Begin de van de grote opruiming.
België was jarenlang het sociale paradijs waar je als het ware werkloosheid als beroep kon kiezen. Maar die dagen zijn voorbij. De regering-De Wever trekt de stekker uit het systeem van onbeperkte werkloosheidsuitkeringen en dat voelt meteen 100.102 keer bijzonder pijnlijk. Wie langer dan twee jaar zonder werk zit, krijgt simpelweg geen uitkering meer. Einde verhaal.
Opruiming in de werkloosheidsstock
Vicepremier en minister van Werk David Clarinval (MR) klinkt onverbiddelijk: "België is het laatste land ter wereld waar werkloosheid een permanent abonnement was. Tijd om de logica te laten zegevieren." Onder de nieuwe regeling moet een werkloze de afgelopen drie jaar minstens een jaar gewerkt hebben om een uitkering te krijgen. Dat geeft recht op één jaar steun. Extra werkervaring levert een verlenging op, maar nooit langer dan twee jaar. Alleen 55-plussers met een voldoende lange loopbaan ontsnappen aan deze regel.
Voor wie al langer dan twee jaar in de werkloosheidsstock zit, is er geen genade: 100.102 mensen verliezen hun uitkering. Bijna de helft daarvan woont in Wallonië, een kwart in Brussel en de rest in Vlaanderen. Meer dan 16.000 Belgen zijn al langer dan tien jaar werkloos en er zijn zelfs 2.000 werklozen die twintig jaar zonder job overleefden. "In Wallonië vieren sommigen hun twintigjarig werkloosheidsjubileum. Maar werkloosheid is toch geen carrière?" sneert Clarinval.
Niet communautair, maar toch een stevig contrast
De maatregel zet het mes in de Waalse en Brusselse werkloosheidscijfers. In Wallonië verliezen 46.580 mensen hun uitkering, in Brussel 26.866 en in Vlaanderen 26.656. Antwerpen spant de kroon met 5.174 getroffen werklozen, gevolgd door Gent en Brugge. In Wallonië voert Luik de lijst aan met 4.474 werklozen die uit het systeem vallen, in Brussel-Stad zijn dat er 5.032.
Premier Bart De Wever (N-VA) noemt het "de meest communautaire hervorming die je kan doen". Clarinval sust: "Het regeerakkoord is een evenwichtige mix van noodzakelijke hervormingen." Dat evenwicht moet tegen 2029 maar liefst 1,9 miljard euro besparen.
Van werkloosheidsuitkering naar OCMW?
We vragen ons af waar die werkloze massa zonder inkomen zal belanden. Volgens Clarinval zullen sommigen werk vinden, anderen verdwijnen uit de statistieken - “misschien hadden ze toch een andere bron van inkomsten” - en een derde zal bij het OCMW aankloppen. Daarom krijgt het OCMW 400 miljoen euro extra, afhankelijk van hoe hard ze mensen naar werk begeleiden.
Zelfs voor wie zich omschoolt naar een knelpuntberoep is er weinig soelaas: na twee jaar stopt ook voor hen de steun. Dat betekent dat opleidingen tot verpleegkundige of leerkracht niet meer haalbaar zijn met een werkloosheidsuitkering. "Werkloosheidssteun is geen studietoelage," zegt Clarinval. "Er zijn avondcursussen. Overdag werken, ’s avonds studeren, zo simpel is het."
Trampolinepremie: zes maanden vrijaf op kosten van de staat?
Naast de harde besparingen introduceert de regering-De Wever ook een nieuwe werkloosheidsregeling: de 'trampolinepremie'. Wie zelf ontslag neemt, kan zes maanden een werkloosheidsuitkering krijgen. Clarinval vreest een tsunami aan misbruikers die even een sabbatical nemen, hun huis verbouwen en na zes maanden weer aankloppen voor een job. "Maar goed, het regeerakkoord is wat het is, en ik zal het loyaal uitvoeren."
(Foto: Bert Van Den Broucke/ /Photo News)