De Wetstraat knijpt Belfius verder uit: volgend jaar nog eens 500 miljoen voor defensie.
De federale regering onder N-VA-boegbeeld Bart De Wever laat geen twijfel bestaan over haar budgettaire strategie: als de nood hoog is en het leger - volgens de oorlogsretoriek van Theo Francken - tanks nodig heeft, dan moet staatsbank Belfius maar cash leveren. Was het dit jaar al stevig mikken met een uitzonderlijk dividend van 500 miljoen euro, dan wordt die oefening in 2026 gewoon herhaald. De Tijd kon in de begrotingstabellen kijken en merkte dat wat eerst een eenmalige greep leek, stilaan beleid wordr.
Van 200 miljoen naar 500 miljoen, zomaar, tijdens een nachtelijke begrotingsdans rond Pasen. Geen publieke aankondiging, geen finesse, gewoon: ping, een half miljard extra in de schatkist geparkeerd. En dat, boven op het reguliere dividend van 445 miljoen euro. Totale opbrengst? Bijna 1 miljard euro, of 84 procent van wat Belfius in 2024 aan nettowinst binnenhaalde. Een oorlogskas gefinancierd met bankdividenden. Klinkt logisch in tijden van geopolitieke instabiliteit, maar ook een beetje als een bankroof — met goedkeuring van de staat.
Belfius als permanente geldautomaat
Belfius, dat ooit uit de asse van Dexia werd getrokken door de Belgische belastingbetaler, mag vandaag een kerngezonde bank genoemd worden. Met een stevig eigen vermogen van 12,2 miljard euro en een kernkapitaalratio van 15,4 procent — ruim boven de 11 procent die de Europese Centrale Bank als ondergrens hanteert. Maar hoe lang blijft dat zo, als de overheid zich elk jaar bedient alsof de bank ezeltje is dat geld schijt?
De ECB zal haar zegen moeten geven over deze dividenduitkeringen, maar wie de cijfers bekijkt, ziet dat Belfius het op papier aankan. Alleen: wat betekent dat voor de toekomst van de bank? Voor haar investeringsplannen, buitenlandse ambities, en positie tegenover andere spelers zoals ING of KBC?
Want de plannen lagen al op tafel.
Belfius-CEO Marc Raisière droomde luidop van uitbreiding naar buitenlandse verzekeraars, private banken en technologiebedrijven. Een vierde recordjaar op rij had vertrouwen gegeven. Maar als je dividenden moet blijven uitkeren alsof je een staatskas bent met loketfunctie, dan kun je die ambities netjes opplooien en terug in de lade steken.
Strategisch bijgestuurd — met geweld
De Belgische staat, eigenaar van Belfius, heeft de bank stilletjes onder curatele gezet. Niet door expliciet beleid, maar door systematisch haar kapitaalreserves leeg te trekken. De boodschap is duidelijk: investeer maar wat minder, en keer vooral meer uit. Belfius is niet langer een speler op de financiële markt, maar een instrument van begrotingspolitiek geworden.
Die koerswijziging blijft niet zonder risico’s. Professor Hans Degryse van de KU Leuven wijst in De Tijd fijntjes op de gevolgen voor concurrentie. De verzwakking van Belfius heeft impact op de marktpositie van andere banken, zeker in het licht van een mogelijke verkoop van overheidsbelangen in verzekeraar Ethias. Want wie wil bieden tegen een Belfius met gebonden handen? Ageas, KBC en Belfius zelf hadden al interesse laten blijken. Maar in de huidige omstandigheden is dat geen eerlijke strijd meer, eerder een bokswedstrijd met één hand op de rug.
Kasstroom boven langetermijnvisie
En dan is er nog die andere ongemakkelijke waarheid: de federale overheid kijkt liever naar wat jaarlijks binnenkomt, dan naar wat structureel kan veranderen. Ethias levert nu elk jaar braafjes 113 miljoen dividend af. Een verkoop? Die zou misschien de schuld eenmalig verlichten, maar laat dan wel een gat in de jaarlijkse kas. En dus blijft alles bij het oude. Want kasstromen zijn de nieuwe heilige graal van de Wetstraat.
Ook dat vertelt iets over de visie — of het gebrek daaraan — op strategisch overheidseigenaarschap. Banken en verzekeraars worden niet meer gezien als hefboominstrumenten voor innovatie, groei of concurrentie. Nee, ze zijn vooral handig als je een gat in je defensiebudget moet vullen.
Hoe ver kan dit gaan?
Het blijft afwachten hoelang Belfius dit tempo aankan. Een solide kernkapitaal kan tegen een stootje, zeker als de dividenden tijdelijk worden verhoogd. Maar structureel? Daar wringt het schoentje. Een bank die haar groeimarge jaar na jaar moet inleveren, wordt een zombie op de markt: winstgevend op papier, maar strategisch stuurloos.
De Wever en co kiezen bewust voor deze route. En ze kunnen dat, zolang de cijfers het toelaten. Maar ze nemen tegelijk een hypotheek op het toekomstig profiel van Belfius — en dus ook op de waarde ervan als staatsbezit. Want een bank die niet mag groeien, zal op termijn ook minder waard worden. En dan is het maar de vraag wie daar uiteindelijk het meeste verliest: de politici die vandaag rekenen op extra dividenden, of de burgers die ooit geloofden dat Belfius hun bank was.
Voorlopig telt alleen de poen. En Belfius, die telt stilletjes mee — met het zweet in de nek en de portefeuille open.
(Foto: Facebook Bart De Wever)
