Nieuw wetsvoorstel van ex-justitieminister Vincent Van Quickenborne moet evaluatie en sanctioneren van magistraten makkelijker maken.
Een magistraat die een fout maakt, of buiten de lijntjes kleurt, kan niet/of nauwelijks gesanctioneerd worden. Het is één van de pijnpunten in onze rechtspraak waar ook de familie Van Espen met ‘Missie Julie/ Missie Justitie’ voor aan de alarmbel trekt. Er is een schrijnend gebrek aan tuchtrechtelijke verantwoordelijkheid voor magistraten wanneer zaken spaak lopen binnen het rechtsapparaat. De beweging pleit voor periodieke, professionele, en onafhankelijke evaluaties, coaching, en indien nodig, tuchtrechtelijke sancties voor alle rechters. Een doelstelling die Justitie nu wil omarmen.
Vincent Van Quickenborne, voormalig minister van Justitie, had – nog voor de terreuraanslag en voor hij zijn C4 gaf – al een stap in de juiste richting gezet met zijn nieuwe wetsvoorstel over de evaluatie van magistraten en tucht. Hij legde een en ander voor aan de Hoge Raad voor de Justitie toen hij nog in functie was. Als parlementslid wil hij nu het werk voortzetten: “Ik begrijp heel goed dat de nabestaanden van Julie Van Espen daarop hameren, want dat de aansprakelijkheid en evaluatie van magistraten is iets dat dringend beter moet."
Het voorstel omvat de verlenging van de duurtijd waarin een korpschef, de tuchtoverste van een magistraat, onderzoek kan doen naar de handelingen van rechters en parketmagistraten, van 6 tot 12 maanden. In uitzonderlijke gevallen kan dit zelfs met een half jaar worden verlengd. Van Quickenborne benadrukt ook de verruiming van mogelijkheden voor particulieren om klacht in te dienen. Zelfs gepensioneerde rechters kunnen hun titel van eremagistraat verliezen bij fouten, waardoor ze niet langer in juridische commissies kunnen zetelen.
Zelfs als er geen aantoonbare fouten zijn in een dossier, pleit Van Quickenborne voor een scherpere evaluatie van magistraten. Momenteel riskeert een magistraat met een onvoldoende als hoogste sanctie een inhouding van 6 maanden op hun driejaarlijkse anciënniteitsverhoging. “Dat is natuurlijk geen grote straf en volgens mij zorgt dat ervoor dat er bijvoorbeeld de voorbije vijf jaar geen enkele magistraat in zo’n evaluatie een onvoldoende kreeg”, aldus Van Quickenborne in ‘Het Laatste Nieuws.” Alleen in het geval van ontslag zullen korpschefs bereid zijn om actie te ondernemen tegen de rotte appels. Het voorstel streeft naar een scherpere aanpak om ervoor te zorgen dat onvoldoende beoordelingen niet onopgemerkt blijven.