Nee, de Nederlander ligt niet wakker van het klimaat.
“Ik zeg het jullie: Nederland heeft gesproken. De kiezer heeft gezegd: We zijn het zat, we zijn het spuugzat”, zo klonken de eerste woorden van Geert Wilders die met zijn radicaal-rechtse Partij Voor de Vrijheid (PVV) een historische politieke uppercut uitdeelt aan de traditionele partijen. Nee, het ging niet tussen liberalen en socialisten, VVD en PVDA-Groen Links. En Pieter Omtzigt – uitgespuwd door zijn christendemocratische CDA – komt met zijn inderhaast opgerichte partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) als nieuwe verlosser des vaderlands piepen aan het raam van de groten, maar verplettert niet. Samengevat: – volgens de laatste prognose – de PVV van Geert Wilders is de grote winnaar met 37 zetels, GroenLinks-PvdA afgetekend tweede met 25 zetels en VVD derde met 24 zetels. NSC scoort vanuit het niets 20 zetels.
— Geert Wilders (@geertwilderspvv) November 23, 2023
Wat hebben we dan vandaag geleerd? Dat extreemrechts in Nederland de grote winnaars is? Of dat het liberalisme de grote verliezer is? De VVD gaat van 34 zetels naar 24 zetels, D66 gaat van 24 naar 9 zetels. De VVD staat voor rechts-liberaal, D66 voor links-liberaal.
We hebben ook geleerd dat de Nederlander niet wakker ligt van het klimaat. Ook mister Green Deal, Frans Timmermans heeft het niet kunnen waarmaken. Voor het eerst trokken PvdA en GroenLinks samen naar de kiezer. Ze scoren samen 9 zetels beter dan apart in 2021. Jammer, maar helaas ruim onvoldoende om het verschil te maken. “Ik schaam mij als Nederlander’, zei Paul Tang, Europarlementslid voor de PvdA. "We zijn een populistisch land dat bang is voor alles wat vreemd is. We zijn met onze uitslag terug als grote partij. Maar het is duidelijk dat er nog heel veel werk aan de winkel is.” Net als bij ons, toont links zich een slechte verliezer. Volgens hen heeft de kiezer zich vergist.
De teerlingen zijn geworpen, maar het spel is nog lang niet gespeeld. De grote vraag is of de 37 zetels van Wilders zullen genegeerd worden bij het vormen van een regering. Daar zit wellicht de belangrijkste boodschap voor ons, Belgen. Zoals de kaarten in Nederland nu liggen, lijkt een coalitie met PVV onmogelijk. Dat is het belangrijkste verschil met Vlaanderen. Als over een half jaar het Vlaams Belang een soortgelijke monsterscore haalt, dan is een coalitie voor een regering wél mogelijk, zijnde een verstandshuwelijk met N-VA. Maar dat is een kwestie van willen.
We bereiden ons alvast voor op een gelijkaardige historische uitslag.
