Onze schuldgraad blijft stijgen, en dat is een probleem van formaat.
Terwijl andere Europese landen met een torenhoge staatsschuld erin slagen hun financiën te saneren, lijkt België vast te zitten in een neerwaartse spiraal. Onze schuldgraad blijft stijgen, en dat is een probleem van formaat.
Europese achterblijver
Griekenland, Italië, Frankrijk, Spanje, Portugal en België: de zes landen in de Europese Unie met een overheidsschuld van meer dan 100 procent van het bbp. Maar terwijl onze zuiderburen hun schulden afbouwen, stevent België onverbiddelijk de verkeerde kant op. Nieuwe cijfers van Eurostat tonen aan dat onze schuldgraad nu op 108,2 procent staat, een stijging van 1,9 procentpunt ten opzichte van een jaar geleden.
In stijgende lijn
Het is het derde kwartaal op rij dat België dieper in het rood gaat. Dit is het hoogste niveau sinds de nasleep van de coronacrisis, en het hoogste punt sinds 2016 als we de pandemie buiten beschouwing laten. Deze alarmerende trend komt op een bijzonder slecht moment, want de Europese Commissie heeft al een strafprocedure tegen ons land opgestart wegens de torenhoge schuld en ons buitensporige begrotingstekort van 4,4 procent van het bbp in 2023.
Dreigende boetes
De Europese Commissie houdt ons land onder een vergrootglas. Behalve strenger toezicht op hervormingen en mogelijke inhouding van Europese middelen, riskeren we vanaf volgend jaar ook boetes die kunnen oplopen tot 300 miljoen euro per zes maanden.
Begrotingsbom
Het begrotingstekort en de oplopende schuld zijn hete hangijzers in de huidige regeringsvorming. De volgende federale regering moet een saneringsoperatie van maar liefst 28,3 miljard euro doorvoeren. Zonder drastische maatregelen loopt het tekort tegen 2029 op tot 46,6 miljard euro, wat onze financiële situatie nog uitzichtlozer maakt.
Slechter dan de buurlanden
De vergelijking met onze buurlanden maakt de situatie nog pijnlijker. Duitsland en Nederland hebben een schuldgraad van respectievelijk 63,4 en 43,9 procent van het bbp, ver onder het Europese gemiddelde van 88,7 procent. Beide landen zien hun schuld zelfs dalen. Ook het Europese gemiddelde tekent een lichte daling op, wat België nog meer als een buitenbeentje laat zien.
Vergrijzing en beleid
De Nationale Bank legde in haar jaaranalyse de vinger op de zere plek: de oplopende schuld is voornamelijk te wijten aan het begrotingstekort, de kosten van de vergrijzing, beleidsmaatregelen die de kosten verhogen, en stijgende rentelasten. Slechts drie landen in Europa geven, in verhouding tot hun economie, meer uit dan België.
Conclusie
België staat er financieel gezien slecht voor. De stijgende schuldgraad, het hoge begrotingstekort en de dreiging van Europese sancties maken duidelijk dat er dringend ingegrepen moet worden. De huidige regeringsvorming biedt een uitgelezen kans om eindelijk de nodige hervormingen door te voeren. Of deze kans ook benut zal worden, blijft echter de vraag.
(foto: Pixabay)
