De Wever is geen fan van Europese leningen om de defensiekas te spijzen: "Corona toonde hoe het niet moet.”
Europa is bang van de Rus en wil herbewapenen. Maar daar hangt wel een stevig prijskaartje aan van 800 miljard euro. Barones von der Leyen denkt dat we dat wel eventjes ‘schaffen’. Bart De Wever houdt de vinger op de knip.
In het Federaal Adviescomité voor Europese Aangelegenheden maakte de premier duidelijk dat hij geen fan is van het idee om via Europese leningen de defensiebudgetten op te krikken. Zijn boodschap is dubbel: “We moeten de knoop nog doorhakken, maar op het eerste gezicht zou ik het niet doen.”
Rearm Europe: grootse plannen, stevige factuur
De Europese Commissie denkt groot. Met het bewapeningsprogramma ‘Rearm Europe’ wil ze een collectieve defensieboost geven. De strategie? 150 miljard euro lenen op de financiële markten, met de Europese begroting als garantie. Lidstaten kunnen dus tegen voordelige voorwaarden lenen en investeren in hun krijgsmacht.
Geld lenen, kost ook geld
Wie leent, moet terugbetalen. En daar wringt het schoentje. “Voor landen met een slechte kredietwaardigheid kan zo’n lening interessant zijn, maar veel meer is het niet,” aldus De Wever. “Is dat voor België een goed idee? Ik denk eerder van niet.”
“Corona toonde hoe het niet moet”
De premier haalde de Europese aanpak van de coronacrisis aan als afschrikwekkend voorbeeld. Toen werd ook massaal op Europees niveau geleend, deels om subsidies uit te keren aan de lidstaten. Vijf jaar later is er nog altijd geen akkoord over hoe die schulden terugbetaald moeten worden.
“Als dat akkoord er niet komt, blijven we die schulden gewoon doorschuiven en moeten we nieuwe schulden maken om oude schulden af te lossen,” analyseerde De Wever. “Dan begint Europa heel sterk op ons land te lijken. En ik weet niet of de Europeanen daar op zitten te wachten.”
De premier waarschuwde voor de risico’s van wat hij “centrifugale krachten” noemde: een Europese schuldenput die niet alleen financiële, maar ook politieke spanningen creëert. Met andere woorden: meer verdeeldheid, minder stabiliteit. Niet meteen wat je wil als je een sterker Europa nastreeft.
“Een euro blijft een euro”
Een ander punt van discussie: de zogenaamde ‘ontsnappingsclausules’ van het Rearm Europe-plan. Die moeten lidstaten toelaten om extra te investeren in defensie, zonder dat die uitgaven meetellen bij hun nationale begrotingstekort. Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen schat dat dit mechanisme 650 miljard euro aan bijkomende defensie-uitgaven kan losmaken.
Maar De Wever is sceptisch. “Dat betekent niet dat dit plots gratis geld is,” benadrukte hij. “Het is een uitnodiging aan de lidstaten om meer te spenderen, maar ook niet meer dan dat. Voor een land met een groot tekort zoals het onze blijft een euro een euro. Het is niet omdat Europa soepel is, dat dat tekort magisch verdwijnt.”
Wat doet België?
Met de Europese top van donderdag in zicht is de vraag: wat gaat België doen? De federale regering moet beslissen of ze in het Rearm Europe-verhaal meestapt en extra middelen vrijmaakt voor defensie. Maar hoe die verhoogde uitgaven gefinancierd moeten worden, blijft een netelige kwestie. En dus blijven er twee vragen over: wil België die last dragen? En: kan België die last dragen?
(Foto: Philip Reynaers/ /Photo News)