In de VS wordt uitgekeken naar het proces tegen Elizabeth Holmes (°1984), oprichtster van Theranos. Opvallend: haar vader, Christian Rasmus Holmes IV, was vicepresident bij Enron, een energiebedrijf dat later eveneens failliet ging na een boekhoudfraudeschandaal.
Dat proces tegen Elizabeth Holmes start eindelijk op dinsdag 31 augustus. De rechtszaak had al in de zomer van 2020 moeten plaatsvinden. Corona gooide ook daar roet in het eten. En later werd Holmes zwanger waardoor opnieuw uitstel werd gevraagd en verkregen. In eerste instantie wordt volgende week de jury samengesteld.
Holmes, nu 37, en haar zakenpartner Ramesh "Sunny" Balwani worden elk geconfronteerd met 10 aanklachten van fraude en twee aanklachten van samenzwering om fraude te plegen, als gevolg van beschuldigingen dat ze opzettelijk consumenten en investeerders misleidden met een 'revolutionaire bloedtesttechnologie' die gewoon niet bestond. Het fraudeproces tegen Balwani start pas begin 2022.
Holmes werd zelfs ‘de nieuwe Steve Jobs’ genoemd, maar werd ontmaskerd als oplichtster. Haar bedrijf Theranos, dat revolutionaire bloedtesten ontwikkelde, groeide in sneltempo uit tot een miljardenbedrijf, maar bleek uiteindelijk een lege doos en ging over de kop door frauduleuze activiteiten.
Holmes stopte in 2003 met haar studie scheikunde aan de prestigieuze universiteit van Stanford om bloedtesten goedkoper en makkelijker te maken. Holmes richtte het bedrijfje Real-Time Cures op met geld dat haar ouders opzij gezet hadden voor haar studies. Real-Time Cures werd snel Theranos. Holmes claimde dat ze met slechts een minimale hoeveelheid bloed allerlei bloedtesten kon uitvoeren. De Edison, een toestel dat Holmes bedacht toen ze nog studeerde, zou immers aan één druppel bloed genoeg hebben om 70 verschillende medische testen mee uit te voeren. Een revolutie in de medische wereld.
In 2015 was het bedrijf zelfs even 9 miljard dollar waard. Toenmalig vicepresident van de Verenigde Staten Joe Biden was zwaar onder de indruk. Hij kreeg in het voorjaar van 2015 een rondleiding in "het lab van de toekomst" van en bij Theranos. Biden liep wel rond in een fabriek waarvan de verf nog niet eens droog was en de apparatuur niet eens was aangesloten.
In juli 2015 keurde de Food and Drug Administration (FDA) toch het gebruik van het vingerprikbloedtestapparaat (zie foto onder) van het bedrijf voor het herpes simplex-virus (HSV-1) buiten een klinische laboratoriumomgeving goed. Theranos werd in 2015 door de Arizona BioIndustry Association (AzBio) zelfs uitgeroepen tot Bioscience Company of the Year.
Haar persoonlijk vermogen werd, als eigenaar van Theranos, op 4,5 miljard dollar (4 miljard euro) geschat. In 2015 werd Holmes door Forbes benoemd tot de jongste en rijkste selfmade vrouwelijke miljardair in Amerika, gebaseerd op een waardeschatting van Theranos van 9 miljard dollar.
Maar een onderzoek van de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal twijfelde aan de accuraatheid van de testen. Op 15 oktober 2015 doorprikte de krant - zoals bij L&H - de luchtbel. Na maanden onderzoek kwam John Carreyrou er immers achter dat Theranos testresultaten van de Edison vervalst had.
Theranos klapte vervolgens in elkaar en werd een paar jaar geleden geliquideerd. Holmes riskeert nu twintig jaar cel. “Theranos was meer dan Uber een uitwas van Silicon Valley”, verklaarde Wim Sohier, technologieattaché van het Vlaamse handelsagentschap Flanders Investment Trade (FIT), eerder in De Tijd. “Het bedrijf groeide voort uit Stanford University, waarna verschillende kleppers uit Silicon Valley erin hebben geïnvesteerd.”
Silicon Valley probeerde in het geval van Theranos zijn model toe te passen op de gezondheidszorg. Dat is riskant, erkende Koen De Lombaert eveneens in De Tijd. Hij is medeoprichter van het bedrijf Yuzu Labs.
In maart 2018 werden Balwani en Holmes door de Amerikaanse beurshond SEC al aangeklaagd voor fraude, "waarbij ze meer dan 700 miljoen dollar ophaalden bij investeerders door een uitgebreide, jarenlange fraude waarin ze overdreven of valse verklaringen aflegden over de technologie, het bedrijf en de financiële prestaties van het bedrijf".
