Dit weekend escaleerde het conflict tussen Jevgeni Prigozjin, de Russische legerleiding en het Kremlin. Wagner-baas Prigozjin en zijn Wagner-groep hebben gisteren in de late namiddag hun opmars richting Moskou plots gestaakt.
Journaliste en anker Fatma Taspinar vroeg in het middagjournaal op VRT vandaag aan collega Marijn Trio of "alles in scène'" gezet was.
Die gebeurtenissen van dit weekend in Rusland zijn waarschijnlijk voordelig voor Oekraïne in de strijd tegen Rusland. Dat zegt oud-commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif aan NOS.
"Eigenlijk is er maar één winnaar en dat is Oekraïne", stelt De Kruif, die benadrukt dat ruzie tussen de militaire leiders van de Wagner-groep en het reguliere Russische leger, een negatief effect heeft op militairen aan het front. "Als jij als Russische soldaat in een loopgraaf zit en je weet dat jouw leiding het niet met elkaar eens is, dan vraag je je af: 'waar vecht ik nou voor?"
Eerder stelden de analisten van de Institute for the Study of War (ISW) al dat de recente ontwikkelingen een negatieve invloed hebben op het moreel van Russische soldaten.
De impact op middellange termijn is moeilijker in te schatten. Het is best mogelijk dat Poetin zal overreageren (zie verder).
PRIGOZJIN
Waar is Jevgeni Prigozjin vandaag? De verblijfplaats van Wagner-groepsbaas Jevgeni Prigozjin is momenteel onbekend. Maar hoe zit het met de Russische president Vladimir Poetin? Nu, vrijwel hetzelfde - we weten het niet, dat is het eerlijke antwoord. Zaterdagochtend veroordeelde de Kremlin-leider de muiterij van Wagner in een televisietoespraak, maar het is niet duidelijk of dit een live-uitzending was of vooraf opgenomen.
Voormalig premier van Rusland Michail Kasjanov aan BBC: "Ik denk dat Prigozjin eerst naar Wit-Rusland zal gaan, maar ik denk dat hij van Wit-Rusland naar Afrika zal gaan en ergens in de jungle of iets dergelijks zal zijn."
POETIN VERZWAKT EN VERSTERKT
De Poolse Europarlementariër Radek Sikorski zei dat Poetin zowel "verzwakt als versterkt" is na de opstand van Prigozjin. In een gesprek met de BBC zei Sikorski dat Poetins kwetsbaarheden werden blootgelegd toen "een groep gewapende mannen in staat was om [duizenden] kilometers van Rusland over te steken die nauwelijks werden uitgedaagd".
Maar Sikorski zei dat de Russische leider nu "waarschijnlijk degenen zal zuiveren die hij als weifelend zag", wat betekent dat zijn regime "tegelijkertijd autoritairder en brutaler" zal worden.
Volgens journaliste Olga Ivshina van de BBC zal Poetin zeker reageren door kracht te tonen - dat heeft hij altijd gedaan. Dit zou een verdere inperking van de interne vrijheden in Rusland kunnen zijn en een nog sterkere regulering van de mediasfeer, inclusief invloedrijke Telegram-kanalen. Of Poetin kan nog een reeks militaire aanvallen uitvoeren op het grondgebied van Oekraïne. Of misschien wel allebei.
Ondanks de krachtige woorden van Vladimir Poetin gisteren op de nationale televisie, komt de Russische president "hier niet erg sterk uit", zegt de Rusland-redacteur van de BBC Steve Rosenberg. Hij zegt dat Poetin gisteren begon met te zeggen dat Rusland "in de rug was gestoken" door de poging tot muiterij van de Wagner Group.
Michail Kasjanov: "Meneer Poetin kan hem dit niet vergeven." Prigozjin, zegt hij, heeft Poetins stabiliteit vernietigd - en zijn leven zal daardoor een "een grote vraag" blijven. Voor Poetin, zegt Kasjanov, is dit "het begin van het einde... Hij zit nu heel erg in de problemen."
Michail Michailovitsj Kasjanov (Solntsevo, 8 december 1957) is een Russisch politicus. Hij was premier van Rusland van 2000 tot 2004. Hij is sinds april 2006 leider van de partijbeweging Democratische Volksunie.
De lijn van het Kremlin dat er geen aanklachten zullen worden ingediend tegen Prigozhin of zijn troepen voor hun rebellie is "uiterst verrassend", aldus de Oost-Europa-correspondent van de BBC, Sarah Rainsford. Het ligt niet in het karakter van Poetin om "zo op zo'n dramatische manier een stap terug te doen" nadat hij Prigozjin ervan heeft beschuldigd hem te hebben verraden en in de rug te hebben gestoken, zegt ze.
VRIJHEID EN VEILIGHEID
Rainsford voegt eraan toe dat zoveel vragen onbeantwoord blijven, niet in de laatste plaats de vrijheid en veiligheid van Prigozjin, die kunnen afhangen van wat hij in Wit-Rusland doet.
Prigozjin - die ermee heeft ingestemd zijn rebellie te beëindigen - heeft gedijd in de chaos van oorlogstijd, zegt Jack Losh, een onafhankelijke journalist en filmmaker die onlangs terugkeerde uit Oekraïne en uitgebreid verslag heeft gedaan van de Wagner Group.
In een gesprek met BBC Radio 5 Live vanuit Londen zei Losh: "De laatste zestien maanden van de oorlog hebben Wagner in staat gesteld zichzelf te transformeren van een elite, maar relatief kleine kracht ... naar een grote meerlagige formatie - met andere woorden een privéleger om rekening mee te houden."
Hij denkt dat de deal om de opstand te beëindigen, die met de Wagner-soldaten en Prigozhin is gesloten, eerder een compromis voor de korte termijn is dan een oplossing voor de lange termijn: "Het roept zeker meer vragen op dan antwoorden".
Losh zegt dat Poetin er na deze deal zwak uitziet, maar het laat Prigozjin ook niet in een sterke positie achter. "Ik zou nog lang achter mijn rug om toekijken omdat we weten dat het Poetin-systeem niet vergeeft, en het vergeet zeker niet", zegt hij.
foto: screenshot verslag Sky News - Wagner Groep
