Op de subsidiewegen der 'Vlaamse cultuur' geldt de voorrang van links.
In Vlaanderen is de verdeling van de subsidies voor cultuur altijd al een loterij van de doorgestoken kaart geweest. Officieel zijn er zaligmakende criteria, officieus zijn er voornamelijk drie.
1. Je moet vernieuwend zijn (wat dat dan ook moge zijn) .
2. Je bent maatschappelijk educatief.
3. Je moet iemand kennen.
Uiteraard is nummer drie de belangrijkste. Zit je daar goed, dan maak je wat je wilt. Je hoeft alleen de culturele verkeersregels te respecteren. Daar geldt namelijk de voorrang van links. Als je die niet kent, of niet naleeft, kom je sowieso in aanvaring.
Stel, je hebt een idee. "Euh, als we nu eens 8 blote mannen op een rij zetten op een podium en we laten die de Griekse Syrtaki dansen! En we noemen de voorstelling SYRTAKI. Wat denk je? Wacht, we laten ze eerst met hun blote lul zwieren. Wat denk je ?" Top idee, vindt de Vlaamse subsidiebaas, we geven je de komende jaren 927.000 euro subsidies om nog meer van die geniale voorstellingen te maken.
Het pijnlijke van dit verhaal, is dat het echt is.
De maker heet Jan Fabre, Vlaanderens wonderkind dat al jaren lucht verkoopt. Letterlijk. Als je nog eens in Zaventem komt, zie je hem in het goud op het dak staan, met een meetlat. Daar meet Jan letterlijk te lucht.
Nu goed, Fabre geldt nog altijd als ‘vernieuwend’: punt 1 dus. Blijft er punt 2. Het helpt wanneer je een lama in Bolivië hebt gemolken als je aanklopt voor subsidies en - zoals dat heet – laagdrempelig kansen creëert die de gemeenschappen bij elkaar brengt. Doe je dat niet, ben je slechts Vlaming en probeer je via een intellectueel discours een reflectie te geven op de cultureel-maatschappelijke ontwikkelingen, dan val je naast de prijzen.
Groot is dan ook de verbazing wanneer we in 't Pallieterke' lezen dat het kwaliteitstijdschrift ‘Streven’ aankondigt te stoppen met de papieren versie van hun blad . Enkele jaren geleden besliste de minister van Cultuur om vanaf 1 januari 2017 geen subsidies meer toe te kennen. Het tijdschrift ontving tot dan toe zo’n 40.000 euro per jaar aan ondersteuning. Aan schrijvers en medewerkers is er geen tekort. Het noopte de redactie om in 2018 van een maandelijks blad over te stappen naar een tweemaandelijkse publicatie. Twee jaar kon dat ritme worden volgehouden, maar nu werd beslist om in januari 2020 voor de laatste maal in gedrukte versie te verschijnen. Wel blijft de webstek bestaan en zullen daar meer redactionele bijdragen verschijnen. Het 'Kunstentijdschrift Vlaanderen' krijgt van het zelfde culturele laken een broek: in de subsidieronde van 2016 stopte in 2017 al de papieren uitgave.
Zoals we reeds aanhaalden, als je de voorrang van links niet respecteert, dan smeren ze zeep aan je buik. Let wel, cultuur is geen exacte wetenschap en is subjectief in haar beleving. Maar laten we even ter vergelijking een aantal verenigingen meegeven, die het wél haalden.
De Federatie Marokkaanse en Mondiale Democratische Verenigingen krijgt 231.000 euro, De Federatie van Marokkaanse Verenigingen: 348.000 euro, de Unie der Turkse Islamitische Culturele Verenigingen van België: 342.000 euro, de Unie van Turkse Verenigingen: 293.000 euro en de Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims: 193.000 euro, de Federation of Anglophone Africans in Belgium: 209.000 euro. En dan zwijgen we nog over de subsidies die naar Kifkif, Hand in Hand, Hart boven Hard, Climaxi enz. vloeien. Niet eenmalig, maar jaarlijks.
