Vlaams Belang breekt nu ook door in Brecht en Izegem.
Het politieke landschap in Vlaanderen davert op zijn grondvesten. Vlaams Belang is jarenlang geblokkeerd door het omstreden cordon sanitaire, maar heeft nu bestuursdeelname in maar liefst vier Vlaamse gemeenten weten af te dwingen. In Brecht en Izegem werd een doorbraak geforceerd, met als gevolg een stevige opdoffer voor de traditionele partijen. Voorzitter Tom Van Grieken triomfeert: “Het ondemocratische cordon leeft enkel nog in de hoofden van wereldvreemde partijvoorzitters.”
Brecht: een coalitie met weerhaken
In Brecht is de lokale partij Nu2960, een bont gezelschap van leden van CD&V, Open VLD en Vooruit, een coalitie aangegaan met Vlaams Belang. Dit gebeurde nadat gesprekken met de N-VA muurvast zaten. De nieuwe burgemeester, Frans Van Looveren (CD&V), leidt nu een coalitie die door de nationale partijtoppen van zijn eigen partij én die van Open VLD en Vooruit scherp wordt veroordeeld.
Vanuit de hoofdkwartieren regent het sancties. Sammy Mahdi, voorzitter van CD&V, liet onverbiddelijk weten: “Leden die dit akkoord goedkeurden, worden uit de partij gezet. Hun samenwerking met het Vlaams Belang is onverenigbaar met onze fundamentele waarden.” Open VLD-voorzitster Eva De Bleeker was even streng: “Geen enkele liberaal werkt samen met een partij die onze democratie ondermijnt.”
Toch klinkt er bij sommigen ook begrip. De coalitie tussen Nu2960 en Vlaams Belang werd gezien als een noodzakelijk kwaad. Zonder deze samenwerking dreigde het Vlaams Belang de sleutelrol te spelen bij de installatievergadering, aangezien de N-VA niet bereid was om water bij de wijn te doen.
Izegem: van conflict naar consensus
In Izegem is de situatie niet minder opmerkelijk. Hier ging de lokale partij STIP+, na weken van impasses en zelfs vermeende bedreigingen, uiteindelijk toch in zee met Vlaams Belang. Dit akkoord zorgt ervoor dat Vlaams Belang opnieuw een voet tussen de deur krijgt in West-Vlaanderen, een regio die traditioneel een bolwerk was van CD&V.
Volgens Van Grieken is deze evolutie onvermijdelijk: “Bijna zes op de tien Vlamingen vinden het logisch dat wij mee besturen. De tijd dat men ons uit politieke spelletjes kon houden, is voorbij.” Een peiling van DPG Media bevestigt zijn woorden: 58 procent van de Vlamingen ziet geen probleem in een lokale bestuursdeelname van Vlaams Belang.
Nationaal verzet, lokaal pragmatisme
De deelname van Vlaams Belang aan de besturen in Brecht en Izegem roept fundamentele vragen op over de houdbaarheid van het cordon sanitaire. Terwijl de partijtoppen van CD&V, Open VLD en Vooruit zich vastklampen aan hun principes, blijkt de lokale realiteit weerbarstiger. Coalities worden pragmatisch gevormd, soms uit pure noodzaak.
“Het cordon sanitaire werd decennialang in stand gehouden door een politieke elite die de wil van de kiezer negeerde,” roept Van Grieken. “Maar vandaag kiest men op lokaal niveau steeds vaker voor realisme in plaats van ideologische dogma’s.”
Een politieke mijlpaal of een gevaarlijk precedent?
Met bestuursdeelname in vier gemeenten – waaronder ook Ninove en Ranst – heeft Vlaams Belang een symbolische overwinning geboekt. Maar de discussie stopt niet bij de gemeentegrenzen. Politieke analisten waarschuwen dat deze evolutie een gevaarlijk precedent kan scheppen. “Het doorbreken van het cordon op lokaal niveau is één ding, maar wat als dit straks ook op provinciaal of Vlaams niveau gebeurt?” vraagt politicoloog Dave Sinardet zich af. Stel je voor dat de democratie zou gerespecteerd worden, niet?
De reacties vanuit de traditionele partijen zijn ondertussen voorspelbaar fel. Toch blijft er een kloof tussen de nationale partijtoppen en de lokale realiteit. In veel gemeenten staan partijen voor de keuze: samenwerking of stilstand. En Vlaams Belang, gewapend met een steeds groeiend mandaat van de kiezer, speelt die positie met groeiende vaardigheid uit.
Van taboe naar trend?
De participatie van Vlaams Belang in Brecht en Izegem markeert een nieuw hoofdstuk in de Vlaamse politiek. Voorstanders noemen het een democratische doorbraak, critici een gevaarlijke normalisering van extremisme. Hoe dan ook: de politieke kaarten worden grondig herschud. Zoals Van Grieken het zelf zegt: “Deze trend valt niet te stoppen.”
(Foto: Shutterstock)