Politiek theater: de vakbonden maken kabaal, de oppositie juicht hen toe, de regering houdt voet bij stuk.
Stakingen waren onderdeel van het plan van de Arizona-coalitie. Je kan nu eenmaal geen omelet bakken zonder eieren te breken. Noem het collateral damage. De Wever wist dat hij veel mensen pijn zou doen, maar het is - naar eigen zeggen - voor hun bestwil? Donderdag deden de Belgen waar ze goed in zijn: staken. Brussel werd overspoeld door een golf van ontevredenheid. 60.000 betogers volgens de politie, bijna het dubbele volgens de vakbonden. Langer werken voor minder pensioen is een absolute no-go, dat is de boodschap. Maar verandert deze massale opkomst echt iets aan de koers van de regering-De Wever? Welke acties staan er nog op til en vooral:wanneer wordt het menens voor Arizona?
Van Michel tot De Wever: dezelfde strijd, andere pionnen
De vergelijking met de vakbondsbetoging tegen Michel I in 2014 is snel gemaakt. Toen trokken 120.000 manifestanten naar de hoofdstad om te protesteren tegen besparingsplannen. Vandaag staan sociale verworvenheden opnieuw onder druk. Volgens experten vaart De Wever een nog rechtsere koers dan Michel I. Het zou raar zijn als de vakbonden níét reageerden.
En ze zijn niet van plan om het bij deze ene betoging te houden. Dit is slechts het begin van een lang en heet sociaal voorjaar. ABVV en ACV hebben al een algemene staking gepland op 31 maart. De spoorbonden bereiden zich voor op een ongeziene actiestrijd: negen dagen lang willen ze het land lamleggen, van 22 februari tot 2 maart. En als die trein stilvalt, dan zal de Arizona-coalitie dat geweten hebben.
De strategie van de straat: leren van de leerkrachten
De inspiratie voor deze actiestrijd komt deels van de leerkrachten. Zij trokken vorige maand massaal naar Brussel, en jawel: het werkte. De onderhandelaars van Arizona kwamen hen tegemoet, waardoor ze deze keer opvallend afwezig waren op de betoging.
De werkgevers houden echter de rug recht. Ze weten dat de regering vooral naar hen luistert. Dat maakt de kans op een compromis met de vakbonden klein. Dat bleek ook donderdag, toen premier De Wever en MR-voorzitter Bouchez werden geviseerd door de menigte. Aan het MR-hoofdkwartier moest zelfs het waterkanon worden ingezet. Maar dat zal Bouchez worst wezen. De echte politieke dreiging voor Arizona komt pas als Vooruit, CD&V en Les Engagés onder vuur komen te liggen.
Wanneer wordt het écht gevaarlijk voor Arizona?
Voorlopig blijft het bij de verwachte rolverdeling: de vakbonden maken kabaal, de oppositie juicht hen toe, de regering houdt voet bij stuk. Maar als de stakingen escaleren en het land echt stilvalt, dan kan de druk binnen de meerderheid snel oplopen.
Vooruit-minister Rob Beenders gaf donderdag aan dat hij de signalen ‘begrijpt’ en ‘wil meenemen naar de regeringstafel’. Maar zelfs de socialisten laten doorschemeren dat de hervormingen hoe dan ook doorgaan. “Als we willen dat ook de toekomstige generatie kan rekenen op een sterke sociale zekerheid, dan moeten we durven hervormen,” zegt Kamerfractieleider Oskar Seuntjens.
Premier De Wever heeft zich alvast ingegraven. Hij benadrukte donderdag in de Kamer dat we afstevenen op een economische ramp indien er niet wordt ingegrepen. “Als we ons stelsel niet snel aanpassen aan de realiteit, wordt onze sociale welvaartstaat onbetaalbaar.” In gewoon Nederlands: de trein van de hervormingen rijdt voort, met of zonder protest.
Het wordt een hete lente
Een regering die niet onder de indruk is van straatprotest, een premier die zijn koers niet wijzigt en een vakbeweging die net warmloopt voor een lang voorjaar van actie. De strijd tussen de Wetstraat en de werkvloer is nog lang niet gestreden.
(Foto: Didier Lebrun/ Photo News)
