“Als die religieuzen gehuwd waren geweest, was er een grote kans dat ze binnen hun gezin misbruik gepleegd hadden.”
Dinsdag werd de laatste aflevering van de documentairereeks 'Godvergeten' op VRT Canvas uitgezonden. Na de aflevering volgde er een interview met Bisschop Bonny. Nooit eerder zag je een bisschop zo oprecht twijfelen, in een poging te verklaren wat niet verklaren valt.
De voorbije weken getuigden tientallen slachtoffers van seksueel misbruik door priesters en paters en die bekentenissen kwamen bij velen heel hard binnen. De Kerk lijkt wel een instituut waar perverten hun gang kunnen/konden gaan. Een clubje dat van bovenuit beschermd wordt/werd en waar de allerzwaksten op grote schaal worden/werden misbruikt. Komt het door het celibaat? Bisschop Bonny vermoedt dat dat wel eens een rol speelde. “Maar als die religieuzen gehuwd waren geweest, was er een grote kans dat ze binnen hun gezin misbruik gepleegd hadden.” Hij benadrukt daarbij wel dat geen enkel excuus volstaat om het gedrag van sommige misbruikers goed te praten. Horen we hier een bisschop die het celibaat in vraag stelt? We horen het in Keulen donderen.
En het dondert nog een keer wanneer we Bonny horen zeggen dat kardinaal Daneels geen leidersfiguur was. “Hij vocht nooit voor iets”, aldus Bonny. Het was de sympathieke en empatische Godfried Danneels die het seksueel misbruik van bisschop Roger Vangheluwe in de doofpot wilde steken. Bisschop Roger Vangheluwe misbruikte jarenlang zijn neefje Mark Vangheluwe, die in de docureeks openhartig spreekt over het seksueel misbruik en het niet ingrijpen door de kerk. Hij werd door Danneels in 2010 als slachtoffer gevraagd om Vangheluwe te vergeven voor zijn daden. Roger Vangheluwe zelf noemde het misbruik zelf “een relatietje” en is nu nog altijd bisschop.
Bonny verklaart dat hij indertijd niet op de hoogte was van dat gesprek en zegt nu dat vooral diep verontwaardigd is over de uitspraak van Vangheluwe: “Je kunt van een slachtoffer niet verwachten dat hij de dader vergeeft. Al was het maar omdat het slachtoffer aan de dader geen enkele verplichting meer heeft. Zelfs niet ver verplichting van vergiffenis.” Het dondert alweer in Keulen. Een bisschop die zegt om niet te vergeven?
In De afspraak verklaart Bonny vervolgens dat de Belgische bisschoppenconferentie nogmaals “duidelijk” aan Vangheluwe gevraagd heeft om zichzelf te “laïciseren”, ofwel zijn titel als bisschop en priester op te geven en zichzelf terug te brengen naar de lekenstand. “Wij kunnen dat niet. Alleen hijzelf of Rome kunnen dat doen, maar Rome weigert al jaren in te gaan op onze vraag daarover. Ook nu nog. Dat maakt ons boos.”
Vangheluwe heeft een “korte bedenktijd” gevraagd aan de bisschoppenconferentie. Bonny verwacht dat hij “eerstdaags” zal antwoorden, binnen een paar dagen. “Maar als hij het zelf niet doet, moet Rome actie ondernemen”, aldus Bonny. Volgens Bonny kan de oproep in De afspraak opnieuw druk zetten op het Vaticaan, “want wees maar zeker dat dit zal doorgaan tot daar”.
Ondanks alles wil Bonny ook in de toekomst deel blijven uitmaken van de Katholieke Kerk. Hij ziet het als zijn verantwoordelijkheid om het instituut van binnenuit te veranderen. “Soms kan je niet meer doen dan je eigen gewicht in de schaal liggen en zien wat er gebeurt.”
Laatste vraag van Bart Schols – op vraag van vele kijkers: "Als god zou bestaan, zou hij dat in zijn eigen huis laten gebeuren?” Antwoord van bisschop Bonny: “Nee.”
Het dondert voor de laatste maal in Keulen.
foto: screenshot 'De Afspraak'