikaanse banken ook reden tot vieren. Rentes zakken en Amerikaans geld zouden beter binnen de grenzen blijven. Maar er is een tweede scherpe kant aan dit mes.
Meerdere prominente banken op Wall Street, waaronder Goldman Sachs, Wells Fargo, Citigroup, Bank of America en Morgan Stanley, hebben recentelijk hun lidmaatschap bij de Net-Zero Banking Alliance (NZBA) opgezegd.
Anti-klimaat
De terugtrekking van deze banken wordt toegeschreven aan de groeiende politieke druk in de VS. Onder de Republikeinse Partij is de retoriek tegen klimaatvriendelijke initiatieven zoals de NZBA aanzienlijk verhard. Volgens insiders proberen banken zich nu te beschermen tegen rechtszaken en politieke retaliatie door afstand te nemen van allianties die als anti-fossiele brandstoffen kunnen worden beschouwd.
Sinds de oprichting van de NZBA in 2021 hebben verschillende leden hun financiering van fossiele brandstoffen juist verhoogd. Het feit dat verschillende Amerikaanse financiële instellingen het zomaar afbollen, versterkt de kritiek dat het lidmaatschap van de NZBA meer symbolisch dan effectief was.
Wall Street herpositioneert zich
De onderlinge spanningen binnen de Net-Zero Banking Alliance waren al langer voelbaar. In 2022 verzetten grootmachten JPMorgan en Morgan Stanley zich tegen bindende klimaatdoelstellingen, wat leidde tot versoepeling van de eisen door de alliantie. Met de toenemende invloed van een pro-fossiele brandstoffenagenda onder Republikeins leiderschap herzien banken nu hun strategieën.
Hoewel de uittredende banken publiekelijk benadrukken dat ze nog steeds waarde hechten aan decarbonisatie, leggen ze ook de nadruk op hun kernverantwoordelijkheid: het bedienen van de behoeften van klanten. Geen van de banken heeft officieel een reden gegeven voor hun vertrek, maar de timing en context laten weinig aan de verbeelding over.
Het vertrek van grote Amerikaanse spelers kan de geloofwaardigheid van de NZBA-alliantie schaden, terwijl de golf van kritiek de effectiviteit van haar doelen in twijfel trekt. Tegelijkertijd blijft de druk op banken wereldwijd toenemen om hun rol in de financiering van fossiele brandstoffen kritisch te herzien. De vraag is of de NZBA zonder de Amerikaanse hypocrieten kan evolueren van symbolische intenties naar concrete acties, zonder haar ledenbestand verder te verliezen.
