Daar staan we dan, twee maanden na de Russische invasie in Oekraïne. Er is vooreerst een risico op een derde wereldoorlog.
Hoe groot is dat risico? Niemand die het weet. Misschien bestaat er wel een model met diverse parameters. Interessanter is de uitspraak van bondskanselier Scholtz in Der Spiegel. Hij zei dat er geen draaiboek is voor deze situatie waaruit je zou kunnen afleiden wat het punt is waarop we (NAVO) als oorlogspartij worden gezien door de Russen. Het impliceert ook dat we een groot risico nemen. Misschien beschouwt Poetin de levering van zware offensieve wapens aan Oekraïne wel als een oorlogsverklaring. Het betekent ook en vooral dat we aan het improviseren zijn.
Dat wil niet zeggen dat we geen wapens mogen leveren aan Oekraïne. Daar is zeker iets voor te zeggen, maar politici zouden op zijn minst de implicaties aan de burger moeten uitleggen. Eerlijk, open en transparant in plaats van de burger op te jutten met pro-Oekraïne propaganda.
Als we offensieve wapens (blijven) leveren aan Oekraïne, verhoogt het risico zeker op een derde wereldoorlog. Als er al een model bestaat, dan is dat zeker een van de parameters. In het begin van het conflict hebben we vaak het concept de-escaleren gehoord; vandaag niet meer.
'Filantroop' George Soros beweert zelfs dat we eigenlijk al verwikkeld zijn in een derde wereldoorlog. Hij stelt dat dit zo is sinds 24 februari. Het is altijd goed om te luisteren naar Soros en het is ook goed om te luisteren naar Lavrov, minister van Buitenlandse Zaken van Rusland.
Volgens Lavrov bevinden we ons vandaag in een zogeheten proxy-oorlog. Dat wil zeggen dat Rusland via Oekraïne met de NAVO in een conflict verwikkeld is. Er zijn goede argumenten om te stellen dat dit niet klopt, maar er zijn even goede argumenten om Lavrov gelijk te geven. Het gaat ook over perceptie: als de Russen dat zo zien, dan is er een probleem.
Bovendien was er vandaag in Ramstein wel heel veel animo om die druk op Rusland nog te verhogen. Nogmaals, het is een beslissing die zeker te verdedigen valt, maar ik mis de eerlijke uitleg aan de burger over de implicaties van die militaire beslissingen.
Wat ook ontbreekt is de niet eens zo verborgen agenda van de VS. Ze hebben onlangs het Tiger Team samengesteld om de militaire blunder van Poetin maximaal uit te buiten. Het zou (vanuit het perspectief van de Amerikanen) overigens dom zijn om dat niet te doen, maar ook dat is niet zonder risico’s. De VS baseren zich op de judo om de aanval van de tegenstander te gebruiken in de tegenaanval. Poetin weet perfect wat dat is.
Wat politici ook beter moeten uitleggen aan de burgers is dat ze de energie- en voedselmarkten fundamenteel aan het verstoren zijn met drastische beslissingen . Duitsland kan bijvoorbeeld wel stellen dat we zonder Russische olie kunnen en dat een olie-embargo tegen Rusland "beheersbaar" is geworden. Wat ze eigenlijk zeggen is dat ze denken dat de prijsstijging zal meevallen. We zullen misschien maar 3 keer zo veel betalen voor olie. De stookolietank van 2000 liter vullen zal dus 6.000 euro kosten in plaats van 2.000 euro. Volgens politici die 20.000 euro per maand verdienen is dat beheersbaar, voor een burger die net rondkomt niet echt. Misschien vindt die burger dat wel de moeite waard als we hiermee Poetin onder druk kunnen zetten, maar dat moeten politici toch nog eens veel beter uitleggen.
Een mooie illustratie van dat geopolitieke gepoker is dat Rusland misschien de gaskraan naar Polen dichtdraait. De prijs voor gas schiet onmiddellijk omhoog. En tegelijk ook de olieprijs. Om maar te zeggen dat die markten extreem zenuwachtig zijn.
Burgers moeten overigens niet denken dat de energie- en voedselmarkten snel zullen normaliseren. De impact van de maatregelen is zo groot dat die markten lange tijd verstoord zullen zijn. Politici zouden dat ook beter moeten uitleggen aan de burgers. En misschien toch eens vragen of iedereen nog achter die extreme maatregelen staat.